Yeni anayasa hazırlığı içindeki hükümete beklentilerini iletmek için Anayasa Platformu Ulusal Çalıştayı'nda bir araya gelen sivil toplum örgütleri, sonuç bildirgesini bugün açıkladı. TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak'ın açıkladığı sonuç bildirgesinin özeti şöyle: - Anayasa bireyi esas alan bir anlayışla hazırlanmalı - "Tüm vatandaşlar kanun önünde eşittir" hükmü anayasada muhafaza edilmelidir, hiçbir gerekçeyle ayrımcılık yapılmamalıdır. -Kadın-erkek eşitliğinin uygulamada da hayata geçirilmesini sağlayacak anayasal tedbirler alınmalıdır. -Temel hak ve özgürlüklere ilişkin kısıtlamalar net tanımlamalarla yapılmalıdır. - Düşünce-ifade ve basın özgürlüğü teminat altına alınmalıdır. -Okul öncesi eğitim ve 12 yıllık temel eğitim zorunlu olmalıdır. -Kamu çalışanlarına toplu sözleşmeli, grevli, sendikal haklar tanınmalıdır. -Sürdürülebilir bir çevrede yaşama hakkı ile canlı ve cansız varlıkların, 'sürdürülebilir yaşamı' güvence altına alınmalıdır. -Seçmenle temsilcileri arasındaki bağların güçlendirilmesini sağlayacak tedbirler alınmalıdır. (Bu amaçla, iki turlu dar bölge seçim sistemi düşünülebilir) -Anayasada, 'demokratik devlet' ilkesinin tam anlamıyla uygulanmasını ve siyasi katılımın bireyler ve sivil toplum örgütleri düzeyinde teşvik edilip artırılmasını sağlayacak hükümlere yer verilmelidir. - Seçim barajı yeniden düzenlenmelidir. - Demokratik devlet ilkesi tam anlamıyla uygulanmalıdır. -Kamu çalışanlarına siyaset yapma hakkı verilmelidir. - Kürsü dokunulmazlığı hariç vekil dokunulmazlığı kaldırılmalıdır. - Cumhurbaşkanının yetkileri sınırlandırılmalıdır. - Yerel yönetimler güçlendirilmelidir. - Üniversitelerin mali ve idari özerkliği sağlanmalıdır. - YÖK, RTÜK, BDDK vb. düzenleyici ve denetleyici kurumlar anayasal güvence altında özerk yapya kavuşturulmalıdır. - Yasama organı iki meclisli olmalıdır. -Kuvvetler ayrılığı ilkesi, yasama ve yürütme organları arasındaki ilişkilerde bir tarafın diğerine üstünlüğünü engelleyecek biçimde yeniden tanımlanmalıdır. -Yargı bağımsızlığının sağlanması amacıyla hakimlik teminatı anayasada muhafaza edilmelidir. -Hakim ve savcılara ilişkin mesleğe alınma, denetim ve özlük konularının, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından yürütülmesi sağlanmalıdır. -Hukuk devletinin güvencesi olan yargı bağımsızlığı tam olarak sağlanmalı, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu'na siyasi müdahale olmamalı, kurul üyeleri hakim ve savcılar tarafından seçilmelidir. -Yargılama sistemindeki ayrıcalıklar kaldırılmalıdır. -Kamu denetçiliği, anayasal bir kurum haline getirilmelidir. -İdarenin bütün işlem ve eylemleri istinasız yargı denetimine tabi olmalıdır. -Ekonomik istikrarı ve iyi işleyen bir piyasa mekanizmasını esas alan bir ekonomik model 'sosyal devlet' ilkesi de gözetilerek anayasada düzenlenmelidir. -Kamu kaynağı kullanılan bütün bütçeler, hesap sorulabilirlik esasına dayanılarak, şeffaf ve denetime açık olmalıdır. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, çalışmalar sırasında iki noktanın "sürece katkı sağlamayacağı" gerekçesiyle hiç gündeme getirilmediğini söyledi: 1) Anayasa'nın "değiştirilemez" hükümleri 2) AB uyum sürecinde, evrensel insan hakları standartlarının iç hukuka aktarılması için anayasal sistemde yapılan değişiklik ve yenilikler. "Vicdani ret gibi tartışmalar gündeme geldi mi? Çalıştayda İnsanca Yaşam Platformu gibi topluluklar da yer alıyordu. Farklı cinsel tercihlere ilişkin düzenlemeler sizin anayasa önerileriniz içinde yer alıyor mu" sorusu üzerine Hisarcıklıoğlu, "Bu sürecin kendisine odaklanmak, birey olarak 72 milyonun içinde tek bir fert olarak hepimizin geleceğini ilgilendiren bir hadisedir. Lütfen herkes bu sürece katkı yapsın. Buna böyle bakmamızda fayda var" dedi. Bugün açıklanan metinde yalnızca ana başlıkların bulunduğunu söyleyen Sak ise "Doğal olarak bu sürecin içerisinde ortak aklın fikir birliğine varamadığı noktalar da var. Zaten ayrıntılı bir rapor hazırlanıyor. Konferans dokümanları 150 sayfa civarında. Onun için de çalışılarak bir rapor haline getirilecek" diye konuştu. Çalıştayda, "türban", "eğitim sistemi", "laiklik" gibi konuların tartışmalara konu olup olmadığı şeklindeki soruya Sak, "Her konu tartışıldı. Cevapları detaylı raporda bulacaksınız" yanıtını verdi. Çalıştay şimdi üç ihtisas komisyonu kurararak çalışmalara başlayacak. Üç ihtisas komisyonunu; dengeleme-denetleme, kamu yönetiminde etkinlik, ekonomik-sosyal haklar komisyonları oluşturacak. Şubat ayında da İstanbul'da bir çalıştay daha düzenlenecek. Anayasa Platformu Ulusal Çalıştayı, 8-9 Aralık'ta Ankara'da TOBB Üniversitesi'nde düzenlenmişti. Toplantıya 83 adet STK ve meslek örgütünü temsil eden yaklaşık 250 kişi katılmıştı. Platformda yer alan üyeler şöyle: Türkiye Barolar Birliği (TBB), Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON), Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği (KA-DER), Türkiye Kadın Girişimcileri Derneği (KAGİDER), Memur-Sen, Türkiye İşadamları ve Sanayicileri Konfederasyonu (TUSKON), Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD), Türkiye Genç İşadamları Konfederasyonu (TÜGİK) Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) ve Televizyon Yayıncıları Derneği (TVYD).