Fed’in yüzde 0,25’lik faiz indirimine gideceğini bir süredir fiyatlayan gelişmekte olan ülke paraları, bu karar sonrası bir miktar değer yitirdi.

1 Temmuz’da 5,79 olan Dolar/TL kuru, kademeli olarak düşerek, Fed Başkanı Powell’ın konuşması öncesi 5,52’ye kadar gerilemesine rağmen konuşması sırasında ‘faiz indirimin devam edeceği’ sinyali gelmeyince 5,61’i gördükten sonra 5,58-5,59 aralığında geziniyor.

Altınbaş Üniversitesi öğretim üyesi Hayri Kozanoğlu, Fed Başkanı’nın ‘bu uzun dönemli bir faiz indirimi sürecinin başlangıcı değil’ şeklindeki sözlerinin başta gelişmekte olan ülke paraları olmak üzere diğer ülke paraları aleyhinde bir sonuç doğurduğu görüşünde.

VOA Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Profesör Kozanoğlu, “Malumunuz, IMF dünya büyüme beklentilerini aşağıya çekti. Avrupa ve Amerika’dan gelen veriler çok parlak bir duruma işaret etmiyor. ABD Başkanı Trump, Amerikan Merkez Bankası’na baskı yapıyordu. Bu ortam normalde Türkiye gibi ülkelere yarar. Bu ülkelerde parasal genişleme ve faiz indirimin tekrar gündeme gelmesini sağlar. Buralara akacak sermaye akımları faizi yüksek ülkelere yönelir. Böyle bir dönemde TL’nin de dahil olduğu ülkelerin paralarının değer kazanması beklenir nitekim bu hafta daha da hızlanmak üzere bunu yaşadık. Fed kararı öncesi, ‘0,25 mi 0,50 mi indirim yapılacak’ diye tartışılıyordu. Amerikan Merkez Bankası 0,25 indirime gitti. Powell bununla da yetinmedi, verilerin izleneceğini söyleyerek faiz indiriminin devam etmeyeceği imajını pekiştirdi. Bunun üzerine yalnız TL değil Avustralya doları, Kanada doları ve Euro’nun da dahil olduğu paralar da değer kaybı görüldü. Orta uzun süreli görünüm Türkiye’nin lehine gibi görünse de kısa vadeli olarak bu faiz kararı sonrası TL’nin değer kazanmaya devam etmesini beklemiyorum” dedi.

Bir süredir TL’nin toparlandığına dikkat çeken Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Hurşit Güneş ise Fed kararı sonrası aralarında TL’nin de olduğu para birimlerinin değer kazanacağını düşünüyor.

VOA Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Profesör Güneş, “Fed, faiz indirimi beklentisini teyit etti. Bir politika değişikliğine gitti. Bir süredir kırılganlıkları olan Güney Afrika, Brezilya ve tabii Türkiye gibi ülkelerin toparlanma yaşadığını görüyorduk. Türkiye’ye de sermaye girişi gözlendi. 2013’ten itibaren Türkiye’yi de başa koyarak sarsan süreç tersine dönmüş gözüküyor. Gelişmekte olan ülkelerden para çıkışı vardı. Bu dönem değişecek gibi gözüküyor. TL’ye baktığımızda son bir aydır ciddi değer kazandığını görüyoruz. Kimileri özellikle ABD Başkanı Trump’la yaşanan sıcak ilişkileri öncelese de burada en temel etken küresel piyasalardaki iyimser hava. Avrupa Merkez Bankası da indirime gidiyor. Euro’nun daha değersiz olma yolunda giderek Avrupa ekonomisini canlandırmaya çalışılacağı anlaşılıyor. Bu süreçte TL’nin değer kazanması kaçınılmaz” dedi.

Marmara Üniversitesi öğretim üyesi, Fed kararı sonrası TL’nin değer kazanmasına kesin gözüyle baksa da ekonomide ciddi bir toparlanmanın kısa vadede mümkün olmadığının da altını çiziyor.

Güneş, “Bugün dış ticaret açığı da düşük açıklandı. İthalat talebi daraldı, böyle olunca döviz talebi de daraldı. Çok güçlü olumlu bir turizm yılı yaşıyoruz. İhracat artışı yavaşladı ama ciddi rakamlara geldik. Döviz talebinde ciddi bir azalma var. Bazı siyasi risklerin ortadan kalkması ve enflasyonun düşüş trendine girmesiyle beraber yurt içindeki yerleşiklerin döviz ihtiyacı azalacak. Dövizi kim aldı? Şahıslar da kurumlar da aldı. ‘Türkiye sarsılıyor soğan 11 lira oldu’ dediler. Böyle olunca döviz talebi arttı. Ama yukarı gitmeyeceğini anlarsa kademeli olarak zamanla satar. gitmeyeceğini anlarsa satar. Olağanüstü bir durum olmazsa dövizde büyük bir sıçrama beklenmemeli Olağanüstü siyasi kriz olmazsa ki onda da geçici bir kur sıçraması olur geri gelir. Kur yukarı nasıl gider? Türkiye’nin büyümesi yüzde 5, yüzde 6, yüzde 7 olsa olursa gider ama ne yazık ki Türkiye düşük bir büyüme rayına oturdu. Maalesef yüzde 1, veya 1,5 büyüme gösterecek. Nüfus artışını bir kenara koyarsan refah artışını bir kenara koyarsan, işsizlik artışını da dikkate alırsan düşük büyüme hızını Türkiye kaldıramaz” diye konuştu.