Ve yeni ortaya çıkan haberler Washington’daki Türk lobisi ile Rusya’yı sonunda birbirine bağladı.

Hatırlanacağı gibi çok uzun zamandır Türkiye’nin Washington’daki lobi bağları spot ışıkları altında idi. Türk Amerikan İş Konseyi (TAIK) Başkanlığı da yapan Ekim Alptekin’in Mike Flynn’e 600 bin dolar (530 bin ödeme) kontratla tutmuş olması, Flynn’in Trump’ın ulusal güvenlik başdanışmanlığından atılması ile ortaya çıkmış, artan Rus soruşturmaları ile daha da dikkatleri çekmişti.

Washington Hattı, Mart ayında kendi kaynaklarına dayanarak yaptığı haberde, Flynn’in Türkiye’nin lobicisi yapılması ile Moskova arasında bir bağ olduğu yönündeki şüpheleri ”Ankara-Flynn Bağlarının Altında Putin Var mı” başlığı ile haberleştirmişti.

Salı günü ortaya çıkan yeni bilgiler ise Flynn’i lobici olarak tutan Ekim Alptekin’in aynı zamanda Rusya bağlantılı işadamları ile Türkiye’nin Washington’daki lobisini koordine ettiği Washington’ın en güvenilir gazetelerinden biri olan Politico’da yayınlandı. Yazının tümü aşağıda, ama bu yazıdan neler öğrendiklerimizi en başta özetlersek:

Türkiye, Washington’da son yıllarda attığı yeni lobi adımlarını Moskova bağlantılı olarak gerçekleştirdiği ortaya çıkıyor. Enerji ve madencilik alanında faaliyet gösteren Rus işadamı Dmitri “David” Zaikin ”yeni” Türkiye lobilerinin Washington’daki ‘yardımcısı’ veya ‘kurucusu’ olarak karşımıza çıkıyor.

ABD’de bir süre önce açılan iki AKP hükümeti bağlantılı kurumun da yine bu Rus işadamının ‘kontrolünde’ yapıldığı ortaya çıkıyor. Bu kurumlardan Turkish Heritage Organization Washington’a gelen Türk bakanları da misafir eden, Washington’da Türkiye konulu tartışmaları düzenleyen kurum ve bu yazıdan anlaşıldığı kadarıyla Rus işadamının kontrolünde kuruldu. Hatta Turkish Heritage Organization’ın haftalık işlerinden Rus işadamına brifing verildi.

Rus işadamı da Turkish Heritage Organization’ın ‘bir yerlerden fonlandığını ama kimin fonladığını bilmediğini’ açıklaması önemli. Washington’daki THO yakın zamanda Rusya-Flynn-Trump soruşturmaları bağlamında daha da çok ilgi alanına gireceğinde şüphe yok.

Flynn şu anda Meclis’te soruşturma altında ve tam bu dönemde ortaya çıkan Ekim Alptekin’in yeni Rus bağlantıları, Türkiye’yi daha da fazla Washington’daki Rus soruşturmasının ilgi alanına çekiyor.

Sadece Turkish Heritage Org. değil, ABD’de yine Saray’a yakınlığıyla bilinen Turkish Institute for Progress’in de Rus işadamı emriyle ve gözetiminde açıldığı ortaya çıkıyor.

Rus işadamının kontrolünde ve emriyle kurulmasına rağmen New Jersey’de, Aralık ayına kadar Turkish Institute for Progress’in başında bulunan Derya Taşkın, gazeteye başlangıçta Zaikin ile olan ilişkiyi reddettiği ifade ediliyor ki bu da Türk kurumlarının Rus bağlantılarını kapatma gayretlerini gösteriyor. Ayrıca Taşkın’ın Rus bağlantıları ‘google’ ile bulduğunu söyleyerek doğru olmayan beyanının, daha sonra muhabirin soruları ile düzelttiği ortaya çıkıyor.

