İngiltere’nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasıyla Avrupa blokunun ana askeri gücü konumuna yükselen ve aynı zamanda AB'nin en büyük ikinci ekonomisine sahip olan Fransa’da cumhurbaşkanlığı seçimleri maratonu başladı. Fransa Anayasa Komisyonu 7 Mart itibarıyla cumhurbaşkanı adaylarını resmen açıkladı. 

Reuters'a göre, "Kamuoyu yoklamaları Macron'un favori aday olduğunu gösteriyor. Ancak bu defa sağdan yönelen daha sert bir rekabetle karşı karşıya [...] Muhafazakar Valerie Pecresse, aşırı sağdan Marine Le Pen ve Eric Zemmour ikinci turda Macron'un rakibi olması beklenen olası adaylar arasında..."

10 Nisan tarihinde yapılacak seçimin ilk turunda 12 aday yarışacak. İlk turda herhangi bir adayın yüzde 50 artı 1 oyu alamaması durumunda en çok oyu alan iki aday 24 Nisan’da gerçekleşecek ikinci turda yarışacak. Peki, seçimde hangi isimler yarışıyor, Fransa’yı yönetmeye kimler talip? 

Fransa’nın mevcut cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, son başvuru tarihinden bir gün önce adaylığını açıkladı. 2017’den beri cumhurbaşkanı olan Macron’un oy oranı anketlere göre 24-25 bandında seyrediyordu. Ukrayna krizinde gösterdiği tutum seçmen tarafından takdirle karşılandı ve Macron’un oy oranı yüzde 27’ye kadar yükseldi. Macron, adaylığını açıklamasıyla beraber anketlerde yüzde 30 oy oranını gördü.

Adaylık konuşmasında şu ana kadar yaptıklarından bahseden Macron; 5 yıllık süreçte işsizliğin azaldığını, hayat kalitesinin arttığını, çevre, enerji ve vergilendirme konularında önemli adımlar atıldığını, ordunun güçlendirildiğini söyledi. 

Macron, tekrar cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda emek ve enerji üzerindeki vergilerin düşürüleceğini; yenilenebilir ve nükleer enerji konusunda yenilikler yapılacağını; doğalgaz ve petrol gibi enerji kaynaklarına olan bağımlılığın azaltılacağını vaat ediyor. Macron, bu vaatlerinin yanı sıra eşitsizlikle mücadele; eğitim, sağlık, güvenlik ve adalet sisteminde iyileştirme vaatlerinde bulunuyor.

Fransa’nın tanınmış aşırı sağ siyasetçilerinden Jean-Marie Le Pen’in kızı olan aşırı sağcı Marine Le Pen, adaylık şartlarını sağlayan ikinci isim oldu. Le Pen, anketlere göre yüzde 16-18 oy oranına sahip ve cumhurbaşkanlığı yarışında Emmanuel Macron’un ardından ikinci sırada yer alıyor. 13 yıl Avrupa Parlamentosu vekilliği yapmış olan Le Pen şu an Fransa Ulusal Meclisi’nde milletvekilliği görevini yürütüyor.

Le Pen, Macron’u, vatandaşların hayat kalitesini düşürmenin yanı sıra göç, güvenlik ve dış politika konularındaki tutumuyla eleştiriyor; Cumhurbaşkanı'nı, Fransız kimliğini arka plana atmakla suçluyor. Le Pen, seçilmesi durumunda insanların hayat kalitesini artırmayı, vatandaşlık yasalarını düzenlemeyi, yabancılara yapılan aile yardımını kaldırmayı ve NATO’dan çıkmayı vaat ediyor. Le Pen’in söylemleri daha çok milliyetçik, güvenlik ve göç ekseninde gelişiyor.

Le Pen, Macron’u Ukrayna konusunda eleştirdi. Ancak güvenirliği; Putin ile sıkı dostluğu ve işgal öncesinde Putin lehine yaptığı açıklamalardan dolayı halk nezdinde büyük zarar gördü.

Fransa siyasetinde yeni bir figür olan aşırı sağcı Eric Zemmour, solcu aday Jean-Luc Mélenchon ile televizyonda yaptığı tartışmalarla ünlendi. Gazeteci ve televizyon programcısı olan Zemmour yüzde 13-15 oy oranıyla anketlerde üçüncü sırada.

Zemmour, Macron’u, Le Pen ile benzer şekilde eleştiriyor; iktidara gelmesi halinde insanların hayat kalitesini artıracağını öne sürüyor. Ancak Zemmour’u asıl gündemde tutan göçmenler, LGBT ve feminizm karşıtı söylemleri ki yakın zamanda nefret suçundan dolayı para cezasına çarptırıldı.

Geçmişte Bütçe ve Eğitim Bakanlıkları yapmış olan merkez sağın Cumhuriyetçi adayı Valérie Pécresse, cumhurbaşkanı adayı olan diğer bir isim. Pécresse’in oy oranı da Zemmour gibi yüzde 13-15 civarında. Pécresse, anketlere göre az bir farkla Zemmour’un arkasında.

Pécresse, Le Pen ve Zemmour gibi isimlerin aksine yönetim deneyimine sahip, ancak benzer, fakat daha hafif bir tonda göçmen karşıtı söylemlerde bulunuyor. Pécresse, halihazırda meclis başkanlığını yürüttüğü Ile-de-France bölgesinde burkini ve tüm vücudu kaplayan mayoların yasaklanması gibi aşırı uygulamalarla tanınıyor. Pécresse seçildiği takdirde güvenlikçi politikalar izlemeyi, adalet sistemi ile ilgili sıkıntıları gidermeyi, maaşları artırmayı, işsizlik ve emeklilik sistemlerine yenilikler getirmeyi vaat ediyor.

Fransız siyasetinde eski bir isim olan Jean-Luc Mélenchon, radikal sol çizgide siyaset yapıyor ve şu an için en popüler solcu aday olma özelliğini koruyor. Mélenchon’un oy oranı yüzde 9-12 civarında seyrediyor. Anketlere göre beşinci sırada yer alıyor.

Vaatleri bakımından daha çok sosyal konulara odaklanan Mélenchon, seçilmesi halinde maaşların ve sosyal hakların artıracağını; yakıt, elektrik ve bazı gıda maddelerinde fiyat donduracağını; fiyat artışlarını yasaklayan bir kanun çıkaracağını söylüyor.