Başbakan Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı
bedelli askerlik
düzenlemesi kapsamına 460 bine yakın askerlik yükümlüsünün girdiği, bunların yüzde 40'ını oluşturan 180 bin civarında kişinin başvuru yapması öngörülen düzenlemeden yaklaşık 5,5 milyar lira gelir beklendiği bildirildi.
Zorunlu askerlik, 1927 yılında yürürlüğe giren 1111 Sayılı
Askerlik Kanunu ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu çerçevesinde farklı statülerde yerine getiriliyor. Dört yıllık üniversite (
lisans) mezunlarından yedek
subay adayı olarak seçilenler için 12 ay olan bu süre, aday olarak seçilmeyenler için erbaş ve erlere 6 ay olarak uygulanıyor. Şu an
silah altında 6 bin 829
yedek subay bulunuyor.
Bu şartları taşımayan diğer tüm erkek ve sağlıklı
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları erbaş ve er statüsünde 15 ay zorunlu askerlik yapıyor.
Genelkurmay'ın açıkladığı rakamlara göre, şu an kışlalarda yedek subay, kısa dönem erbaş ve 15 ay er olarak askerlik yapan toplam 465 bin 197
genç, askerlik yükümlülüğünü yerine getiriyor. Halen yürürlükteki düzenleme çerçevesinde toplam en az üç yıl süre ile fiilen
yabancı ülkelerde bulunan yükümlüler ise 5 bin 112 Avro ödemeleri şartıyla ile 21 günlük dövizle askerlik hizmetinden faydalanabiliyor.
3 kez bedelli çıktı, 125 bin kişi yararlandı
1111 sayılı
Askerlik Kanunu, ihtiyaç halinde ve gerekli şartların oluşması durumunda, temel askerlik görevini müteakip, yükümlülerin askerlik hizmetlerini kamu kurum ve kuruluşlarında yerine getirmesi veya bedel ödeyerek askerlik hizmetinden muaf tutulmasına olanak sağlıyor. Bu çerçevede bugüne kadar Askerlik Kanunu'nun geçici 20, 33 ve 37'nci maddeleri çerçevesinde 3 kez
bedelli askerlik uygulamasına gidildi. İlk olarak 1987 yılında uygulanan bedelli askerlik, 1992 ve 1999 yıllarında tekrarlandı. 1999 yılı uygulamasında kanunda deprem gerekçesi açıkça ifade edildi.
1987 ve 1992 yıllarındaki düzenlemelerde ''biriken kaçak-saklı-bakaya konumundaki problemli yükümlülerin eritilmesi'' temel gerekçe olarak açıklandı. Bedelli askerlik uygulamasından 1987 yılında 18 bin 433, 1992 yılında 35 bin 111 ve 1999 yılında 72 bin 290 kişi olmak üzere toplam 125 bin 834 kişi faydalandı.
5,5 milyar lira civarında gelir bekleniyor
Tasarının hazırlanması sürecinde birlikte çalışma yapan Genelkurmay,
Milli Savunma Bakanlığı,
Adalet Bakanlığı ve
Başbakanlık kurmaylarının yaptıkları hesaplamalara göre, 460 bin civarında 30 yaş üstü askerlik yükümlüsü yer alıyor.
1999 yılında 344 bin kişiyi kapsayan düzenlemeye yüzde 21 oranında toplam 72 bin 290 kişinin başvuru yaptığını dikkate alan yetkililer, 460 bin 30 yaş üstü askerlik yükümlüsünden yaklaşık yüzde 40'ının başvuru yapabileceğini öngörüyor.
Bedelli askerlik uygulamasından yararlanması tahmin edilen 180 bin kişiden 5,5 milyar lira civarında gelir bekleniyor.