Mahkeme kayıtlarına göre Mike Flynn’a Türkiye’nin lobiciliğini yapması için 600.000 dolar ödeyen Türk işadamı Ekim Alptekin’in Rusya ve Putinle de ilişkileri bulunuyor. Alptekin’in Türkiye’nin lobi faaliyetleri ile ilgili çalışırken, enerji ve madencilik alanında faaliyet gösteren Rus işadamı Dmitri “David” Zaikin ile de koordineli olduğu belirtiliyor.

2015 yılından bu yana Türk lobiciliğini yönlendiren Alptekin ve Zaikin’in karşılıklı bağları, lobicilere para aktarmada kullanılan kaynakların yeniden sorgulanmasına neden oldu. Her ne kadar Türkiye bir NATO ülkesi olsa da, Recep Tayyip Erdoğan’ın otoriter bir rejim oluşturmaya yönelik meyli ve bu noktada Rusya ile yakınlaşma çabası sır değil. Bu bağlamda, Türkiye’nin Amerika’da lobi faaliyetlerini yürüten isimler olan Flynn ve Alptekin’in ikisinin de Rus bağlantılarının çıkması ilginç görünüyor.

Flynn’ın avukatı iddialarla ilgili bir açıklama yapmayı reddetti. Adalet Bakanlığı’nın dosyasında Flynn, Alptekin’den aldığı ücretin doğrudan veya dolaylı olarak yabancı bir hükümet tarafından fonlanmadığına dair güvence aldığını belirtmişti. Ama gün geçtikçe genişleyen ilişkiler ağı bu konuda da yeni tartışmalar ortaya çıkabileceğini gösteriyor.

Flynn daha önce hakkında detaylı bilgi vermemiş olduğu mevzubahis lobicilik faaliyetlerini, Ulusal Güvenlik Danışmanlığı görevinden istifa ettikten sonra mart ayında açıklamıştı

Flynn’ı lobiciliik için tutan Ekim Alptekin’in daha önce bildirilmemiş Rus bağlarının ortaya çıkması, FBI’ın Rus ajanlar ve Trump’ın kampanyası arasındaki bağları daha derin soruşturması için yeni bir gerekçe oldu. Ulusal Güvenlik Danışmanlığı gibi devletin gizli bilgilerine erişebilecek hassas bir konumda yer alan Flynn’ın Ruslarla tedirgin edici düzeye varan ilişkileri tesbit edilmiş durumda. Öte yandan Flynn’ın daha önce Rusya ile olan bağları reddetmiş olması ayrı bir problemin kaynağı olarak gösterilebilir. Şimdi açıkladığı bağlar var olanların tamamı mı yoksa hala gizli saklı bir ilişkiler yumağı var mı, bunu net olarak anlayabilmek şu an için mümkün değil.

Zaikin bu konuda bir röportaj vermeyi reddetti fakat bir e-maile verdiği yanıtta Alptekin’i tanımadığını belirtti. Yaşar Alptekin Flynn’ı lobi için kendi şahsi servetiyle tuttuğunu ve Türk hükümeti ile bir ilgisi olmadığını belirtmişti. Öte yandan Alptekin de Zaikin ile bir bağı olmadığını iddia ediyor.

Bununla birlikte Alptekin’in, Erdoğanla yakın ilişkileri bulunan Turkish Heritage Organization’nın toplantılarına katıldığı ve organizasyonun liderleriyle de bir araya geldiğini kabul ettiğini biliyoruz. Turkish Heritage Organization’nın kurulmasında Zaikin’in ciddi bir rolü olduğunu da unutmamak gerekiyor.

Zaikin’in bu konuda yardım istediği siyasi danışman John Moreira’nın Politico’ya yaptığı açıklamalara göre, Zaikin Türk Miras Örgütü’nün kurulmasını bizzat istedi. Moreira’ya Türk olmayan Zaikin’in bu örgütün kurulması ile niçin ilgilendiğini sorduğumuzda Zakin’in Türk dostları ve iş arkadaşlarının bulunmasının bu noktada etkili olduğunu düşündüğünü belirtti.

