Yeni köşemizin ilk konuğu Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar. Çağlar, Samanyolu Haber Televizyonu’nun ekonomi programı Marka’da Metin Yıkar'a konuştu. Türkiye Ekonomisini değerlendiren Çağlar bankanın yeni uygulamalarını anlattı. İşte Röportajın tamamı Metin YIKAR Marka programına merhaba hoş geldiniz. Bu bölümde en eski Türkiye’nin en eski bekli de aynı zamanda en güçlü bankası Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar’la birlikteyiz, onunla hem Ziraat Bankası Marka üzerine konuşacağız hem Türkiye ekonomisi üzerine hem de geleceğe ait projeler hakkında konuşacağız. Efendim hoş geldiniz. Ziraat Bankası Türkiye’nin en önemli markalarından bir tanesi. Ziraat Bankası markası üzerinden konuşarak başlayalım . Ziraat Bankası 143 yıllık bir banka. Bu yıl 144. yıl. Geçmişten bugüne herkesin bildiği en çok kabul edilen banklardan bir tanesi Ziraat Bankası. Bu gelişi hiç bitmedi. Bu bilinirlik ve güçlülüğü hiç bitmedi. Sizce de güçlülüğü hiç bitmedi mi? Can Akın Çağlar Bunu bizim düşünmemizden ziyade müşterilerimizin bize bakış açısıyla ifade etmek gerekir. Türkiye’de şu anda 33 milyon hesaba sahip tek bankayız. Bir anlamda müşteri sayısına bakınca 24 milyon müşteriye sahibiz. Bu kadar müşterinin bu markaya teveccüh edip gelmiş olması zaten bu markanın kendi kendine bir değer ifade ettiğini açık göstergesi tabii bir de ifade ettiğini haberlerde Ziraat Bankası diye hiç geçmiyor zaten Ziraat Bankası diye geçiyor. Bizden de o yüzden slogan olarak ‘ Ziraat’ siz bir Türk düşünülemez’ bir sloganımız var. Metin YIKAR Türkiye’de zaten her aile, belki her fert bir şeklide Ziraat Bankası dokunmuştur diye düşünüyorum. Çocuklar paralarını kumbaralarıyla değerlendirdiler. Büyükler kredi ile ya da maaş alımlarıyla mutlaka Ziraat Bankası direkt bir bağlantısı olmuştur. Diyebilir miyiz? Can Akın Çağlar Çok rahat diyebiliriz parasız yatılı sınavlarıyla ilkokuldan başlayan Ziraat Bankası müşterisi olma duygusu emekliliğe kadar yaşamının sonuna kadar bir şekilde Ziraat Bankası hayatlarında oluyor. O sebeple Türkiye’de bizim bir adet işlem adetlerimiz var. Zorunlu olarak yaptığımız işlem adetleri ki geçenler yaptığımız hesaplarda 250 milyon adet yaptığımız zorunlu işlem adedi var. Ki bunlar nelerdir. Vergi ödemeleridir. Doğrudan gelir destekleriydi. Emekli ödemeleriydi. Onlarca işlemler vardır. Bu çerçeveden bakıldığında Türkiye’de 4 kere şubenin içine girdiğini söyleyebiliriz. Çok basitçe söyleyebiliriz. Metin YIKAR İstanbul’dakiler için bu biraz daha arttı GKS’ ler OGS’ ler İstanbul’da otomobil kullananlar Ziraat Bankası bu yüzden 1 kere uğraması gerekiyor. Can Akın Çağlar Önceden öyleydi ama artık uğramıyorlar. Önceden şöyleydi. Bende bu göreve başlamadan önce OGS almak için yatırmak için belli şubeler yerlere gittim, gitmek zorundadır. Operatörleri oldukça rahatlattık işte geçişi zorunlu kullanmadan önce başlattığımız bir projeydi bu. Telefonla, PTT’yle, internet bankacılığı aracılığıyla, telefon bankacılığı aracılığıyla şu anda herkes yerinden kalkmadan evinden internet ve telefon bankacılığıyla siparişini veriyor. Ertesi gün OGS’ si evine gelebiliyor. Hatta bir başka bir çalışma daha yapıyoruz. Tamamlanma aşamasında OGS’ ye kontör yükleme hadisesini cep telefonlarıyla yapacak hale getireceğiz ki o artık OGS müşterilerinin pek içeriye girmelerine imkan kalmayacak. Metin YIKAR Cep telefonlarıyla OGS ve kredi yüklemek nasıl olacak. Can Akın Çağlar Zaten biliyorsunuz. Belli bir para yatırıyorsunuz ve böylelikle de geçiyorsunuz. Paranız bitince içinde tekrar dolduruyorsunuz. Ve bir şekilde ulaşıyorsunuz. Gerçi artık