TÜRKMEN TERZİ | Johannesburg- Güney Afrika Merkezli Turkuaz Harmoni Enstitüsü’nün Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Günü’nde tertip ettiği Mülteciler için Konser'de ödüllü sanatçılar sahne aldı. 

Güney Afrika’da “Afrika müziğinin kraliçesi” ismiyle anılan Yvonne Chaka Chaka gibi isimlerin günler öncesinden sosyal medya hesapları vasıtasıyla konseri duyurdu. 

Avustralya’dan Yunanistan’a, Güne Afrika'dan Amerika’ya kadar farklı renkten ve dinlerden sanatçılar, sporcular, akademisyenler ve din adamları Maden ailesi ile Aylan bebek gibi mağduriyetin simgesi hâline gelen isimleri yad etti. Ünlü isimler Türkiye’de ve dünyadaki mültecilerin mağduriyetlerinin giderilmesi için gönüllü olarak konserin bir parçası oldu.

Geçen yıl 1 Aralık’ta Birleşmiş Milletler Mülteciler Günü’nde ilki yapılan ve farklı medya kanallarından 20 milyondan fazla seyirciye ulaşan konserin ikincisi için de çalışmalar aylar öncesinden başladı.

Bu yıl düzenlenen konserde SAMAs, KORA, OKTV ve Autumn Harvest gibi birçok sanat ödülünün sahibi Yvonne Chaka Chaka’nın yanında Grammy Ödüllü Güney Afrikalı flütçü, besteci, yapımcı Wouter Kellerman, Pops Muhammed, Buskaid müzik grubu, Wendy Oldfield, Lebo Mashile, Tresor gibi sanatçılara Amerika’dan da Aslı ve Ertuğrul Erkişi çifti eşlik etti. 

Güney  Afrika’nın ulusal haber kanalları ENCA, SABC, Uluslararası af örgütü Amnesty, Mandela Vakfı gibi partner kuruluşlar, televizyoncu İman Rappetti gibi isimler de konseri önceden haber bültenlerinden ve sosyal medya hesaplarından duyurdu. 

Amerikan Ulusal Basketbol Ligi'nde (NBA) forma giyen Enes Kanter de mülteciler yararına düzenlenen konsere destek için günler öncesinden bir destek mesajı yayımladı.

Yeni tip Koronavirüs (Covid-19) tedbirlerinden dolayı bu yıl internet üzerinden gerçekleştirilen konsere destek veren kuruluşlar şunlar: 

*Uluslararası Af Örgütü (Amnesty) dünyada önemli bir prestije sahip olan Nelson Mandela Vakfı ile Güney Afrika İnsan Hakları Komisyonu (SAHRC)

*Güney Afrika Müzik Hakları Organizasyonu (SAMRO)

*Afrika’da Müzik (MUI), Ulusal Sanat Konseyi (NAC)

*Uluslararasi Hakları Derneği (URA)

*Horizon Eğitim Vakfı

*Time to Care yardım kuruluşu, 

*Mülteci çocuk eğitim projesi Three2Six Project

*Katolik mülteci kurumu Scalabrini

*Soda Studyo

*IKS Kültürel Danışmanlığı

*JT Kominikasyon 

Geçen yıl Johannesburg’ta Wits Üniversite’si salonunda yapılan, Tenkil Müzesi fotoğraflarının sergilendiği  konsere 1.000 kişiden fazla insan katılmış ve konser New York’ta düzenlenen UNGA Konferansı’nda SKH Proje Paydaşlarında Öncü Ödülü’ne layık görülmüştü. 

Konser de ayrıca mülteciler yararına yardım toplanmıştı.

İnternet üzerinden yayınlanan konserin sunuculuğunu Türkçe Olimpiyatları’ndan tanınan Güney Afrikalı Nicholas Bixa yaptı. 

Konserin açılış konuşmasını yapan Turkuaz Genel Direktörü Ayhan Çetin, “Bugün bu konseri organize etmemizin sebebi, kalabalık kamplar ve  şehirler var dünyanın her yerinde... Bangladeş’te Rohinga Müslümanları, Lübnan’da Suriyeliler, Ekvator’da Kolombiyalılar, Yunanistan’da Türk ve Kürtler var. Her türlü zorluk içinde yaşam mücadelesi veren ve bir gün yurtlarına geri dönmeyi hayal eden insanlar... Güney Sudanlı mülteciler var, insan kaçakçılarının ellerine düşen ve kurtulmayı bekleyen küçük kız çocukları var..” dedi. 

Çetin'in akabinde uluslararası şöhrete sahip genç müzik grubu Buskaid sahne aldı.

Güney Afrika’da yaşayan Zambiya, Kongo, Malavi, Zimbabveli gençler yakın geçmişteki yabancı düşmanlığı saldırılarına gönderme yaparak, “biz sizlerin kardeşleri, komşularıyız, bizler de insanız..” sözlerinden oluşan video klibin ardından Güney Afrikalı ünlü radyocu Ashraf Garda’nın, “ 14 asır önce Medineli Müslümanlar Mekkeli Müslümanlarla neleri varsa paylaştılar. Bugün dünyada 69 milyon mülteci var. Turkuaz’ın konseri  sığınmacıların durumunu anlamamız ve onlara daha farklı davranmamız için bize ilham kaynağı oluyor…” sözlerinden oluşan görüntülü mesajı yayınlandı.

