Başbakan yardımcısı Mehmet Şimşek'İn dün açıkladığı Orta Vadeli Program sonrası konuyla ilgili bir makale kaleme alan Taraf Gazetesi ekonomi yazarı Süleyman Yaşar konuyu derinlemesine okuyucularına aktardı.
İşte Yaşar'ın o yazısı:
"Dün revize Orta Vadeli Program (OVP) açıklandı. Hatırlayacaksınız 1 Kasım seçimlerinden önce açıklanan OVP’de cari dolar fiyatlarıyla milli gelir sansür edilmişti. Ve böyle bir sansür Cumhuriyet tarihinde ilk defa yapıldı. Bu sansür sayesinde AKP seçimleri kazandı. Çünkü seçmene fakirleştiğini göstermediler. Rakamları sansürleyip gizlediler. Tam aksine satın alma gücü paritesine göre yani bir tür hayalî rakamlarla seçmene “zenginleştin bak bize oyunu ver” dediler. Ve seçmen gerçekten kandırıldı. Ama dün gerçeği itiraf etmek zorunda kaldılar.
MİLLİ GELİR 2015’TE 722 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ: APPLE VE COCA-COLA’NIN TOPLAM DEĞERİNİN 720 MİLYAR DOLAR OLDUĞUNU HATIRLATALIM
Bu itirafla gerçek ortaya çıkınca milli gelirin cari fiyatlarla dolar olarak son iki yılda 823 milyar dolardan önce 799 milyar dolara, ardından 722 milyar dolara gerilediğini gördük. Bu arada Apple’ın 540 milyar dolar, Coca-Cola’nın 180 milyar dolar piyasa değeri olduğunu hatırlatalım. İşte 78 milyon kişi ancak bu iki şirketin toplam değeri kadar üretim yapabiliyoruz.
Gelelim kişi başına gelire…
Tabii bu milli gelir seviyesine bağlı olarak kişi başına gelir 2013’te 10 bin 822 dolardı, 2014’te önce 10 bin 390 dolara, ardından 2015’te 9 bin 286 dolara geriledi.
Şimdi bu kısa açıklamadan sonra OVP’de belirtilen 2016 yılı hedeflerini ele alalım…
2016 yılında milli gelir cari dolar fiyatlarıyla 736 milyar dolar olacak. Kişi başına gelir ise 9 bin 364 dolarda kalacak. Bu arada 2017 yılında milli gelir cari fiyatlarla 796 milyar dolar, 2018 yılında 854 milyar dolara yükselecek. Kişi başına gelir ise 2017’de 10 bin 30 dolar, 2018’de 10 bin 650 dolar olacak. Yani 2013’teki kişi başına gelir düzeyine 2018 yılında ulaşamayacağız. Dolayısıyla 2023 hedefleri olarak açıklanan 2 trilyon dolar milli gelir, 25 bin dolar kişi başına gelirin hayal olduğunu dün OVP’de gördük. Zaten dün sunumu yapan siyasetçilerden “2023 hedefi” diye bir söz de duyamadık.
Gelelim şimdi OVP’nin büyüme, enflasyon ve işsizlik verilerine….
OVP’ye göre 2016’da büyüme hızı yüzde 4,5, enflasyon oranı yüzde 7,5 olarak belirtiliyor. İşsizlik oranı ise yüzde 10,2 olacak. Hem enflasyonun hem de işsizliğin yüksek olması düşük gelir gruplarının bu yıl epeyce zorlanacağına işaret ediyor. Bu arada yüzde 7,5 enflasyon hedeflenirken Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 7,5’ta tutması pek mümkün görünmüyor. Çünkü mevcut küresel koşullarda yani Amerikan Merkez Bankası faiz artırırken Türk Lirası’na sıfır reel faiz önermek pek akılcı bir tavır değil. Demek ki Merkez, bant sisteminden çıkarken politika faizini yüksek tutacak.
HÜKÜMET DOLARI 2016’DA 2 LİRA 99 KURUŞ OLARAK TAHMİN EDİYOR
Yeri gelmişken OVP’nin varsaydığı dolar kuruna bakalım…
Şöyle; 2016’da Amerikan Doları’nın Türk parası karşısında ortalama fiyatı 2 lira 99 kuruş olacak. Yine OVP’ye göre 2017’de dolar 3 lira 12 kuruş, 2018’de 3 lira 24 kuruş olacak. Program böyle söylüyor. Döviz girişlerinin azaldığı bir ortamda doların fiyatını bu seviyelerde tutmak büyükçe bir faiz artırımı yapmadan pek mümkün görünmüyor. Bu arada, cari açık, petrol fiyatlarının gerilemesi nedeniyle nominal olarak azalsa bile, milli gelirin, küçüldüğü için oran olarak riskli düzeyde olmaya devam ettiğini belirtelim.
DEVLETİN EKONOMİDEKİ PAYI ÇOĞALIYOR
Şimdi gelelim önemli bir diğer konuya…
OVP verilerine göre devletin ekonomideki payı artmaya devam ediyor. Çünkü 2015’te genel devlet harcamalarının milli gelirdeki payı yüzde 40,6 düzeyindeydi. Bu oran 2016’da yüzde 41’e yükseliyor. Aynı oranın 2012’de yüzde 38,8 olduğunu hatırlatalım. Tabii ekonomide devletin payı çoğaldıkça iktidarın politik gücü artıyor ama büyüme hızı düşüyor.
Anlayacağınız halka hizmet için geldik diyenler devletin ekonomideki payını çoğaltarak halkı kendilerine hizmetkâr yapıyorlar."
