Askerlik Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişilik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na (TBMM) gönderildi. Milli Savunma Bakanlığı tarafından hazırlanan tasarı, 64 maddeden oluşuyor.
Tasarıda, Yüce Divanda yargılanacak asker kişilerle ilgili soruşturma usulleri yeniden düzenleniyor. Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanı ile Jandarma Genel Komutanı, görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan'da yargılanacak. Bu suçlardan dolayı soruşturma açılmasına, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları hakkında Başbakan; Jandarma Genel Komutanı hakkında ise İçişleri Bakanı karar verecek.
Bu suçlara ilişkin herhangi bir ihbar veya şikayet aldıklarında veya böyle bir durumu öğrendiklerinde, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları hakkında Başbakan, Jandarma Genel Komutanı hakkında İçişleri Bakanı, araştırma gerekiyorsa ön inceleme yaptırarak soruşturma izni verilmesine veya verilmemesine karar verecek.
Soruşturma izni verilmiş bulunanlar izin vermeye yetkili merci tarafından soruşturmanın emniyeti ve sıhhati olarak devam etmesi amacıyla geçici süre ile görevden uzaklaştırılabilecek.
Alınan kararlara karşı ilgililer 10 gün içinde Cumhurbaşkanlığına itiraz edebilecek. İtiraz üzerine Cumhurbaşkanı tarafından verilen karar kesin hükmünde olacak. İsimsiz, imzasız, adressiz yahut takma adla yapıldığı anlaşılan yada belli bir olayı ve nedeni içermeyen, delilleri ve dayanakları gösterilmeyen ihbar ve şikayetler işleme konulmayacak.
Araştırma veya ön inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi görevlendireceği denetim elemanları eliyle de yaptırabilecek. Bu şekilde görevlendirilen kişiler, 4483 sayılı kanunda ön inceleme ile görevlendirilen kişilere tanınan yetkilere sahip olacak.
Soruşturma izni verilmemesi kararı hakkında ilgililer tarafından yapılan itirazın Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmesi veya soruşturma izni verilmesi kararına karşı süresi içinde itiraz edilmemesi ya da bu itirazın Cumhurbaşkanı tarafından reddedilmesi üzerine, izin vermeye yetkili merci tarafından soruşturmayı yapmak üzere denetim elemanlarından üç kişilik bir soruşturma kurulu oluşturulacak.
Kurul, soruşturma sırasında 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Cumhuriyet savcısına tanıdığı bütün yetkilere sahip olup soruşturma sırasında hakim kararı alınması gereken hususlarda yetkili mahkemeye başvuracak.
Kurul yaptığı soruşturma sonucunu bir rapor ile tespit ederek izin vermeye yetkili merciye sunacak. İzin vermeye yetkili merci kamu davasının açılmasına gerek görmezse kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verecek ve bu karar kesin olacak. İzin vermeye yetkili merci, kamu davasının açılmasına gerek görürse, soruşturma dosyasını Yüce Divan sıfatıyla yargılama yapmak üzere Anayasa Mahkemesi'ne gönderecek.
Askerliğe alınma yaşı 21 olacak
21 Haziran 1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu'nun 8'inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirildi: "Her sene yoklamaları sonucunda askere elverişli oldukları tespit edilenler, Genelkurmay Başkanlığının teklifi üzerine Millî Savunma Bakanlığı'nca belirlenecek celp ve sevk esaslarına göre 21 yaşına girdikleri sene askere alınmak üzere çağrılırlar."
Barışta, muvazzaf ve yedek erbaş ve erlerden askere çağırıldıkları sırada tutuklu ve hükümlü bulunanlar, tahliyelerine kadar sevk edilmeyecek. Bunlardan askerlikle ilişiği olanlar tahliyelerinde serbest bırakılmayarak, ilgili kolluk kuvvetlerince askerlik şubelerine teslim edilecek.
Tasarıda, "Bir yıldan fazla hürriyeti bağlayıcı cezaya hükmedilenler kıtalarınca bulundukları yer Cumhuriyet Başsavcılıklarına teslim edilirler. Tahliye olanlar geri kalan askerlik hizmetleri tamamlatılmak üzere en yakın askerlik şubesine teslim edilirler. İnfazları geri bırakılan mahkûmiyetler için zamanaşımı işlemez." deniyor.
1111 sayılı Kanunun 78'inci maddesinin birinci, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirildi ve üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırıldı: "Erbaş ve erlere verilen hava değişimi ve istirahat sürelerinin toplam otuz güne kadar (dahil) olan kısmı muvazzaf askerlik hizmetlerinden sayılır. 1076 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesi uyarınca, erbaş ve er statüsüne geçirilenlere, verilen hava değişimi ve istirahat sürelerinin toplam onbeş güne kadar (dahil) olan kısmı muvazzaf askerlik hizmetlerinden sayılır. Kendilerini askerliğe elverişsiz hale getirmeye veya getirtmeye teşebbüs ettikleri mahkeme karan ile sabit olan erbaş ve erlerin yargılanmalarına esas eylemleri dolayısıyla ortaya çıkan rahatsızlıklar ile uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması nedeniyle mahkeme tarafından haklarında tedaviye karar verilen erbaş ve erlerin bu karar nedeniyle yatarak gördüğü tedaviler veya istirahatte ya da hava değişiminde geçirdikleri süreler muvazzaf askerlik hizmetlerinden sayılmaz."
POSTA GÖNDERİLERİ AMİRLERCE DENETLENECEK
211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nda yapılan değişikliklerle ise
a) Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin kişisel verileri ile nüfus, iletişim ve askeri bilgilerinin personel bilgi sistemlerine kayıt edilmesi benimsenmiş; erbaş ve erler ile askeri öğrencilere gelen posta gönderilerinin emniyet ve istihbarat açısından amirlerince denetlenebilmesine imkan tanınmış,
b) Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin amatör askeri spor kulüpleri kurabilmesine ilişkin esaslar güncel mevzuatla uyumlu hale getirilmiş ve harp/vazife malulü ve gaziler tarafından rehabilitasyon amacıyla kurulan spor kulüplerinin Türk Silahlı Kuvvetleri spor tesislerinden istifadesine imkan tanınmış,
c) Orduevi, askeri gazino, vardiya yatak hanesi, askeri müzeler gibi sosyal tesislerin kurulması Genelkurmay Başkanlığı'nın iznine tabi kılınmış,
ç) Bu tesislerin gelirlerine işletme ve kira gelirleri ile üye aidatları dışında sergi, fuar, promosyon, reklam gelirleri de eklenmiş ve tesisler arasında gelir ve sermaye aktarımına imkân tanınmış,
d) Rehabilitasyon merkezleri, gazi uyum evleri ve refakatçi misafirhaneleri kurulmasına ilişkin usul ve esaslar yeniden düzenlenmiş,
e) Orduevi, askeri gazino, vardiya yatakhanesi ve askeri kantinler gibi sosyal tesislerde özel ihtisas gerektiren bazı hizmetlerin hizmet alımı veya kiralama yoluyla karşılanmasına imkan tanınmış ve bu tesislerin aylık gayri safı hasılatının yüzde 1'inin bütçeye aktarılması kaydıyla vergiden muaf tutulması uygulamasına devam edilmiştir.
CİHAN