Türk boğazları, ağır radyoaktif maddelerin geçiş yolu oldu. 17
Aralık 2004'ten bugüne kadar,
İstanbul Boğazı'ndan nükleer
yakıt malzemesi ve nükleer
bomba yapımında kullanılan radyoaktif bir element olan
uranyum yüklü 4 geminin geçiş yaptığı ortaya çıktı.Bu gemilerden ilki,
17 Aralık 2004'te geçti.
Jaguar adlı kuru yük gemisi, 246 ton uranyumu Fransa'dan Ukrayna'ya İstanbul Boğazı'ndan geçerek götürdü. İkincisi, 13.7 ton ağır radyoaktif materyali ABD'den Rusya'ya götüren 1 Haziran 2005'te İstanbul Boğazı'ndan geçen
Pegasus adlı gemi oldu. 27
Ekim 2005'te "Tiger" adlı gemi 246 ton uranyumla Boğaz'ı geçti. Dördüncü olarak da bu yıl 27
Şubat'ta Jens Munk adlı gemi 287 ton uranyumu Ukrayna'dan Fransa'ya götürmek için Boğaz'dan geçti.
Yetkililer doğruladı
Türk boğazlarında gemi trafiğini düzenleyen Kıyı Emniyeti ve
Gemi Kurtarma İşletmeleri Genel Müdürü Kaptan
Salih Orakcı da geçişleri doğruladı. Gemilerin geçiş raporlarına göre önlem aldıklarını belirten Orakcı, şu bilgileri verdi:
"2004'te 1, 2005'te 2, 2006'da da 1 olmak üzere dört gemi, uranyum ve radyoaktif madde taşıdığını belirterek, geçiş konusunda çevre emniyeti almamızı istedi. Biz de seyir ve çevre emniyetini alarak Türk karasularından geçişini sağladık."
Türkiye Atom Enerjisi Kurumu uzmanları, 2
7 Şubat 2006 tarihli geçiş belgesinde yer alan uranyum oksit konsantresi hakkında, "Bu madde bir uranyum bileşiğidir. Sarı
Pasta olarak da adlandırılır. Kimyasal bir bileşiktir.
Nükleer yakıt malzemesi olarak her yerde kullanılabilir" dediler.
5 yılda 8 bin ton
Rusya'nın 2001'de AB ile yaptığı anlaşmayla, üye ülkelerde kullanılan nükleer atıkların Sibirya'da saklanması için 21 milyar dolar aldığı ortaya çıkmıştı. Bu atıkların Türk boğazları kullanılarak Rusya'ya ulaştırılması kararlaştırılmıştı.
Yetkililer, son 5 yılda 8 bin ton kullanılmış nükleer atığın Türk boğazlarından geçtiğini, 2012'ye kadar 12 bin ton daha geçeceğini ifade etti.
'Deniz yolu büyük risk'
Başbakanlık Denizcilik
Müsteşar Yardımcısı Bekir Sıtkı Ustaoğlu, nükleer atıkların
deniz yoluyla taşınmasının büyük risk olduğunu söyledi, Ustaoğlu, Montrö
Boğazlar Sözleşmesine göre Türkiye'nin, uğraksız geçiş yapan gemilere müdahale edemediğini, ancak bildirdikleri raporlarda
tehlikeli madde geçişinde önlem alındığını söyledi.
Tüzük ne diyor?
Türk boğazlarında gemi geçişini düzenleyen 1998 tarihli "Türk Boğazları Gemi Trafik Düzeni Tüzüğü" ne göre nükleer atıkların geçişinde bir kısıtlama bulunmuyor. 26'ncı maddeye göre; yük veya atık taşıyan gemiler seferlerinin planlanması sırasında 72 saatten az olmamak koşuluyla, idareye taşıdıkları yük hakkında bilgi veriyor.
MİLLİYET