Ankara Savcılığı’nın usulsüz taltif verildiği iddiasıyla gerçekleştirdiği operasyon kafaları karıştırdı. Hükümetin diğer memurlara göre daha fazla çalıştığı halde polislere zam yapmayıp onun yerine denge tazminatı gibi uyguladığı taltif sistemi, hukuksuz operasyonların birine daha gerekçe yapıldı. En çok taltifin iktidarın kendi atadığı emniyet müdürlerine verildiği ortaya çıktı.

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Memur Suçları Soruşturma Bürosu savcılarından Alper Türkmen, Emniyet Genel Müdürlüğü Güvenlik Şube Daire Başkanlığı ile Taltif Komisyonu'nda görev yapan 17 polis için "usulsüz taltif" aldığı iddiasıyla gözaltı kararı verdi.

Savcı Türkmen'in talimatıyla Ankara Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri tarafından 10 ilde düzenlenen operasyon taltif sistemini tartışmaya açtı. Daha önce hem emniyet hem de bakanlık müfettişlerince 3 kez incelenen ve soruşturmaya gerek görülmeyen iddialar için operasyon düzenlenmesi kafaları karıştırdı. Taltif sisteminin kanunlarla düzenlenmiş bir sistem olduğuna dikkat çekilirken, çok sıkı bir prosedürü olduğuna işaret edildi. Emniyet kaynakları “Taltif sanki polisler devlet hazinesine elini uzatıp alıyor” gibi sunulduğuna dikkat çekerek, taltif için Maliye’nin özellikle bütçe ayırdığını kaydetti.

Emniyet Teşkilatı Kanunu’nun 86’ncı maddesi iki fıkra halinde taltifin kimlere verileceğini düzenliyor. İlk fıkrada ülkenin güvenlik ve esenliği, devletin çıkarları ve kişilerin can, ırz ve mallarını korumada yüksek hizmetleri görülenlere, fiilen almakta oldukları aylık tutarlarının iki katından beş katına kadar taltif verilmesi öngörülüyor. İkinci fıkrada da olağanüstü durumlarda yaşamını ortaya koyarak büyük yararlılıklar gösterenlerin fiilen almakta oldukları aylık tutarının 6 katından 24 katına kadar para verilerek ödüllendirilmesini düzenleniyor.

Emniyet birimlerinin yürüttüğü çalışmaların birçok ön hazırlık aşaması bulunuyor ve bu sürecin sağlıklı yürütülebilmesi için de farklı birimlerin bir arada ve uyum içinde çalışması gerekiyor.  Polisiye operasyonlar ve projeli çalışmaların çoğu zaman aylar süren süreçler olduğunu belirten tecrübeli emniyetçiler, bu nedenle ödüllendirilecek personelin belirlenmesinde operasyon esnasında görev almayan ancak operasyona ve çalışmalara katkısı olan bütün personelin birlikte değerlendirildiğine işaret ediyor.

“Birim amiri başarılı ve ödüllendirilmesi gereken personeli il emniyet müdürlüğüne teklif eder. Buradan dosya il valisinin onayına gider. Valinin uygun görmesinin ardından dosya emniyet genel müdür yardımcısı başkanlığında oluşturulan komisyona havale edilir. Başarılı olduğu değerlendirilen personel İçişleri Bakanı’nın onayı ile ödüllendirme gerçekleştirilir.”

Emniyette taltif uygulaması 1980’de Emniyet Teşkilatı Kanunu’nda yapılan bir değişiklikle uygulanmaya başlandı. 1980’li yıllarda sadece operasyonu bizzat yapan personel ödüllendirilirken 2000’li yıllar sonrasında bu genişletilerek operasyona destek olan bütün personele verilir hale getirildi.

Emniyet personelinin ödüllendirilmesinin siyasi bir yönünün de olduğunu belirten emniyetçiler, diğer devlet memurlarının haftada ortalama 40 saat gündüz çalıştığını ancak polislerde bu sürenin 65 saati bulduğuna dikkat çekti. Daha önceki yıllarda verilen taltif miktarlarının son dönemde 8-10 katına kadar çıktığı kaydedilirken, taltiflerde Erdoğan’ın birçok defa talimat verdiği ve ödenek miktarını artırdığı belirtildi. Taltif sisteminin “denge tazminatı” gibi kullanıldığına dikkat çekildi.

