Önde gelen iklim uzmanları, son zamanlarda gündemden düşmeyen ‘buzullar eriyecek, dünyayı su basacak’ senaryosunu Zaman’a değerlendirdi. Uzmanlar, küresel ısınma ve doğal sebeplerden dolayı artan sıcaklığın buzulları erittiğinde hemfikir. Ancak büyük çoğunluğu, deniz sularının yükselmesiyle bazı şehirlerin yeryüzünden silineceği iddiasını gerçekçi bulmuyor. California Üniversitesi Yer Bilimleri Departmanı’ndan Dr. Slawek Tulaczyk, felaket senaryolarına şüpheyle aklaşanlardan. “Evet, son yıllarda dünyanın değişik bölgelerindeki buzullarda belirgin bir erime ve incelme var; ama bunun ne kadarı küresel ısınmadan kaynaklanıyor, emin değiliz.” diyen Tulaczyk, “Yine de işi şansa bırakmamalı ve küresel ısınmayı azaltacak önemlere yoğunlaşmalıyız.” uyarısında bulunuyor. Geçtiğimiz yüzyıl deniz suyu seviyesinin 10-20 cm arttığına işaret eden Tulaczyk, bu yüzyılda bunun daha da yüksek olabileceğine dikkat çekiyor. Amerika’da küresel ısınma karşıtı söylemi ile tanınan iklim araştırmacısı yazar Susan Joy Hassol ise New Orleans ve Venedik gibi kentlerin, buzul erimesinden kaynaklanan muhtemel bir su baskınının ilk kurbanları olacağını tahmin ediyor. Norveç İklim Araştırmaları Merkezi Direktörü Dr. Pål Presturd, Türkiye’dekiler de dahil olmak üzere tüm dünyadaki buzulların eridiğini vurguluyor. Sadece Alaska’da 100 kübik kilometre buzulun eridiğini söyleyen Presturd, “Ama denizlerdeki buzulların erimesi su seviyesini artırmaz. Zira bu buzullar zaten deniz suyundan oluşuyor. Ama karadakilerin erimesi, denizleri taze suyla besleyecek, bu da su seviyesini yükselterek, söz gelimi Bangladeş’in yüzde 20’sinin sular altında kalmasına neden olacak.” diyor. Presturd’a göre Grönland’ın buzulları erirse tüm okyanuslardaki su seviyesi 6-7 metre, Antarktika’dakiler erirse 60 metre artar. Ama Grönland’daki sıcaklık ortalama 3 derece artsa, tüm buzulların erimesi en az bin yıl sürer. İsveç Abisko Bilimsel Araştırmalar Merkezi Direktörü Prof. Terry Callaghan son yüz bin yılda görülmemiş sıcaklıkların görüleceğini iddia ediyor. Denizlerdeki buzulların eridiğine, karlarla kaplı alanların inceldiğine işaret eden Callaghan, “Buz ve kar, güneş enerjisini geri yansıttıkları için Antarktika’yı soğuk tutuyorlar. Ama erime ve incelme arttığı için geri yansıtma olmuyor. Dolayısıyla sıcaklıklar artıyor, buzullar eriyor ve sular yükseliyor.” diyor. 50 yıl sonra gemilerin, buzul denizinde rahatça turlayabileceklerini düşünen Callaghan, Grönland’ın erimesi halinde Nil Deltası ve Hollanda gibi deniz seviyesi altında kalan yerlerin sular altına kalabileceğini ifade ediyor. NASA Goddard Uzay Uçuşları Merkezi’nden iklim bilimci Dr. Claire L. Parkinson da tüm buzulların aynı anda erimeyeceğini düşünüyor. Buzulların oluştuklarından daha hızlı eridiğini aktaran Parkinson, “Bu da deniz seviyesini yükseltiyor. Dağ şeklindeki buzulların erimesi ısınmayla ilgili. Yine de kısa zamanda bazı Avrupa şehirlerinin su altında kalması senaryodan ibaret.” diye konuşuyor. Deniz seviyesi yükselir Atmosfer ve Gezegen Bilimleri Uzmanı Prof. Jim Hansen’e göre dağlardaki buzullar son 25 yılda küresel ısınma sonucu artan ortalama yarım derecelik sıcaklıktan dolayı eriyor. Tüm dağlardaki buzullar erise bile, bu deniz suyunu yarım metre artırır. Asıl mesele, Grönland ve Antarktika’yı oluşturan buzulların ne kadarının eriyeceği. Grönland’dakiler erirse deniz seviyesi 7 metre yükselebilir. Antarktika erirse 65 metreye kadar çıkabilir. Ancak buna ihtimal verilmiyor.