Kanunla AİHM'e yapılmış bazı başvuruların, tazminat ödenerek çözülmesine ilişkin esas ve usuller belirlendi.
Kanun, ceza hukuku kapsamındaki soruşturma ve kovuşturmalarla özel hukuk ve idare hukuku kapsamındaki yargılamaların makul sürede sonuçlandırılmadığı, mahkeme kararlarının geç veya eksik icra edildiği ya da hiç icra edilmediği iddiasıyla AİHM'e yapılmış başvuruları kapsıyor.
İdari nitelikteki soruşturmalardan kaynaklanan başvurular hakkında bu kanun hükümleri uygulanmayacak.
-Toplam 5 kişilik komisyon kurulacak-
Kanun kapsamında yapılacak müracaatlar hakkında karar vermek üzere Bakanlığın merkez, bağlı ve ilgili kuruluşlarında çalışan hakim ve savcılar arasından Adalet Bakanı tarafından atanacak 4 kişiyle Maliye Bakanı tarafından Maliye Bakanlığı personeli arasından atanacak 1 kişiden oluşan toplam 5 kişilik komisyon kurulacak.
Komisyon Başkanı bu üyeler arasından Adalet Bakanı tarafından seçilecek. 9'uncu madde hükmü saklı kalmak üzere komisyon üyelerine, müracaatlar sonuçlandırılıncaya kadar başka görev verilmeyecek. Komisyon, üye sayısının salt çoğunluğuyla toplanılacak ve toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla karar verilecek.
Kamu kurum ve kuruluşları ile yargı mercileri, komisyonun görevi kapsamında ihtiyaç duyduğu her türlü bilgi ve belgeyi gecikmeksizin komisyona göndermek zorunda olacak.
-6 ay içinde komisyona müracaat edebilecek-
Komisyona müracaat, AİHM'e başvuru tarihini ve numarasını gösteren resmi kayıt kabul mektubu, başvuru formu ve diğer ilgili bilgi ve belgelerle müracaat edenin kimlik bilgilerini içeren imzalı bir dilekçeyle yapılacak. Başvuran, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde komisyona müracaat edebilecek.
Bu sürede başvurmayanlar, AİHM'in münhasıran iç hukuk yollarının tüketilmemiş olması gerekçesine dayanan ''kabul edilemezlik'' kararının kendilerine tebliğinden itibaren 1 ay içinde de komisyona müracaat edebilecek.
Müracaatın cumhuriyet başsavcılıkları aracılığıyla da yapılması mümkün olacak. Cumhuriyet başsavcılığı, müracaat evrakını derhal komisyona gönderecek. Bu durumda cumhuriyet başsavcılığına müracaat tarihi esas alınacak.
-Müracaatın reddi-
Komisyon, müracaat konusu başvurunun, AİHM'nce öngörülen iç hukuk yollarının tüketilmesi koşulu dışındaki diğer kabul edilebilirlik şartlarını taşımadığını, komisyona süresinde müracaat edilmediğini, müracaatçının hukuki menfaati olmadığını, müracaatın 2'nci madde kapsamına girmediğini tespit ederse müracaatı reddedecek.
Komisyon, müracaat hakkında 9 ay içinde karar vermek zorunda olacak ve AİHM'nin emsal kararlarını da gözeterek müracaat konusunda gerekçeli karar verecek.
Komisyon kararlarına, karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde komisyon aracılığıyla Ankara Bölge İdare Mahkemesi'ne itiraz edilebilecek.
İtiraz dilekçesi, müracaata ilişkin diğer tüm belgelerle itiraz mercine gönderilecek. Bu itiraz öncelikli işlerden sayılarak 3 ay içinde karara bağlanacak. Mahkemece komisyon kararı yerinde görülmezse işin esası hakkında karar verilecek ve itiraz üzerine verilen kararlar kesin olacak. Ödenmesine karar verilen tazminat, kararın kesinleşmesinden itibaren 3 ay içinde Bakanlık tarafından ödenecek.
Komisyona yapılan müracaat sonucunda komisyonun kesinleşen kararlarının bir örneği, müracaata konu işlemin yapıldığı adli veya idari merciye gönderilecek.
Müracaata konu işlem henüz sonuçlandırılmamışsa ilgili adli veya idari merci tarafından bu işlem hızlı bir şekilde sonuçlandırılacak.
Kanun, 23 Eylül 2012'den itibaren AİHM nezdinde kaydedilmiş başvurular hakkında uygulanacak.
Komisyon üyeleri, kanunun yayımlandığı tarihten itibaren en geç 1 ay içinde atanacak.
''Müracaatın şekli ve süresini'' düzenleyen 5'inci madde, kanunun Resmi Gazete'de yayımlanmasından 1 ay sonra yürürlüğe girecek.
