Gemileri karadan yürüten ilk Türk'ün Aydınoğulları Umur Bey olduğu belirlendi.

Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi, Mayıs sayısında Umur Bey'in bu yanı ile Fatih Sultan Mehmed Han'a ilham olduğunu yazdı.

'Karadan Yürüyen Gemiler' adlı dosyada İstanbul fethinden 116 sene evvel Aydınoğulları Umur Bey tarafından Atina Körfezi ile İnebahtı Körfezi arasında 10 kilometre gemilerin karadan yürütüldüğü ifade edildi.

Umur Bey ile ilgili en önemli argümanların Enverî'nin Düstûrnâme'si olduğu belirtilen dosyada bu eserin 15. asır ortalarında Fatih döneminde yazıldığına işaret edilerek, "Padişahın bundan haberdar olmamasının mümkün değildir." denildi. Dosyada Umur Bey ile ilgili şunlar kaydedildi:

"Aydınoğulları, Bizans'a karşı denizde mücadele veriyordu. Umur Bey, 15-16 yaşındayken 1325'te babası Mehmed Bey'in emriyle İzmir beyi yapıldı. İzmir'in Latinlerin elinde kalan son liman kesimini kuşatıp kaleyi ele geçirmiş. Cenovalı komutan Martino Zaccaria'yı Sakız'a gitmek mecburiyetinde bırakmış. Ardından hızla kadırgalar yaptırarak Sakız Adası'nı kuşatmış. Adayı ele geçiremediyse de birçok ganimetle İzmir'e dönmüş. Umur Bey, 1332 baharında 250 gemili bir donanma ile Ege Denizi'ne açılarak İpsara, İşkiros ve İşkopelos adalarını fethederek Tuzla ve Mondoniça'yı kuşattı. Eğriboz adasını haraç güzârı yapan Umur Bey, Menevşe adasını da kuşatıp teslim almış ve İzmir'e geri dönmüş. Bu seferlerden iki yıl sonrada, aynı zamanda beyliğin kurucusu olan babası Mehmed Bey'in vefatıyla yerine geçerek Aydınoğulları Beyi olmuş.

Umur Bey, 1338 senesinde Epir harekâtında İnebahtı Körfezi'ne geçebilmek için Mora Yarımadası'nı dolaşmak yerine, yarımadayı anakaraya bağlayan Korint Berzahı'na gelmiş ve gemileri burada 10 kilometre kadar karadan yürüterek İnebahtı Körfezi'ne indirmiş. Dönüşte de yine aynı şekilde karadan gemileri yürütüp İzmir'e gelmiş. Umur Bey'in Korint Berzahı'nı tercih etmesinin sebebi zaman kaybetmemek ve fırtınalardan emin olmaktı."

Piri Reis'in Kitab-ı Bahriye adlı eserinde de Umur Bey'in Korint Berzahı'ndan gemilerini geçirdiğini yerli halkın ağzından yazdığı da ayrıca yazıda dile getirildi.


Yedikıta Tarih ve Kültür Dergisi, Korint'te yapılan arkeolojik araştırmalara da makalede yer verdi. Araştırmalarda 'Diolkos Güzergâhı' olarak adlandırılan taş döşeli ve eğimi ayarlanmış bir gemi taşıma yolu ortaya çıkarıldığı, yapılan araştırmalar neticesinde de Milattan önce 625-585 yılları arasında inşa edildiğinin tahmin edildiği vurgulandı.

Umur Bey'in adı Türk denizcilik tarihinde sürekli zikredilmiş. Bu Türk büyüğü, 15. ve 16. asra ait kaynaklarda Osmanlı denizcilerinin atası bile sayılmış. Gaziler 'Gazi Umur Bey canı için' yemin etmiş; yeniçeriler ilk zamanlarda 'Umur Bey'in giydiği şekilde başlık takınmış. Oruç Bey, deniz gazilerini 'Umur Bey müridleri' diye anmış; Bizans İmparatoru Kantakuzenos ise hatıratında onun son derece akıllı ve mantıklı düşünen biri olduğunu yazmış.
CİHAN