Moreira, Zaikin’in bu organizasyonun kuruluşuyla ilgili bir yerlerden fonlandığını fakat bu fonlamayı gerçekleştirenlerin kimler olduğunu bilmediğini de belirtti. Buna ek olarak, Moreira Zaikin’i her hafta organizasyonun gidişatı ile ilgili bilgilendirdiğini ve Zaikin’in de ayda bir defa bu konuyla ilgili olarak Washington’u ziyaret ettiğini belirtiyor. Ayrıca Moreira, Zaikin’in en az bir defa Alptekinle görüştüğüne şahit olduğunu belirtiyor.

Bununla birlikte, üç farklı kaynakdan gelen bilgilere göre Zaikin ve Alptekin Türk lobiciliğini yapmak için koordineli olarak çalışıyorlardı

Şu anda Londra’da yaşayan 49 yaşındaki Zaikin Ukrayna doğumlu. 2000’lerde, Putin’in o sektörde kontrolü iyiden iyiye ele aldığı yıllarda, petrol endüstrisinde yöneticilik yapan Zaikin devletle yakın ilişkilere sahipti.

Sibirya Enerji Grubu’nun başkanı ve CEO’su olan Zaikin, Menkul Kıymetler ve Değişim Komisyonu’ndaki dosyalara göre Rusya’nın Kurgan eyaletinde maden arama ve çıkarma ruhsatı aldı. Sibirya Enerji Grubu, Putin dostu diğer şirketlerde olduğu gibi devlet tarafından açıkça kollanıyordu.

Zaikin’in şirketi eski KGB ajanları tarafından yönetilen şirketlerle büyük anlaşmalar yaptı. Bunların en göze çarpanı enerji devi Gazpromla 2008 yılında yaptıkları anlaşmaydı

Zaikin aynı zamanda Zauralneftegaz adı verilen bir yan kuruluşun da yöneticiliğini yapıyordu. Bu kuruluşun ismi Panama Belgeleri’nde de geçiyordu ve belgelerde belirtildiğine göre Putin’in 2 milyar dolarlık mal varlığıyla ilgili Zauralneftegaz’ın da rolü bulunuyordu.

2006’nın başlarında ETIRC yatırım grubu yönetim kurulu üyesi Alptekin, New Mexico’da jet üreticisi Eclipse Aviation’ın hissesini satın aldı. Eylül 2008’de Eclipse Rusya’da, yönetim kurulu başkanlığını Putin’in yaptığı Rusya devlet bankası Vnesheconombank’ın desteği ile 205 milyon dolara bir fabrika inşa ettiğini duyurdu. Putin’in Eclipse jetlerini incelediği bir resim basında yer aldı. Ancak bir ay sonra Eclipse, iflas erteleme istedi. Alptekin ve ortakları, Putin’in yönettiği bankanın desteği ile Eclipse’i satın almayı planladı.Putin, Eclipse için bankanın krediyi onaylaması ile bizzat ilgilendi. 16 Şubat 2009’da Eclipse yönetim kurulu toplantısında ETIRC’in Eclipse’i satın alma planından bahsedilerek “Eclipse projesinin finanse edilmesi ve onaylanması Putin’in önceliklerinden biridir.” denildi. Ancak finansman sağlanamadığı için satış gerçekleşmedi. Bunun yerine Alptekin ve ortakları, eski şirketin varlıklarını 40 milyon dolara satın aldı ve Eclipse Aerospace adında bir şirket kurdu. Eclipse, iflas ertelemesi istediği dönemde varlıklarının değerini 1.1 milyar dolar olarak beyan etmişti. Alptekin Politico röportajında “Bence bu iyi bir anlaşmaydı.” dedi. Alptekin ETIRC’in, Putin’in başkanı olduğu banka ile olan görüşmelerini kabul etti ama asla Rus yetkililer ile iletişime geçmediğini söyledi. Yeni şirkette Rusların olmadığını ifade etti.

