Karayolları, yol yapımının tamamlanması için arka arkaya düzenlenen üç ikmal ihalesinde de işin tamamlanamayacağının anlaşılmasına rağmen kanuna aykırı olarak iş artışları verdi. Bu durum, devlete 291 milyon liraya mal oldu.
Zaman'da yer alan habere göre, Kamu kuruluşlarının ihale düzenlerken kanunlara aykırı hareket etmeleri devlete pahalıya mal oluyor. Karayolları Genel Müdürlüğü 29 milyon liraya ihale ettiği yol yapım işinde ihale kurallarına uymayınca devletin cebinden 291 milyon lira çıktı. Sayıştay'ın yeni açıkladığı Karayolları Genel Müdürlüğü 2014 denetim raporuna göre ihaleyi alan şirkete işin küçük bir bölümünü bitirmesine rağmen 35 milyon lira ödeme yapıldı. Karayolları, yol yapımının tamamlanması için arka arkaya düzenlenen üç ikmal ihalesinde de işin tamamlanamayacağının anlaşılmasına rağmen kanuna aykırı olarak iş artışları verdi. İş artışları sebebiyle yolun maliyeti, fiyat farkları ve KDV hariç 291 milyon liraya çıktı. Sayıştay raporunda Kamu İhale Kanunu'na göre ilk üç ihalede işin tamamlanmayacağının anlaşılmasına rağmen tasfiye yapılmadığı iş artışlarıyla maliyetin katlandığına dikkat çekildi. Raporda söz konusu yol için düzenlenen 4 ihalede de yaklaşık maliyete esas miktarların gerçekçi bir şekilde tespit edilmediği, arazi zemin etüt çalışmalarının sağlıklı bir şekilde yapılmadığına dikkat çekildi.
Sayıştay raporunda örnek olarak gösterilen ancak ismi açıklanmayan yolun yapımı için Karayolları Genel Müdürlüğü 2007'de ihaleye çıktı. Karayolları tarafından yaklaşık maliyeti 54 milyon 928 bin lira olarak belirlenen yol için 29 milyon 858 bin lira teklif eden şirketle sözleşme imzalandı.
ÜST ÜSTE İKMAL İHALELERİ
Şirket, yol yapımına ihalede yüksek fiyat verdiği iş kalemlerinden başladı. Yüksek kârlı bu iş kalemlerinin miktarında ise olağanüstü sapmalar yaşanmaya başladı. Sözleşmede kazı işleri kapsamında 15 bin metreküp kazı yapılması öngörülmüş iken kazı yapılan miktar yüzde 3 bin 600 artışla 555 bin 172 metreküpe çıktı. İlk ihalede toplam 35 milyon 720 bin lira harcanmasına rağmen yol yapımının küçük bir kısmı tamamlanınca 2008'de ‘ikmal ihalesi' adı verilen ikinci bir ihaleye çıkıldı. İhalede 74 milyon 542 bin lira teklif eden şirketle sözleşme imzalandı. Ancak daha önce olduğu gibi bu ihalenin ardından da şirketin yüksek kârla aldığı iş kalemlerindeki miktarlarda sözleşmeye göre olağanüstü sapmalar yaşandı. Bazı iş kalemlerinin miktarında yüzde 430'dan yüzde 1.896'ya varan artışlar yaşandı. Karayolları, yolu yapan şirkete 89 milyon 446 bin lira ödeme yapmasına rağmen yol tamamlanmayınca 2010'da ikinci bir ikmal ihalesine çıkıldı. İkinci ihmal ihalesinde 84 milyon 474 bin lira teklif eden şirketle sözleşme imzalandı. Ancak yine burada da iş kalemlerinin miktarlarında sözleşmeye göre yüzde 220'den yüzde 1.888'e varan artışlar yaşandı. İkinci ikmal ihalesini alan şirkete 118 milyon 264 bin lira ödenmesine rağmen yol yapımı tamamlanmayınca 2011'de üçüncü ikmal ihalesine çıkıldı. İhalede 39 milyon 752 bin lira teklif eden şirketle sözleşme imzalandı. Ancak bu işte de yüksek kârlı iş kalem miktarlarında sözleşmeye göre yüzde 80'den yüzde 428 bin 897'ye varan artışlar gerçekleşti. İhaleyi alan şirkete 47 milyon 633 milyon lira ödenerek yol tamamlanabildi.
Sayıştay denetçileri 2007'de 29 milyon 858 bin lira ihale bedeliyle tamamlanması öngörülen yolun dört ihaleyle fiyat farkları ve KDV hariç 291 milyon 64 bin liraya tamamlandığına dikkat çekerek devletin kasasından çıkan parada bu kadar büyük sapmanın Karayolları'nın ihale süreçlerindeki hatalarından kaynaklandığını vurguladı. İhalelere giren şirketlerin kârlı iş kalemlerine aşırı yüksek fiyat verdiği durumlarda, Karayolları'nın işin bütününü göz önüne alarak iş programının, kötü niyeti önleyecek ve kaynakların verimli kullanılması gerektiği belirtilen raporda “Projenin tamamlanamayacak olduğu durumlarda çalışmaların proje bütünlüğü ve trafik güvenliğini sağlayacak şekilde iş programı yapılarak; altyapı ve üstyapı imalatları bir bütünlük içerisinde tamamlanmalı; söz konusu işlerde iş artışına gidilmemelidir.” denildi. ZAMAN