HSYK'yı Adalet Bakanı'nın denetimine sokan ve yargı bağımsızlığını büyük oranda sona erdiren yeni HSYK değişikliğinin Anayasa Mahkemesi'nden dönme ihtimali oldukça yüksek, ancak mahkeme iptal edene kadar geçecek 2 günlük süre bile bütün sistemi değiştirmeye yetiyor.

52 maddelik HSYK teklifinin yasalaşması halinde Adalet Bakanı’na yürütmeye doğrudan bağlı yeni bir yargı düzeni oluşturmak için en fazla 3-4 günlük süre yeterli olacak. Bunu öncelikle Cumhurbaşkanı Gül’ün kanunu veto etmesi önleyebilecek. Bu nedenle o aşamada Gül’ün tavrı kritik öneme sahip olacak. Yalnız, vetoya rağmen hükümet, Meclis’e geri gönderilecek teklifi yeniden kabul ettiğinde Cumhurbaşkanı bunu onaylamak zorunda kalacak. Gül, bu durumda ancak Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) durdurma ve iptal davası açabilecek. Ancak Gül, bugüne kadar bu yolu kullanmadı. Veto gelmemesi hâlinde ise tasarlanan yeni HSYK rejimine geçiş için kanunun AYM'ye götürülmesi ve AYM'nin de dava açıldığı gün veya hemen ertesinde acil yürütmeyi durdurma kararı vermesi gerekecek. O hâlde bile hükümet yol almış olabilecek. AYM’nin yürütmeyi durdurma istemini reddetmesi veya süreyi geciktirmesi hâlinde ise hükümet istediklerini virgülüne kadar hayata geçirebilecek.

Taraf'ta yer alan değerlendirmeye göre bu ay sonuna kadar Meclis’ten çıkarılabilecek kanun veto edilmez ise Anayasa Mahkemesi'nin vereceği muhtemel yürütmeyi durdurma kararına kadar geçecek 3-5 günlük sürede HSYK Başkanı da olan Adalet Bakanı Bozdağ, özetle şu tasarruflarda bulunabilecek ve AYM kararı geriye yürümeyeceği için de yeni yapılan her iş-işlem geçerliliğini koruyacak: 

*Hâkim ve savcılarla ilgili inceleme, soruşturma ve karar verme yetkisi tek başına Bakana ait olacağı için, istediği hâkim-mahkeme başkanı, veya savcı-başsavcı hakkında yeni inceleme-soruşturma talimatı verebileceği gibi, o tarihe kadar hakkında inceleme-soruşturma kararı bulunan hâkim-savcılarla ilgili işlemleri dondurabilecek. 

*Bakan, kanun yürürlüğe girdiği günün sabahı, Teftiş Kurulu ve HSYK sekreteryasındaki tüm çalışanların görevlerine son verebilecek. Teftiş kurulu müfettişlikleri ve HSYK tetkik hâkimlikleri için onlarca yeni görevlendirme yapabilecek. 

*Kanunun Resmî Gazete’de yayımlandığı sabah HSYK üyelerinin üç ayrı dairedeki görevleri iptal edilebileceği için Bakan ilk günden başlayarak birkaç gün içinde, üye sayıları da değiştirilecek olan dairelerde üye görevlendirmelerini yapacak.

*Bakan, ilk gün toplantıya çağırma, gündem oluşturma yetkisi kendisinde olacağı için HSYK genel kurulunu toplayıp hâkim savcı atama ve yer değiştirme kararnamesi dahil tasarladığı düzenlemeleri oylatabilecek. İlk birkaç gün içinde 81 ildeki tüm adliyelerde Adalet Komisyonu başkanlıklarına yeni atamalar yapılabilecek. Adalet Akademisi’ndeki atama yetkileri de birkaç gün içinde tamamlanabilecek.

*Bakan, HSYK’nın bugüne kadar yayımladığı ve aralarında Adli Kolluk ve yolsuzlukla mücadele, bakan ve milletvekilleri hakkındaki soruşturma usüllerini düzenleyen genelgelerin de bulunduğu 30'un üstündeki genelgeyi bir saat içinde iptal edebilecek. 

*Şimdiden hazırlığını yapması hâlinde, daha ilk gün, bakan hâkim savcıların tüm uyacakları kurallar çalışma sistemleriyle ilgili onlarca yeni genelge yayımlayabilecek. 

*Bakan, genelgeler gibi HSYK'nın bugüne kadar çıkardığı yönetmelikleri de çöpe atıp, yeni yönetmelikleri uygulamaya koyabilecek.