Notta Manisa’nın Soma ilçesi Eynez mevkiinde bulunan ve özel bir şirket tarafından işletilen kömür madeninde, 13 Mayıs 2014 Salı günü saat 15.10’da bir maden kazası meydana geldiği belirtilerek, "Aynı gün, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız başkanlığında kurulan kriz masası ve oluşturulan koordinasyon ekibi ile krize ivedilikle müdahale sağlanmış, devletin tüm kurum ve imkanları seferber edilmiştir. Oluşturulan koordinasyon ekibinde, Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığından yetkililerin bulunduğu heyetler yer almıştır. Arama-kurtarma c¸alıs¸malarının koordinasyonu, Bakan Yıldız ve oluşturulan ekip tarafından sağlanmığtır.” denildi.
Bas¸bakanlık tarafından olay nedeniyle 13-15 Mayıs 2014 tarihleri arasında 3 gu¨nlu¨k milli yas ilan edildiği, bayrakların yarıya indirildiği, yurt genelinde konser ve c¸es¸itli egˆlence etkinliklerinin iptal edildiği kaydedildi. Bas¸bakan Recep Tayyip Erdogˆan’ın da facianın ardından Arnavutluk’a yapacagˆı resmi ziyareti iptal ettiği, 14 Mayıs 2014 gu¨nu¨ Soma’ya gittiği ifade edildi. Bas¸bakan Erdogˆan’ın, Soma’da yaptıgˆı ac¸ıklamada olayla ilgili olarak, facianın en ince ayrıntısına kadar incelenerek manen ve madden gerekenin yapılacagˆını ifade ettiği hatırlatıldı.
Ardından madenle ilgili olarak şu bilgiler verildi: "Ko¨mu¨r madeninin is¸letmesini yapan s¸irketin verdigˆi bilgiye go¨re, facianın meydana geldigˆi saatlerde madende 787 is¸c¸i bulunmaktaydı. Olayın hemen ardından 363’u¨ olmak u¨zere, arama-kurtarma c¸alıs¸maları sonunda 486 vatandas¸ımız sagˆ olarak kurtarılmıs¸tır. Yas¸anan olayda 301 vatandas¸ımız hayatını kaybetmis¸tir. Hayatını kaybeden vatandas¸larımızın isim listesi AFAD’ın web sitesinden kamuoyu ile paylas¸ılmıs¸tır. Facianın ardından ilk olarak Manisa’daki AFAD ekibi olay yerine gitmis¸tir. AFAD koordinasyonunda Zonguldak’tan 19 kis¸ilik Tu¨rkiye Tas¸ko¨mu¨ru¨ Kurumu (TTK) uzman arama kurtarma ekibi, beraberindeki ekipmanla 45 dakika ic¸erisinde Genelkurmay Bas¸kanlıgˆına ait uc¸akla Balıkesir’e, oradan da 2 helikopterle Soma’ya ulas¸mıs¸tır. I·lk gu¨nu¨n sonunda, Zonguldak’tan gelen ekiplerin yanı sıra TTK’ya ait 120 personel; I·zmir, Manisa, Balıkesir, Us¸ak, Afyon, Denizli, Sakarya I·l AFAD ekipleri; Sagˆlık Bakanlıgˆı 112 Acil Sagˆlık Hizmetleri ve UMKE ekipleri; Diyanet I·s¸leri Bas¸kanlıgˆı’ndan din go¨revlileri ve Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıgˆı’ndan psikososyal c¸alıs¸macılar alanda go¨revlendirilmis¸ olup bo¨lge belediyelerden de yeteri sayıda cenaze nakil aracı ile cenaze yıkama aracı alana sevk edilmis¸tir.”
13 Mayıs Salı gu¨nu¨ kazanın hemen ardından bas¸layan arama kurtarma c¸alıs¸malarının, 4 gu¨n su¨rdüğü ve 17 Mayıs Cumartesi gu¨nu¨ madendeki tu¨m is¸c¸ilerin c¸ıkarıldığı vurgulandı.