internet bankacılığıyla bunu yapmak bankaya gelmeden de mümkün ama tabii herkes internet bankacılığını kullanmıyor. Ve hele ki bizim müşteri ağırlıklı olarak kitlemiz küçük esnaf, orta gelirli çiftçi, emekli memur gibi insanlar olduğunu düşünürsek, pek internet bankacılığıyla yakınlıkları yok. Dolayısıyla bugün herkesin cep telefonu var. Ve cep telefonundan belli kontör yükleme imkanı bu yeni yaptığımız sistem itibariyle mümkün. Bu sayede kimse bankaya gelmek zorunda kalmayacak veya interneti ben kullanmadan cep telefonu faturasına ilave olacak. Bir şekilde ki bu ciddi bir kolaylık sağlamış olacaktır. Metin YIKAR Mutlaka öyledir. Şimdi Türkiye’de 2007 seçim yılını yaşıyoruz ve herkes de 2 türlü bir beklenti var. Bir kısmı ekonomikler, seçim Türkiye ekonomik olarak bir güce ulaşmıştır. Artık etkilenmeyecektir. Bir kısım ekonomistlerse seçimlerde mutlaka her zaman olduğu gibi yine etkilenecektir. Ve küçük veya büyük çapta dalgalanmalar ve kriz diyebileceğimiz gelişmeler yaşayabiliriz diyorlar. Peki Türkiye’nin en kapsamlı bankasının başındasınız ve mutlaka bütün gelişmeleri yakından takip ediyorsunuz. Sizin görüşleriniz nelerdir? Can Akın Çağlar Evet ben tabii kriz beklemeyenler tarafındayım. Kriz belki geldi gibi. Nisan-mayıs’ta hazinenin borçlanma %10 13 olan borçlanma oranlarına baktığımızda borçlanama bugün %20 22’ler bağlamına geldi. Biz bankacılar olarak baktığımızda bu durumda olan olaylar değil de olacak olaylara bakarız. Dolayısıyla 2007’nin dönemi bir parça kararsız, bir parça dalgalı olacağı zaten piyasalarca da bankacılar değil finansal enstrüman kullanan kişiler tarafından kabul edildiği için faiz bu seviyeye geldi. 2007yılının fiyatlanması şu anda yansımış durumda. Dolayısıyla burada belki en çok konuşulan şeylerden bir tanesi cari açık konusudur. Hani cari açıkta ki riskin oluşturacağı bir kriz olabilir mi diye? Ama onu da ekonomistler bu işi bilenler zaten bu cari açığın uygulanan ekonomik olduğu bir gereği olduğunu baştan beri biliyorlardır. Metin YIKAR Ama cari açıkta % 6’nın üstüne çıkıldığında vakit artık virüsün vücutta dolaşmasını ve bu virüsün etkin hale gelmesini beklemek gerektiğini söylüyorlar. Can Akın Çağlar Yok öyle bir oran yok ama şöyle bir şey var. Türkiye her zaman % 5’in üzerinde. Yani 94’te 98’de cari açık devalüasyon %5’i yakaladığı zaman veya geçtiği zaman krize girmiş gibi gözüküyor. Ama bu durum Bulgaristan %6’larla , İspanya % 8’ler de uzun süre taşıyabilmiş durumda vaziyette. Dolayısıyla % 5 %6 klişeleşmiş bir oran yok. Bu o ülkenin hükümetlerinin verdiği güvenle uyguladığı politikalarla önemli şu anda Türkiye’de milyarlarca dolar yabancı sermayenin geldiği ortamlarda hani bu insanlar görmüyor. Milyar dolar yatırıyorlar da biz mi görmüyoruz da kriz beklentisi içinde oluyoruz der düşünmek lazım. Metin YIKAR Tabii sıcak para da Türkiye’ye giriş yapıyor. Yatırımlar için gerekenler var ama tabi piyasalara gelen paralar çok miktarda bunlar hızlı da gidebilir. Bu durumda sağlam durmak mı gerekiyor? Ekonomik anlamda. Can Akın Çağlar O şey ağırlıklı olarak hatırlarsanız sabit kur rejimlerinde veya yıllar önce hatırlarsanız çapa sistemi uyguladığımızda sistemlerde gerçekten bir tehlikeydi. Sıcak paranın gelmesi belli bir çapaya bağladığımız için MB döviz değerleriyle ilintili bir risk algılaması söz konusuydu. Ama şu anda ne merkez bankasının ne de hükümetin bu anlamda bir kur tarifi yok. Dolayısıyla sıcak para geldiğinde şu anda niçin geliyor. Yüksek faiz için geliyor. % 20 %22 faiz oranını elde etmek için geliyor. Kurlarda ki oynama elde ettiği bu dönemde ki elde ettiği faizi yok edecek güce