Yürürlüğe giren 3.
yargı paketi,
terörle mücadelede yeni bir değişikliği de beraberinde getirdi.
Savcılar, eskiden talimat yazarak polis veya
jandarmadan yer gösterme yapılmasını isteyebiliyordu.
Üçüncü yargı paketindeki değişikliğin ardından cumhuriyet savcıları artık yer göstermelerde kolluk kuvvetlerine bizzat eşlik edecek.
Güvenlik kaynakları, düzenlemenin polis ve jandarmanın görev ve sorumluluk alanlarını kısıtlayacağı görüşünde. Soruşturma savcısı olmadan çatışmada yakalanan ya da teslim olan bir teröristi yer göstermeye götüremeyeceklerini belirten güvenlik kaynakları,
kolluk gitse bile savcı olmadığı için ele geçirilen mühimmatın hukuka aykırı delil kabul edilmesi tehlikesinin bulunduğunu ifade ediyor. Bu tarz bir uygulamada bulunan asker ve polis hakkında da hemen idari işlem başlatılacak.
CMK 250. maddeyle yetkili mahkemeleri kaldıran
3. yargı paketi, olay yeri tatbikatı, yakalanan teröristlerin örgüte ait mühimmatın yerini göstermesi gibi konuları düzenleyen kanun maddesini de değiştirdi. Paketin geçici 2. maddesine "Mevzuatta
Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 250'nci maddesinin birinci fıkrasına göre kurulan ağır ceza mahkemelerine yapılmış olan atıflar, Terörle Mücadele Kanunu'nun 10'uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen ağır ceza mahkemelerine yapılmış sayılır." hükmü eklendi. CMK 250. maddenin kaldırılması sebebiyle bu mahkemelerde devam eden davalarda yer gösterme işlemlerinin nasıl yapılacağı
tartışma konusu oldu. CMK'nın 85. maddesine göre cumhuriyet savcısı, kendisine yüklenen suç hakkında açıklamada bulunmuş olan şüpheliye yer gösterme işlemi yaptırabiliyor, 250'nci maddenin birinci fıkrası kapsamına giren suçlar söz konusu olduğunda, adli kolluk amiri de yer gösterme işlemi yaptırmaya yetkili kılabiliyordu.
Ancak yeni düzenlemeyle kolluk kuvvetlerinin yer gösterme yetkisi tümüyle kaldırıldı. Düzenleme öncesine kadar özellikle Doğu ve Güney
doğu Anadolu bölgeslerinde yakalanan ya da teslim olan
teröristlerin ifadeleri doğrultusunda, anında sığınak ve örgüt noktalarını etkisiz hale getiren güvenlik güçleri artık yeni süreçte savcıyı bekleyecek. Düzenlemenin
terörle mücadelede bazı aksaklıklara sebebiyet vereceğini belirten
Jandarma Genel Komutanlığı ve
Emniyet Genel Müdürlüğü bürokratları, yasanın yeniden gözden geçirilmesi için
Adalet Bakanlığı ile Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na (
HSYK) başvurdu. Ancak HSYK, CMK'nın 85'inci maddesindeki yeni değişikliğin dikkate alınmasını,
arama ve yer göstermelerde bundan böyle savcının mutlaka bulunması gerektiğini belirtti. HSYK'dan gelen görüşün ardından Jandarma ve Emniyet,
Türkiye genelinde bulunan Terörle Mücadele şube müdürlüklerine yazı yazarak, kararın aynen uygulanmasını istedi. Yer gösterme ve aramaların savcılar nezaretinde yapılmasına azami dikkat edilmesi talebinde bulunuldu.
SAVCILAR, YER GÖSTERMELERE DİRENÇ GÖSTERİYOR
Ancak uzmanlar, yeni düzenlemenin önümüzdeki süreçte bazı sorunları da beraberinde getireceğine dikkat çekiyor.
Terör örgütü PKK-KCK'ya yönelik operasyonlarda yakalanan şüphelilerin itirafçı olarak konuşması durumunda hızlı hareket edilmesi gerektiğinin altını çizen uzmanlar, savcının gelmemesi ya da gecikmesi halinde operasyonun sekteye uğrayabileceğine vurgu yapıyor. Özellikle değişikliğin ardından Doğu ve
Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ciddi dirençlerle karşılaştıklarını belirten kaynaklar, "Bazı savcılar arama ve yer göstermelere anında olur vermiyor. Ayrıca teröristler, kırsaldaki kampları ve sığınakların yerini gösterirken ciddi bir güvenlik sorunu oluşuyor. Bu kapsamda her savcı bu noktalardaki aramalara bilfiil katılmak isteyecek midir? En önemlisi ise savcıların da güvenliğini sağlamak zorundasınız." açıklamasında bulunuyor.