Maden kazasında görev yapan uzman ekip ve personel hakkında ise şu bilgiler aktarıldı: “Arama-kurtarma c¸alıs¸maları su¨resince AFAD, 156 personel ve 45 arac¸la; Genelkurmay Bas¸kanlıgˆı 1 uc¸ak ve 2 helikopterle; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlıgˆı 226 personel ile c¸alıs¸malara katılmıs¸tır. Sagˆlık Bakanlıgˆı 405 personel, doktor ve hems¸ire, 6 hava aracı, 62 ambulansla bo¨lgede hizmet vermis¸tir. Kızılay, bo¨lge halkına hizmet vermek u¨zere 100 personel, 12 arac¸la bo¨lgede c¸alıs¸malarını yu¨ru¨tmu¨s¸tu¨r. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıgˆı, Milli Egˆitim Bakanlıgˆı, Ankara, I·stanbul, Balıkesir, Denizli, I·zmir, Manisa Bu¨yu¨ks¸ehir Belediyeleri, Us¸ak ve Ku¨tahya Belediyeleri, personel ve arac¸larıyla Soma’daki c¸alıs¸malara katılmıs¸tır. Olayın ardından Soma’ya intikal eden sivil toplum kurulus¸ları arama-kurtarma c¸alıs¸malarına destek vermis¸ ve yardım kampanyaları bas¸latmıs¸tır. Soma’da arama kurtarma c¸alıs¸maları, yaralıların tedavisi, hayatını kaybedenlerin defin c¸alıs¸maları ve yakınlarının rehabilitasyonu ve c¸es¸itli ihtiyac¸larının kars¸ılanmasına yo¨nelik toplamda 2 bin 743 personel, 258 kara aracı ve 9 hava aracı faaliyetlerde bulunmus¸tur.”
Kazayla ilgili yapılan tespit çalıs¸malarında elde edilen sonuçlar ise "Olay mahallinde ve cenazelerin tas¸ındıgˆı Kırkagˆac¸’ta birer sahra hastanesi kurulmus¸; bu hastanelerde 280 personel go¨rev yapmıs¸tır. Bu iki hastanede, s¸ehitlerin ve yaralıların aileleriyle irtibat kurulmus¸tur. DNA testleri yapılarak, es¸les¸tirmeler sonucunda s¸ehitler ailelerine teslim edilmis¸tir. 17 Mayıs 2014 Pers¸embe gu¨nu¨ itibariyle, olayda hayatını kaybeden tu¨m vatandas¸larımızın cenazeleri ailelerine teslim edilmis¸tir. S¸ehit olan ve yaralanan is¸c¸ilere ilis¸kin bilgiler, kimlik tespit c¸alıs¸malarının ardından psikolojik destek yardımıyla aileler bilgilendirildikten sonra kamuoyuyla paylas¸ılmıs¸tır.” şeklinde aktarıldı.
Soma’daki facianın ardından yapılan psikososyal destekle ilgili de şöyle denildi: “Sahadaki psikososyal destek faaliyetleri AFAD koordinasyonunda devam etmektedir. Sagˆlık Bakanlıgˆı ve Tu¨rk Kızılay’ı tarafından Manisa, I·zmir, Balıkesir ve Ku¨tahya illerinde ev ziyaretlerini gerc¸ekles¸tirecek olan psikososyal meslek elemanlarına bir gu¨nlu¨k “Afetlerde Travma ve Psiko-Sosyal Destek Egˆitimi” verilmis¸tir. Bu egˆitim ile 47 sosyal c¸alıs¸macı, 45 psikolog, 22 psikiyatri uzmanı, 47 aile hekimi ve 13 idari personel olmak u¨zere toplamda 174 psiko-sosyal meslek elemanına ulas¸ılmıs¸tır. Diyanet I·s¸leri Bas¸kanlıgˆı’na bagˆlı 428 din go¨revlisi Soma’ya intikal ederek cenaze defin ve tekfin is¸lemlerini yerine getirmis¸tir. Balıkesir'e bagˆlı Savas¸tepe'de toplu cenaze namazı Diyanet I·s¸leri Bas¸kanı Prof. Dr. Mehmet Go¨rmez tarafından kıldırılmıs¸, cenaze evlerine taziye ve teselli ziyaretleri gerc¸ekles¸tirilmis¸tir. Tu¨m yurtta cuma hutbesinde Soma konusu is¸lenmis¸ ve okunan hatimlerin duaları yapılmıs¸tır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıgˆı tarafından bas¸latılan akut do¨nem taziye ziyaretleri kapsamında 4 ilde 236 psikososyal meslek elemanı ile toplam 272 aileye ulas¸ılmıs¸, bu ailelerden 235’ine cenaze masrafları ic¸in nakdi yardım yapılmıs¸tır. Yardımlar ic¸in Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıgˆı tarafından Sosyal Yardımlas¸ma Vakfı’na 1.300.000 TL aktarılmıs¸tır. Milli Egˆitim Bakanlıgˆı, ‘Okul Odaklı Kriz Mu¨dahalesi’ planlayarak, 14.05.2014 tarihinden bu yana, 83 psikolojik danıs¸man ile 79 okulu ziyaret etmis¸, o¨gˆretmen ve o¨gˆrencilerle destek programlarını yu¨ru¨tmu¨s¸tu¨r. O¨nu¨mu¨zdeki su¨rec¸te 3 il ic¸in toplam 257 okulda 4.453 o¨gˆretmene ve 68.000 o¨gˆrenciye kriz mu¨dahalesi egˆitimi planlanmaktadır. Genc¸lik ve Spor Bakanlıgˆı tarafından ise alana 39 kis¸iden olus¸an 13 ekip go¨revlendirilmis¸tir. Psikososyal ac¸ıdan durum tespiti yapan bu ekipler, iyiles¸tirme do¨nemi ic¸inde kazadan etkilenen ailelerin genc¸leri ic¸in burs imka^nı, spor aktiviteleri ve genc¸lik c¸alıs¸maları planlamaktadır.”
