BM’nin uzun yıllar sonra hazırladığı Türkiye raporunun taslağına Cumhuriyet Gazetesi ulaştı. BM’nin kendi bünyesindeki kurumları için “iç çalışma” niteliğinde hazırladığı “Ortak Ülke Değerlendirmesi” başlıklı rapor, bu yıl Türkiye’nin kalkınma planına paralel olarak bu yıl hazırlandı.

Raporda, hükümetin istikrarı “büyük ölçüde mevcut ideolojik ve toplumsal fay hatları boyunca yükselen siyasi kutuplaşma ve keskinlik pahasına gerçekleştirdiği” belirtilirken, muhalefetin AKP’yi güçler ayrılığı ilkesine karşı gelme, basın özgürlüğünü engelleme, yolsuzluk, siyasi İslam ve başta Suriye krizi olmak üzere uluslararası ilişkilerdeki başarısızlık ve güvenliğin tehlikeye atılması konularında suçladığı belirtiliyor. Raporda, “Hassas siyasi kutuplaşma sürecek gibi görülüyor” deniliyor.

AKP iktidarının son dönemde yargı üzerindeki kontrolünü artırmaya dönük bazı adımlar attığı anımsatılan raporda, 17-25 Aralık sürecine de değiniliyor. Sürecin ardından Emniyet içerisinde çok sayıda polisin tutuklandığına değinilen raporda, diğer taraftan da yolsuzluk operasyonlarında adı geçen bakanlar için kurulan Meclis komisyonunun çalışmalarının bir dönem ertelendiği anımsatılıyor. Raporda, bu durumun BM’nin de aralarında bulunduğu uluslararası aktörlerin Türkiye hakkında olumsuz bir tavır takınmasına yol açabileceği ifade ediliyor.

Raporda, “İstanbul’dan diğer büyük kentlere de yayılan bu devasa gösterilerin kıvılcımı çevresel bir olaydı. Ancak, toplumda, Kemalistler, laikler, solcular, Aleviler, çevreciler kadın grupları, liberaller ve futbol taraftarlarından oluşan çok sayıdaki AKP karşıtı grup sürece eninde sonunda dahil oldu” deniliyor. Raporda, 2013’te gerçekleştirilen devasa sokak gösterilerinde çok sayıda ölümcül vaka ve yaralanmaların yanı sıra binlerce kişinin de gözaltına alındığı anımsatılırken, eylemlerin sert güç kullanılarak bastırıldığı vurgulanıyor.

Raporda cinsiyet eşitsizliği ve kadına yönelik şiddet konularında da çarpıcı saptamalar yapılıyor. Türkiye’de cinsiyetten kaynaklı şiddetin ulusal ve uluslararası kadın organizasyonları ile devletin en önemli kaygısı olduğuna değinilen raporda,

“Neredeyse hergün eski eşleri tarafından öldürülen kadınlara ilişkin haberler yayınlanırken, daha fazlası ise duyulmuyor” deniliyor. Türkiye’nin cinsiyet eşitliği bakımından iş yaşamı, politikaya katılım ve karar alıcı konumlar noktasında uluslararası arenadaki “kötü skorunu” sürdürdüğü belirtilen raporda, özellikle karar alıcı pozisyonlarda erkeklerle kadınların aynı seviyede rol oynayamadıklarının altı çiziliyor.

Kız çocuklarının, cinsiyet eşitsizliğini henüz çocukluk ve özellikle ergenlik süreçlerinde hissetmeye başladıklarına işaret edilen raporda, erkeklere nazaran ev işleriyle ilgilenen kız çocuklarının internet kullanımı, seyehat ve sosyal etkinliklerde daha kısıtlamalarla yüzleştiklerine dikkat çekiliyor.