Belediyeler, belediyelere ait şirketler ile kamu kuruluşları arasındaki borç-alacak sorunun çözümü amacıyla oluşturulan Belediye Uzlaştırma Komisyonu, bu kuruluşlar arasındaki 14,3 milyar YTL'lik borcu, 9,6 milyar YTL olarak yeniden yapılandırdı.
Hazine Müsteşarlığından yapılan açıklamaya göre, borçlar konusundaki uzlaşmaya ilişkin düzenlemeden yararlanmak için 14
büyükşehir belediyesi ile bunların 8 bağlı kuruluşu ve şirketi, ayrıca 2 bin 524 belediye başvurdu. Uzlaşmaya başvuran
İzmir,
Mersin,
Gaziantep,
Eskişehir,
Samsun ve
Ankara büyükşehir belediyeleri, Ankara Su ve
Kanalizasyon İdaresi (
ASKİ) ve
Elektrik Gaz Otobüs (EGO)
İşletmesi ile uzlaşma gerçekleştirilemedi.
Uzlaşma sonucunda, belediyelerin borcu 4 milyar 706 milyon YTL azaldı.
Açıklamada, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun geçici 3. maddesi ile 5272 sayılı Belediye Kanunu'nun yerini alan 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun geçici 5. maddesi çerçevesinde
takas, mahsup ve
kesinti işlemlerinin usul ve esaslarını belirleyen
Bakanlar Kurulu Kararı'nın 14 Haziran 2005'te, buna ilişkin
Hazine Müsteşarlığı Genel Tebliği'nin ise 30 Haziran 2005'te Resmi Gazete'de yayımlandığı hatırlatıldı.
Açıklamaya göre, söz konusu düzenlemelere istinaden, büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve bunlara bağlı kuruluşlar ile sermayesinin yüzde 50'sinden fazlası büyükşehir belediyelerine/belediyelere ait şirketlerin, kamu kurum ve kuruluşlarından olan kamu ve özel hukuka tabi alacakları ile bunların diğer kamu kurum ve kuruluşlarına olan borçları hakkında yapılan takas, mahsup ve kesinti işlemlerini yürütmek üzere Ali Babacan'a bağlı Devlet Bakanlığınca oluşturulan Belediye
Uzlaşma Komisyonu 30 Haziran 2006 itibariyle çalışmalarını tamamladı.
Komisyon, söz konusu kuruluşların, vade tarihi 31
Aralık 2004 ve öncesine ait olan ve ödenmemiş borç ve alacakları ile bunların aynı tarih itibariyle hesaplanmış ve ödenmemiş feri ve cezalarını değerlendirdi. Takas, mahsup ve kesinti işlemleri sonrasında, kesintiye esas alınacak borcun anapara tutarına, 31 Aralık 2004'ten itibaren herhangi bir zam ve
faiz işletilmedi.
Büyükşehir belediyelerine 31 Aralık 2005'e kadar verilen yasal sürede, 5216 sayılı
kanun kapsamındaki toplam 16
büyükşehir belediyesinden 14'ü ile bunların 8 bağlı kuruluşu ve 8 şirketi, takas, mahsup ve kesinti işlemlerinden yararlanmak için Belediye Uzlaşma Komisyonuna başvurdu. Bunlardan,
Adana,
Adapazarı,
Antalya,
Bursa,
Diyarbakır,
Erzurum,
İstanbul ve
Kocaeli büyükşehir belediyeleri; Adapazarı Su ve Kanalizasyon İdaresi (ADASU), Diyarbakır Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ), Erzurum Su ve Kanalizasyon İdaresi (ESKİ), Samsun Su ve Kanalizasyon İdaresi (SASKİ),
İzmit Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSU) ve Gaziantep Su ve Kanalizasyon İdaresi GASKİ) ile uzlaşma sağlandı.
-KONYA VE KAYSERİ UZLAŞMA BAŞVURUSU YAPMADI-
Konya ve
Kayseri büyükşehir belediyeleri başvuru yapmazken, uzlaşmaya başvuran İzmir, Mersin, Gaziantep, Eskişehir, Samsun ve Ankara büyükşehir belediyeleri, Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi (ASKİ) ve EGO ile uzlaşma gerçekleştirilemedi.
-BÜYÜKŞEHİR DIŞINDAKİ BELEDİYELER-
Diğer taraftan, 5393 sayılı kanun kapsamındaki 3 bin 208 belediyeden 2 bin 524'ü, yasal sürenin sona erdiği 30 Haziran 2006'ya kadar uzlaşmadan yararlanmak için
komisyona başvuruda bulundu. Başvuru yapan 2 bin 524 belediyeden 59'u başvuru sonrası kendi rızaları ile uzlaşmadan çekilirken, 14'ü eksik belgelerini tamamlamadığı için uzlaşmadan yararlanamadı.
Uzlaşma Komisyon Kararı'nı imzalayan 2 bin 451 belediyeden 2 bin 407'sine ilişkin Uzlaşma Komisyonu kararları Resmi Gazete'de yayımlanırken, 44 belediyeye ilişkin komisyon kararı, Bakanlar Kurulu'nca onaylanmak üzere Başbakanlık'a gönderildi.
Açıklamada yer alan bilgilere göre, Uzlaşma Komisyonu'na başvuran büyükşehir belediyeleri, bunların bağlı kuruluş ve şirketlerinin uzlaşma öncesi 7 milyar 515 milyon 235 bin 634 YTL olan toplam borcu, 4 milyar 679 milyon 156 bin 124 YTL olarak yeniden yapılandırıldı.
Büyükşehir belediyesi dışındaki belediyeler ve şirketlerinin 6 milyar 859 milyon 644 bin 706 YTL olan borçları da, uzlaşma sonrasında 4 milyar 989 milyon 117 bin 359 YTL'ye düştü.
Toplamda, 14 milyar 374 milyon 880 bin 341 YTL'lik borç, 9 milyar 668 milyon 273 bin 483 YTL olarak yeniden yapılandırıldı.
-EN FAZLA BORÇ HAZİNE'YE-
Uzlaşma sonrasında, büyükşehir belediyelerinin borçlarının yüzde 90'ının Hazine'ye, yüzde 4'ünün TEDAŞ'a, yüzde 2'sinin BOTAŞ'a, yüzde 4'ünün de diğer kuruluşlara olduğu ortaya çıktı.
Büyükşehir dışındaki belediyelerin borçlarının yüzde 30'unu SSK
prim borçları, yüzde 13'ünü
Maliye Bakanlığı'na olan
vergi ve diğer borçlar, yüzde 12'sini büyük şehir belediyelerine, yüzde 12'sini TEDAŞ'a, yüzde 12'sini Emekli Sandığı'na, yüzde 11'ini Hazine Müsteşarlığı'na yüzde 4'ünü İller Bankası'na olan borçlar oluşturuyor.
Açıklamada, uzlaşılan tutarlara herhangi bir
gecikme zammı ve faiz işletilmediği ve borç tutarının 31 Aralık 2004 itibariyle sabitlendiği vurgulandı.
Borçlara istinaden kesinti oranının Bakanlar Kurulu tarafından yüzde 20 olarak belirlendiği hatırlatılan açıklamada, bu çerçevede her belediyenin ödeme takviminin, tamamen kendi toplam borç miktarına ve genel
bütçe vergi gelirlerinden aldığı paya bağlı olduğu kaydedildi.