Bu yaklaşımı güçlendiren gelişme CHP Milletvekili Mahmut Tanal’ın 2013 yılında verdiği soru önergesi üzerine yaşandı. Dönemin İçişleri Bakanı Muammer Güler soru önergesine verdiği cevapta Emniyet Teşkilatı Kanunu’nun taltif sistemini düzenleyen maddesine vurgu yaptı. Güler, taltifin emniyet personelinin il, birim, görev unvanı ve rütbe odaklı olmayıp personelin başarıya olan katkısına göre değerlendirilerek verildiğine dikkat çekti. 2008-2012 yılları arasında toplam 684 bin 676 personelin maaş taltifi ile ödüllendirildiğini belirten Güler, taltiflerin en az 2 en çok 24 maaş olarak verildiğini, söz konusu tarihlerde Emniyet teşkilatında görevli personelin yüzde 91’inin maaş taltifi ile ödüllendirildiğini kaydetti.

17 Aralık öncesi yönetici personelden taltif alan personel olduğu gibi 17 Aralık sonrasında da teşkilatın en üst yöneticilerinin de taltif aldığı vurgulanıyor. Emniyet Genel Müdür Yardımcısı ve Taltif Komisyonu Başkanı Mustafa Gülcü’nün göreve geldiği ilk toplantıda, bir toplantıda alınabilecek en yüksek miktar olan 24 maaş taltif aldığı belirtiliyor.

İstihbarat Daire Başkanı Engin Dinç, Başbakanlık Koruma Dairesi Başkanı Ramazan Bal, Genel Müdür Yardımcıları Faruk Ünsal ve Zeki Çatalkaya’nın da en üst seviyeden taltif aldıkları ifade ediliyor.  

Emniyet teşkilatında en yüksek taltifin AKP döneminde görev verilen ve halen üst düzey görevlerde tutulan isimlere verildiği görülüyor. Rekor 1184 taltifle Ankara eski Emniyet Müdürü Ercüment Yılmaz’da bulunuyor. Yine Manisa Emniyet Müdürü Tayfur Erdal Ceren 1100, İstanbul eski Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın 1073, Hakkari eski Emniyet Müdürü Tufan Ergüder 1018, Emniyet Müdürü Şefik Kul 961, Emniyet Genel Müdür Yardımcısı Zeki Çatalkaya 928, Balıkesir eski Emniyet Müdürü Halil Karataş 912, Trabzon eski Emniyet Müdürü Reşat Altay 859, Lahey Emniyet Müşaviri Şammaz Demirtaş 841, Emekli Emniyet Müdürü Hanefi Avcı 747, Konya Emniyet Müdürü Hüseyin Namal 616, KOM Daire Başkanı Orhan Özdemir 533 taltifle ödüllendirilmiş.

Erdoğan ve Ala’nın meydanlarda başarılı polisleri ödüllendirdiğini defalarca dile getirdiğine dikkat çeken tecrübeli emniyetçiler, taltif verilecek personeli Genel Müdür ve Bakan’ın belirleyip takdir ettiğini belirterek, “Ortada bir suç varsa, suç onların” tespitinde bulunuyor.

“17 Aralık öncesi görev yapan personelin taltifleri için bir sürü laf ediliyor. Eğer yeni ekip samimiyse taltifi kaldırsın” çağrısı yapan emniyetçiler, “Yeni ekip taltif almaya devam ediyor. Hatta yeni gelen kadro operasyon yapıldığında o ilde olmayanlara bile taltif alıyorlar. Asıl bu suç. Ankara Emniyet’te 2013’te yapılan operasyonlarda o tarihte Ankara’da olmayan sonradan gelenlere bile taltif verildi” bilgisini veriyor.

KOM Daire Başkanı Orhan Özdemir’e atıf yaparak yolsuzluktan cezaevinde çıkan isme operasyon yaptırıldığı tepkisini veren emniyetçiler, en çok taltifin hiçbir operasyona katılmayan Başbakanlık korumalarının aldığını belirtiyor.

BUGÜN GAZETESİ