Euronews'ten Sertaç Aktan eğer azil gerçekleşirse Trump'un yerine gelecek olan Mike Pence'in kim olduğunu araştırdı.

Amerika Birleşik Devletleri'nde avukatı Michael Cohen ile kampanya direktörü ve danışmanı Paul Manafort'un istinat edilen suçları kabul etmeleri ve bazı suçların ortağı veya azmettiricisi olarak da Başkan Donald Trump'ı işaret etmelerinin ardından azil sürecinin başlatılabileceği konuşuluyor.

Gelişmelerin Watergate skandalından bu yana en ciddi iktidar krizi olduğu belirtiliyor.

Azil süreci kongrenin iki kanadından biri olan Temsilciler Meclisi'nin Adalet Komitesi'nde oy çokluğu sağlanırsa başlıyor ve Temsilciler Meclisi'nin salt çoğunluğu ile Senato'ya gidiyor. Senato mahkeme gibi işliyor ve jüri gibi hareket eden senatörler üçte iki çoğunlukla başkanı azledebiliyor.

Her iki mecliste de Cumhuriyetçiler çoğunlukta ancak bu yıl içinde gerçekleşecek ara seçimlerde Demokratların kongrede çoğunluğu alması söz konusu olabilir. Bu durumda azil süreci başlar ve belki de tarihte ilk defa bir ABD başkanının azledilmesi ile tamamlanabilir.

Bu olduğu takdirde başkanın yerine gelecek olan kişi anayasada başkan yardımcısı olarak işaret ediliyor, yani Mike Pence.

Peki, ABD'nin ve dünyanın siyasi kaderine yön verme gücüne sahip olabilecek Mike Pence hakkında ne biliyoruz? Türkiye hakkında ne düşünüyor? Pence başkan olursa Trump'ı aratır mı?

1959'da Indiana eyaletinde doğan Mike Pence Indiana üniversitesinde hukuk okudu ve avukat oldu. Avukatlık yaptığı sırada iki kez kongre için aday olan ve kaybeden Pence siyasete girmenin yolunu medyada gördü ve radyo programcısı oldu.

90'ların sonuna kadar yaptığı ve oldukça sert muhafazakar görüşlerini duyurduğu radyo şovu (The Mike Pence Show) ile tanındı ve 2000 yılında kongreye girdi. 2013 yılına kadar kongrede görev yapan Pence kendini "Önce Hristiyanım sonra muhafazakar sonra cumhuriyetçi" şeklinde tanımladı. Kürtaja ve kök hücre çalışmalarına şiddetle karşı olan Pence, LGBT haklarına ve orduda kadınların görev almasına net şekilde muhalefet eden bir siyasetçi.

Kısa süre öncesine kadar beyaz sarayda Trump'ın ekibinde yer alan ancak kovulduktan sonra Trump ile ilgili bir takım skandalları ifşa eden 'Unhinged' adlı kitabın yazarı Omarosa Manigault Newman CBS kanalında katıldığı bir televizyon programında şu ifadeleri kullandı:

"Eğer bir gün olur da Pence başkanlık koltuğuna oturursa Trump günlerine dönmek için yalvarır halde buluruz kendimizi. Pence gerçek bir fanatik. Ben de Hristiyanım ben de Hz.İsa'yı seviyorum ama Pence İsa'nın onunla konuştuğunu ve ona ne söylemesi gerektiğini fısıldadığına inanıyor."

Bir Katolik olan Pence ve ailesi 2013 yılında ABD'nin en büyük evanjelik kiliselerinden biri olan Grace Evanjelik Kilisesi'nin üyesi oldular. Pew Research Center tarafından yapılan bir araştırmaya göre kendini beyaz evanjelik Hristiyan olarak tanımlayan her 10 kişiden 8'i seçim kampanyasında Trump ve Pence ikilisine oy verdi. Bunda Pence'in önemli rolü olduğu biliniyor.

Son olarak Rahip Brunson olayında da ortaya çıktığı gibi Pence Evanjelik Kilisesi ile son derece yakın münasebetleri olan biri ve Brunson davasını adeta kendine misyon haline getirmiş bir tavır sergiliyor. Bu nedenle Brunson krizi çözümlenmediği sürece başkan olarak koltuğa oturmuş Pence'in Türkiye politikalarında herhangi bir olumlu yaklaşım sergilemesini beklemek gerçekçi olmayacaktır.

Bununla birlikte NATO'ya Trump'tan çok daha fazla önem atfeden Pence gelinen noktada özellikle Rusya'nın güçlenmesini ciddi bir tehdit olarak görüyor ve bu alanda Türkiye'nin Rusya ile yakınlaşmasını istemeyeceği ve NATO'daki müttefiklik ilişkisini güçlendirmek isteyeceği düşünülüyor.

Trump'ın aksine ABD'nin uluslararası ticaret anlaşmalarını doğru bulan ve destekleyen Pence başta NAFTA ve CAFTA olmak üzere kongrede önüne gelen her serbest ticaret anlaşmasına 'evet' oyu kullanmış bir siyasetçi.

ABD'yi Dünya Ticaret Örgütü'nde tutmayı ve Çin ile normal ilişkiler içinde olmayı isteyen Pence bu konuda Trump'tan 180 derece farklı politikalar izleyeceği düşünülen bir isim.

Siyasete girdiği Indiana'da birçok yerel vergiyi azaltan Pence genel olarak vergi düşmanı. 2008 krizinde bankaların devlet fonlarıyla kurtarılmasına da karşı çıkan Pence iflasın eşiğinde olan büyük otomotiv firmalarına da kredi açılmasına karşı çıkmıştı.

Federal memurların maaşlarının artmasına karşı oy kullanan Pence aynı zamanda evrensel sağlık sigortası gibi konularda da hep muhalif bir isim oldu.

'ABD'ye müslümanların girişini yasaklamak' gibi söylemleri hiçbir zaman desteklemediğini açıklamış olsa da Pence göçmenlik konusunda Trump'tan çok da farklı bir pozisyonda değil. Hem Suriyeli göçmenlere yardım hem de DACA olarak bilinen illegal göçmenlerin çocuklarına resmi doküman sağlama konularında daima karşı tavır almış bir isim.

İklim konusunda Trump ile aynı noktada duran Pence, iklimde yaşanan değişikliklerin beşeri aktiviteler nedeniyle olduğuna ilişkin oluşan bilimsel konsensüsü reddediyor.

Hayır. ABD başkanının beyaz sarayda görevine son veremeyeceği tek kişi kendi yardımcısı. ABD anayasasına göre tıpkı başkan gibi başkan yardımcısı da Amerikan halkı tarafından seçilmiş kişi statüsünde yer alıyor.

Trump ve Pence iyi geçinemezlerse Trump onun görevine son verip bir başkasıyla değiştiremez. Yapabileceği tek şey seçimlere kadar bekleyip birlikte kampanya yürüteceği başkan yardımcısı adayını değiştirmektir.

Euronews