Açıklamada ayrıca adli ve idari sorus¸turma süreci konusunda da bilgi verildi: "Olayla ilgili adli ve idari sorus¸turma bas¸latılmıs¸tır. Hakimler ve Savcılar Yu¨ksek Kurulu (HSYK) tarafından yu¨ru¨tu¨len sorus¸turma kapsamında otopsi is¸lemleri ic¸in 28 savcı go¨revlendirilmis¸tir. 20 Mayıs 2014 tarihinde, Akhisar Cumhuriyet Bas¸savcılıgˆı, Soma'daki maden faciasıyla ilgili olarak go¨zaltına alınan 36 kis¸iden 8'inin tutuklandıgˆını, 8'inin serbest bırakıldıgˆını, 9'unun adli kontrol altına alındıgˆı ve 11 s¸u¨phelinin de savcılık sorgusunun ardından serbest bırakıldıgˆını bildirilmis¸tir. Soma Cumhuriyet Savcılıgˆı tarafından s¸u¨pheli oldugˆu tespit edilen 3 kis¸inin olay sırasında vefat ettigˆi anlas¸ılmıs¸tır. I·s¸ Teftis¸ Kurulu Bas¸kanlıgˆı mu¨fettis¸lerinin yaptıgˆı incelemeler sonrası, Soma'da maden faciası yas¸anan ocakta bu¨tu¨n faaliyetlerin durdurulmasına karar verilmis¸tir.”
Son olarak ise Soma madencilerinin sosyal hakları aktarıldı: "Sosyal Gu¨venlik Kurumu, 17 Mayıs Cumartesi itibariyle hayatını kaybeden 242 madencinin adres tespiti ve dosya incelemelerini tamamlamıs¸tır. O¨n incelemesi gerc¸ekles¸tirilen dosyalardan 240 sigortalı dosyası ‘o¨lu¨m geliri’ bagˆlanmak u¨zere hazır hale getirilmis¸tir. Bu dosyalardan 100 sigortalının toplam 250 hak sahibine ‘o¨lu¨m geliri’ bagˆlanmıs¸tır. SGK tarafından, vefat eden vatandas¸ların es¸ ve c¸ocuklarına; es¸ ve c¸ocukları olmaması durumunda anne ve babalarına, anne babalarının olmaması durumunda kardes¸lerine 2 c¸es¸it gelir bagˆlanacaktır; 1. O¨lu¨m Geliri: Hic¸bir s¸art aranmaksızın bru¨t maas¸larının yüzde 70’i bagˆlanacak, 2. O¨lu¨m Aylıgˆı: O¨lu¨m aylıgˆı alınabilmesi, 5 yıl sigortalılık ve 900 gu¨n prim o¨deme s¸artına bagˆlı olup aylık miktarı kis¸ilerin is¸e bas¸lama tarihine go¨re belirlenecektir. Bas¸bakanlık tarafından Soma’da hayatını kaybeden ve yaralanan vatandas¸larımız ve aileleri ic¸in yardım kampanyası bas¸latılmıs¸tır. Toplanan yardımların tek elden yu¨ru¨tu¨lmesi ve olaydan etkilenen madenciler ile yakınlarına ulas¸tırılması ic¸in AFAD go¨revlendirilmis¸tir. Bas¸bakan Erdogˆan, 20 Mayıs Salı gu¨nu¨ yaptıgˆı ac¸ıklamada, faciada hayatını kaybedenlerin yasal olarak vazife s¸ehidi sayılmaları ic¸in gereken c¸alıs¸maların yapılması talimatını verdigˆini belirtmis¸tir. Bu c¸erc¸evede hayatını kaybeden 301 kis¸inin anne babalarının, kardes¸lerinin ve c¸ocuklarının s¸ehit yakınlarının yararlandıgˆı sosyal hak ve imka^nlara sahip olacaktır.”
