17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonunun ardından mahkeme kararlarıyla yapılan dinlemelere büyük tepki gösteren AKP Hükümeti, dinleme sistemini genişletecek yeni bir uygulamayı örtülü olarak hayata geçirmeye hazırlanıyor.
Telekulak sisteminde yapılan balans ayarının hikâyesi şöyle: 17 Aralık’ın ardından emniyet istihbarat biriminde görev alan tüm polisler tasfiye edilirken, soruşturmaları yürüten savcılar görevden alındı. Hükümet, dinleme sistemine sınırlamalar getirileceğini açıkladı.
Ancak, iç güvenlik paketi ile birlikte “makul şüphe” kavramına sarılan hükümet, dinleme sistemini genişletici bazı adımlar attı. Bu adımların başında Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafından hazırlanan “Veri tabanlarında yer alan eski tarihli dinleme kayıtlarının silinmesi” başlıklı rapor geliyor. 'Paralel yapı' ile mücadele adı altında TİB kayıtlarına ilişkin hazırlanan rapor, dinlemenin hukuki alt yapısını güçlendirecek hükümler içeriyor. Raporda, “kişisel verilerin korunması” ilkesi kapsamında silinen özel hayatla ilgili kayıtların, saklanması savunuluyor.
RAPOR KABUL EDİLDİ
Rapor, başbakanlık tarafından onaylandı ve TİB yöneticileri hakkında soruşturma izni istendi. Rapor savcılığa gönderildi. Savcılık Temmuz ayında Ulaştırma Bakanlığı’ndan bürokratlar için soruşturma izni istedi. Danıştay bu izinleri iptal etti. Savcılık yeniden izin istedi ve bakanlık da yeniden soruşturma izni verdi. HSYK seçimlerinin ardından yapılan itiraz ise bu kez reddedildi. Yani, Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafından hazırlanan rapor ve soruşturma izni dolaylı olarak onaylanmış oldu.
Mevcut sistemde, mahkeme kararlarının sona ermesinin ardından 10 gün içinde kişisel veriler siliniyor. Yani dinleme sırasında elde edilen özel hayatla ilgili bilgiler ile üçüncü kişilere ait kayıtlar, 11’inci gün imha ediliyor. Fakat Teftiş Kurulu raporu ve Danıştay’ın onayı ile kayıtların silinmesi konusunda yeni bir içtihat oluşmuş oldu. Dinleme kayıtlarının sonsuza kadar saklanmasının yolu açıldı.
TİB, 2014’te engelleme rekoru kırdı
Yetkileri artırılan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), 2014’ün bitmesine iki ay kala yasaklanan site sayısında rekor kırdı. Erişime engellenen web sitelerinin takibini yapan EngelliWeb.com’un istatistiklerine göre TİB son yedi yılda en çok erişim engelleme kararını 2014’te verdi. 1 Kasım 2014 itibariyle sadece bu yıl 17 bin’den fazla web sitesi erişime engellendi ve toplam erişime engellenen site sayısı 60 binin üzerine çıktı. TİB’in yetkilerinin genişletilmesi ile birlikte mahkeme ve savcılıklar tarafından verilen kararlarda da önemli bir azalma oldu. TİB tarafından verilen erişim engelleme kararları ise her yıl artış gösteriyor.
GEZİ’DE FIRLAMIŞTI
2006 yılında toplamda sadece altı siteye erişim yasaklanmışken, Gezi eylemlerinin yaşandığı 2013’te toplam erişimi engellenen site sayısı 15 bin 923’e fırlamıştı. 2014’te, Youtube, Twitter, Plus.google, Vimeo, Soundcloud, Scribd ve Issuu gibi siteler yasaklanmıştı.
HÜSEYİN ÖZAY/TARAF