O ayrıntıya göre sağlam; "Türkiye mart ayında İsviçre’ye tam 1.3 milyar dolarlık altın sattı. Altında üretici ülke olmayan Türkiye’nin bu kadar büyük ihracatı nasıl gerçekleştiği ise gizemini koruyor." ifadelerini kullandı.
"İran’a uygulanan ambargo, Reza Zarrab’ın başrolünü oynadığı “İran’dan enerji ithalatı” ve ithalatın bedelinin altınla karşılanması sebebiyle son yıllarda öne çıkan altın ticaretindeki gariplikler devam ediyor. Türkiye’nin sürekli altın ithalatı yaptığı İsviçre’ye geçtiğimiz mart ayında 1.3 milyar dolarlık altın ihracatı yaptığının ortaya çıkması kafaları iyice karıştırdı." diyen Sağlam şöyle devam etti:
"Dün açıklanan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre geçtiğimiz mart ayında dış ticaret açığı, beklenenden çok daha az geldi. Bu verilere baktığımızda, en önemli nedenin İsviçre’ye yapılan yaklaşık 1.3 milyar dolarlık altın ihracatı olduğu gözüküyor. İsviçre dışındaki ülkelere sadece 300 milyon dolarlık satış yapılmış."
Peki bu satışın kaynağı ne? diye soran Sağlam, "Görüşlerine başvurduğumuz TÜİK yetkilileri, gümrüklerden gelen verileri hesaba koyduklarını, bunun onlara sorulması gerektiğini söyledi. Gümrükler ise bu satırlar yazılana kadar bir yanıt vermedi." dedi.
Geçen yıl yüklü miktarda aldığımız altının bir bölümü, İran ticareti de yavaşladığı için, mart ayında bu kez tersine döndü. Yani, altının büyük bölümünün İsviçre’den geldiğini gözönüne alırsak, İsviçre’ye martta daha önce kendisinden satın aldığımız altınları geri satmış olabiliriz.
Yanısıra bireysel tüketicilerin altın satması ve bu hurda altınların işlenmek üzere İsviçre’ye gönderilmesinin de önemli rol oynamış olabileceği belirtiliyor. Çünkü küçük tasarrufçunun, geçen mart ayındaki gibi, fiyatlar yüksekken altını bozdurup sattıkları, düştüğü zaman aldıkları, bunun da dış ticarete etki yaptığı biliniyor. Yani altın fiyatlarının yükseleceği beklentisi kalmadığı için, tasarruf sahibi altını satıyor, bunun yerine de belki dövize yatırım yapıyor.
Yine de sadece küçük tasarrufçunun bu kadar hareket yaratamayacağı, İran’dan aldığımız doğalgaz-petrolün bedelini ödemek için ithal edilen altınların, şimdi geri satımının da söz konusu olabileceği belirtiliyor.
Bankacılara, fiziki olarak kendilerinin altından çıkıp başka bir yatırım aracına dönmeleri nedeniyle böyle bir hareket olup olamayacağını da sorduk. Bankacılar, Merkez Bankası’nda tuttukları munzam karşılıklar nedeniyle bulundurdukları altınların fiziki olarak getirilmediğini, yurtdışında Merkez Bankası hesaplarına geçirildiğini hatırlatarak, bankalardan kaynaklı bir hareket olmasının mümkün olmadığını söylediler.
Sağlam uzmanların görüşünü şöyle özetledi:
Uzmanlar altın ticaretinde böyle dalgalanmalar olabileceğini, hatta daha önce İsviçre ve BAE’ye böyle ihracatlar görüldüğünü ama İsviçre’ye ihracatın bu kadar büyümesinin garip bir hareket olduğunu söylüyorlar. Uzmanlar bu eğilimin önümüzdeki birkaç ay daha izlenmesi gerektiği görüşündeler.
Erdal Sağlam'ın yazısının tamamı için tıklayınız
