Önceki gün kamuoyuna açıklanan anayasa değişikliği tasarısı ise günümüz
CHP'sini zorda bıraktı. CHP'nin karşı çıktığı
AK Parti'nin paketindeki 10 ayrı değişiklik önerisi,
Baykal'ın hazırladığı öneride de yer alıyor.
AK Parti'nin hazırladığı anayasa değişikliği paketini sert bir dille eleştiren CHP lideri
Deniz Baykal, parti programının yanı sıra 1993 yılında
TBMM Anayasa Komisyonu'na bizzat sunduğu 'Anayasa değişiklik önerisi' ile de ciddi şekilde çelişiyor. AK Parti'nin paketinde yer alan yargıyla ilgili 10 ayrı değişiklik önerisi, Baykal'ın 17 yıl önce hazırladığı öneride de yer alıyor. CHP lideri önerisinin giriş bölümünde "
Anayasa değişikliğinin savsaklanması, çözüme bağlanmaması ağırlığı artan ortak sorunlara yol açmaktadır. Giderek bir rejim bunalımına dönüşme tehlikesi göstermektedir." görüşüne yer veriyor.
Baykal'ın önerisinin 'giriş' bölümündeki tespitler, CHP'nin bugün yürüttüğü politikasına
eleştiri niteliği taşıyor. Girişte, "TBMM önündeki bu soruna el koymalı ve çözüm arayışlarını geciktirmemelidir. Böylece anayasaların olağanüstü dönemlerde ve ara rejimlerde değiştirilmesi alışkanlığı yerine demokratik yöntemlerle ve
halk idaresi dayanılarak düzenlenmesi yolu açılmalıdır. Bu aynı zamanda halkımızın beklentisidir, bizim de görevimizdir." ifadesi yer alıyor.
Yargıyla ilgili 10 maddede değişiklik istemiş
Baykal'ın anayasa değişikliği önerilerinin bir bölümü gelinen 17 yıllık süreçte hayata geçmiş. Ancak yargıyla ilgili 10 ayrı maddedeki değişiklik teklifi, ilk kez AK Parti'nin paketi ile gündeme geliyor. CHP liderinin önerisindeki öncelikli talep, 12
Eylül darbecilerini koruyan geçici 15. maddenin kaldırılması. Baykal, önerisinde Askeri Yargıtay'ı düzenleyen 156. maddenin de değiştirilmesini istiyor. AK Parti de maddede değişiklik öngörüyor ve Askeri Yargıtay'ın askerlik hizmetlerinin gereklerine göre değil, hakimlik teminatı esaslarına göre düzenlenmesi hükmünü getiriyor. Baykal, önerisinde Anayasa'da bireyin temel hak ve özgürlüklerinin en geniş biçimde düzenlenmesi ve güvence altına alınması gerektiğine dikkat çekerken, mevcut
taslak, Anayasa'nın 10, 20, 23, 53, 74 ve 146. maddelerinde öngördüğü değişikliklerle bu konuda önemli yenilikler getiriyor.
CHP lideri, kamu görevlilerinin haklarını düzenleyen Anayasa'nın 53. maddesine dikkat çekerek örgütlenme konusundaki maddenin geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. AK Parti paketinde, bu maddeye eklenen fıkra ile memurlara toplu
sözleşme hakkı getiriliyor. TBMM üyeliğinin sona ermesini düzenleyen 84. madde de Baykal'ın 'değişmeli' dediği hükümler arasında. AK Parti de pakette (partisi kapatılsa dahi) milletvekilliğinin düşmemesini öngörüyor. Baykal, Anayasa Mahkemesi'ni düzenleyen 146. maddenin de değişmesi gerektiğini vurguluyor ve özellikle
mahkemeye üye
seçim usulünün yenilenmesi teklifinde bulunuyor. Yeni pakette hem bu yönde
düzenleme hem de mahkeme üye sayısının artırılması var. Baykal aynı şekilde 159. maddede düzenlenen Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun üye seçim yönteminin de değişmesi gerektiğini belirtiyor. Yeni
anayasa paketi, bu konuda da yöntem ve sayı değişikliği öngörüyor.
Anayasa'nın 125. maddesindeki düzenlemeye de dikkat çeken Baykal, YAŞ kararlarının yargı denetimi dışında olmasının antidemokratik olduğuna işaret ediyor. AK Parti değişiklik paketinde maddeyi yeniliyor ve YAŞ kararlarını denetim kapsamına alıyor. CHP lideri, Anayasa Mahkemesi'nin yapısını düzenleyen 146. maddenin de değiştirilmesini istiyor ancak bu konuda ayrıntıya girmiyor. Mahkemeye başvuru konusunda "Anayasa Mahkemesi'ne iptal
davası açacak kurum ve kişilerin artırılması yerinde olacaktır." görüşünü dile getiriyor. AK Parti'nin paketinde bu konuda da Baykal'ın düşüncelerine paralel düzenlemeler yer alıyor. Hem mahkemenin yapısı değiştiriliyor hem de herkesin mahkemeye dava açabilmesinin önü açılıyor. ZAMAN