Afrika’nın en eski müzik hakları organizasyonu SAMRO’nun başkanı Nicholas Maweni ise duygularını şöyle ifade etti: “Bugün Turkuaz, Birleşmiş Milletler, Amnesty ile beraber Uluslararası İnsan Hakları Günü’nü kutluyoruz. SAMRO olarak müziğin en temel insan hakkı olduğuna, müziğin en zor anlarda bile bunalmış kitlelere umut verdiğine, sosyal dayanışma ve ulus inşasında etkin rol oynadığına inanıyoruz. Her bir insan eşit insan haklarını hak ediyor. Dünyada sadece insan ırkı var ve evrensel tek bir dil var, o da müzik, müzik sınır tanımadan herkesi birleştiriyor. Bu gece cömert olalım ve insan hakları için destek olalım.”

Mülteci konserinde ilk olarak kendi bestelerinden “Rüzgâr” isimli eseri çalan Grammy Ödüllü Güney Afrikalı flütçü, besteci ve yapımcı Wouter Kellerman dünyada milyonlarca insanın baskı, zulüm, savaşlar ve ekonomik sebeplerden dolayı evlerini terk ettiğini söyledi.

Zulümden kaçarken Ege Denizi’nde botları batarak can veren Maden ailesinin göç hikâyesini anlatan animasyon filmi seyircileri duygulandırdı.

Kendine özgü vokal tarzı ve müzikal çevikliğiyle Güney Afrika'nın en iyi şarkı-söz yazarlarından biri olan ve çok sayıda ödüllü film, tiyatro, televizyon müziği bestecisi müzisyen Neill Soloman mülteciler için bestelediği “Vatan/Homeland” isimli eseri Esma Uludağ’a ithaf etti. 

Soloman, “35 yaşındaki Esma Uludağ üç çocuğu ile beraber Türkiye’yi terk ederek Atina’ya sığındıktan altı ay sonra hayatın yükünü daha fazla kaldıramayarak hayata gözlerini yumdu.” dedi.

Güney Afrika’nın devlet televizyonu SABC’nin sabah haberlerini sunan ve Afrika’nın sosyal medyada en etkili kadınları arasında gösterilen Sakina Kamwendo da Turkuaz’ın konserine stüdyosundan görüntülü mesaj gönderdi, 

Nelson Mandela Vakfı Gneel Müdürü Sello Hatang ise, Mandela ve arkadaşlarının geçmişte ırkçı Apartayt rejimine karşı dünyayı dolaşıp baskıcı rejim altında ezilen Güney Afrikalı siyahlar için destek aradıklarını, bugün ise mültecilerin en korunmasız insanlar olduklarını ve iyi konumda olanların mültecilerin hak ettikleri sevgi ve yardımı hissetmeleri için bütün enerjilerini ortaya koymaları çağrısında bulundu.

Albümleri Güney Afrika’da en çok satanlar listesine giren ve en iyi kadın vokalist seçilen Wendy Oldfield Cape Town’dan “ev” şarkısı ile sahnede coşkulu-duygusal performanslar sergiledi. 

Amerika’dan Ertuğrul-Aslı Erkişi çifti de müzisyen arkadaşları Fatih Bayram ile birlikte “Uzun İnce bir Yoldayım ve Demedim mi” başta olmak üzere Anadolu Sufi müziklerinden bir seçki sundu.

Turkuaz’ın Mülteci konserine video kaydı gönderen Güney Afrikalı Kardinal Wilfred Napier ise “Hz. İsa’nın ailesinin Roma Valisi Herod’un zulmünden kurtulmak için Filistin’den Afrika’ya Mısır’a kaçışını örnek vererek geçmişten günümüze göçmenlerin değişmeyen kaderini benzer noktaları birleştirerek okumalıyız." dedi. 

Kardinal Napier ne yazık ki günümüzde komşu ülkelerden gelen sığınmacıların Güney Afrika’da çok iyi muamele görmediklerini ifade etti. 

Avustralyalı emekli futbolcu ve spor yorumcusu ve uluslararası insan hakları savunucusu olan Craig Foster ise video mesajinda Turkuaz’a ve Mandela Vakfı’na mülteciler yararına konser düzenledikleri için teşekkür etti. 

Foster, Turkuaz’ın,  dünyada milyonlarca insanın evlerini terk ettiği bu dönemde mülteciler için konserleri başlatmak için en iyi zamanlamayı seçtiğini söyleyerek, kendi ülkesi Avustralya’ya da mültecilere daha hızlı yardım etme çağrısında bulundu.

Güney Afrika’nın en iyi yüksek eğitim kurumlarından olan Pretoria Üniversitesi Rektörü Professor Tawana Kupe ise programda yayınlanan mesajında, mültecilerin toplumlara farklı kültürleri, ekonomik aktiviteleri ile kalite kazandırdıklarını, nezaketleri ile yerleşik insanlara insan olduklarını, 21'inci yüzyılda toplumlar arasındaki dayanışmayı hatırlattıklarını söyledi.

Cape Town Başpiskoposu Thabo Makgoba ise videolu mesajında, “Bugün mülteciler için organize ettiğiniz dayanışma konserini izleyenlere ben de katılıyorum. Dünyanın her yerindeki her bir insan doğuştan sahip olduğu insan haysiyetine yaraşır muamele görmelidir ve hepinizi ülkemizdeki mültecilerin en iyi muamele görmesi için mücadelenizde ısrarcı olmaya çağırıyorum.” dedi. 

Mülteciler için Konser, Yvonna Chaka Chaka’nın şarkıları ile sonra erdi.