Web sitesinde verdikleri bilgilere göre şirket Türkiye, Rusya ve Orta Doğu’da EA Group olarak Eclipse jetlerini pazarlıyor. Ancak Alptekin Politico röportajında, Rusya’daki satışın başarısız olması nedeni ile Rusya’da jet pazarlama lisanslarını kaybettiklerini söylüyor. Şirketin Türkiye ve Orta Doğu’ya odaklanmış silahlar ile ilgilenen bir bölümü mevcut. Alptekin, Türk polis helikopterleri için video gözetim ekipmanları sattıklarını ve silahlarla ilgili bölümün aktif olmadığını ifade etti.

Adalet Bakanlığı dosyalarında Flynn, Erdoğan’ın kendisini devirmeye çalışmakla suçladığı Türk dini lider Fethullah Gülen aleyhine lobi yaptığını ve bunun için Alptekin ile çalıştığını söylüyor. Gülen aleyhine yapılan lobi çalışmalarının organizasyonuna Alptekin ve Zaikin yardım etti.

Zaikin, çek veya sözleşme imzalamadı – K Street firmalarının, Türkish Heritage Organization ve bir diğer kar amacı gütmeyen örgüt olan Turkish Institute for Progress (Türk İlerleme Enstitüsü) tarafından lobi faaliyeti için kiralanmış olduğu ortaya çıktı. Ayrıca Zaikin, Moreira’dan Türk İlerleme Enstitüsünün kurulmasına yardım etmesini istedi.

Anlaşmaya dair doğrudan bilgi sahibi olan kişiler firmaların bazen faturaları doğrudan Zaikin’in Londra’daki Key Elements Group’a ait firmalarından birine gönderdiğini belirtti. İngiltere’deki kayıtlara göre Zaikin bu firmayı Aralık ayında kapattı.

New Jersey’de, Aralık ayına kadar Turkish Institute for Progress’in başında bulunan Derya Taşkın, başlangıçta Zaikin’i tanıdığını reddetti. Daha sonra Moreira’nın işi alındığını ve ‘David’ olarak bildiği kişinin onunla çalıştığını belirtti.

Taskin, organizasyonun bağışçılarını açıklamayı reddetti.

Kuruluşun halen daha kâr amacı gütmeyen bir kurumm olarak onaylanmak için beklemede olduğunu ve bu sebeple yıllık IRS dosyalarını veremeyeceğini söyledi. Grubun işe aldığı veya kiraladığı lobicilik firmalarıyla nasil ilişki kurdugu sorulan Taşkin, “Onları Google’dan aratıp, bulduk” dedi.

Taşkın daha sonra Moreira’nin bu firmaları önerdigini kabul etti.

Aynı hacklenen emaillerde, Zaikin ile birlikte çalışan Amerikan danışman Moreira, Zaikin, Ali Çınar (THO başkanı) ve uzun zamandır Türkiye için lobi faaliyeti yapan Lydia Borland’ı, Ermeni Soykırımı’nın 100. yıldönümünü anan kongre kararı sürecindeki gelişmeler hakkında bilgilendirdi. Danismaz, Erdoğan’ın oğlu ve damadına, The Turkish Heritage Organization’ın Kongre üyeleri ile lobicilik faailiyetlerini yürütecekleri kendi Ermeni Anma Günü önergesini duyuracaklarını belirtiyor. Moreira’nın mesajında, Turkish Institute for Progress için çalışan lobicilik firmalarından birinin orijinal e-posta imzasını içermekte.

Flynn’in açıklamalarına göre, Erdoğan’ın damadı Albayrak, Alptekin’in ayarlaması ile Eylül ayında New York’ta bir araya geldi. Toplantı hakkında bilgi veren bir kaynak, Gülen’in kaçırılarak Türkiye’ye götürülmesinin tartışıldığını aktardı.