ben öyle sıcak paranın çok yıkıcı bir etkisinin olacağını bu oynak kurda, serbest kur rejiminde olacağını tahmin etmiyorum. Metin YIKAR Sıcak paranın girişi var aynı zamanda. Yatırım içinde Türkiye rekor seviye de dışarıda para çekiyor. Bankaların bir yandan yurt dışından gelen uluslar arası firmaların Türkiye’de yatırım yapmak için tabiri caizse sıraya girmesi bir yandan Türkiye cazip bir ülke konumunda. Dünyanın belki konuştuğu ülkeler konumunda. Bankaların siz gerçekten hak ettiği fiyatta satıldığını düşünüyor musunuz? Birazdan Ziraat Bankası’nın özelleştirilmesine de geleceğim ama şu ana kadar satılmış olan bankaların hak ettiği fiyatlardan alıcı bulduğunun düşünüyor musunuz? Can Akın Çağlar Ben bu konuda hiç tereddüt etmedim. Bir de şu var. Bugün 10 liraya sattığınız şey yarın borsada olduğu gibi 15 liraya çıkabiliyor. Tüh 10 liraya sattık diye hayıflanabiliyorsunuz ama ertesi gün 3 gün sonra 8 lira’ya 5 lira’ya da düşebiliyor. O zamanlarda çok yüksek satmamışta olabiliyorsunuz. Eğer ki bu soru 2001 yılında sorulsaydı. O tarihte bankalar özelleştirme olsaydı hakikaten bankacılığımız zor durumdaydı. Ben 94 krizini 98 krizini 2001 krizini yaşamış bir bankacıyım. O dönemde bir çok banka patronu anahtarı hazineye teslim etti o zaman BDDK yoktu. Hazineye teslim edeyim ceketimi alıp gideyim diyen bir tavırdaydı. O dönemde hakikaten değerinin çok altında bedava yok fiyatına satıldığı söylenebilir. Yok herhangi bir kriz beklentisi yok, herhangi bir kriz yaşanmıyor dolayısıyla gerçek değerlerine satıldığını söyleyebiliriz. Yarın çok yüksek olur bugünkünden daha çok fiyatlar bulunabilir. Ama tersi de olabilir. Metin YIKAR Bugünkü değerler itibariyle yeterli miktar? Can Akın Çağlar Çünkü satmayı zorlayacak mecbur kılacak herhangi bir şey olmayınca o günkü piyasası neyse o piyasa üzerinden satıldı diye düşünüyorum. Metin YIKAR 2001 krizi ve şimdiye baktığımızda kıyas yaptığımızda bankacılığımızda tatbik denetim, gözetim mekanizması, hükümet denetimini de çok arttırdı. Yine krizler oluşturmasın öbür taraftan bankalar içlerini çok sağlam tutmaya çalıştılar o anlamda bankaların daha derin hale geldiğini söyleyebilir miyiz? Can Akın Çağlar Ona hiç şüphe yok. Özellikle BDDK’nın kurulması orda çok saygın bir yönetiminde yer alması Türk bankacılığının çok yakından denetlendiğini sadece eskiden olduğu gibi denetlenmenin ötesinden bankaların yönetimlerinde bir takım kendi yaptıkları işlemleri denetleme mükellefiyeti getiriliyor. Çok ağır müeyyidelere bunlarda bağlandı. Birçok banka şu anda denetim komitesi kurmak durumunda. Yani mevzuatlar çerçevesinde o denetim komitesi kurmak durumunda. Yani mevzuatlar çerçevesinde o denetim komitesi icradan genel müdürden bağımsız olarak görev yapmak zorundalar. İç sistemler, teknolojik anlamda uzaktan gözetim, yerinden gözetim sistemleri uygulamak zorunda. Yani 2001 yılı ile büyümenin denetimi açısından bakılırsa hiç mukayese bile etmemek lazım. Şu anda daha çok etkin dah çok doğru bir denetimden söz edebiliriz. Metin YIKAR Sizin bankanızın özelliği 2001 krizinden sonra 1sene sonra yönetimi devraldınız. O gün yaklaşık 4 yıldır genel müdürlük görevini yürütüyorsunuz. Bankanız da çok ciddi yazıldı çizildi. Değişiklikler oldu. Önemli bir zarar verebilecek hanelerin olduğu, Ziraat Bankası’nın artık kamuya bir para aktaran banka pozisyonunda bunu sağlamak bu kadar zor muydu? Bir bakıma başka taraftan bakınca bu kadar kolay mıydı? Nasıl oldu. Can Akın Çağlar Tabi o gün her şeyi şartlarıyla değerlendirmek gerekiyor. O zamanki insanlar hani çok iyi yönetemediler. Ondan bu kadar zarar oldu da biz çok iyi yönetiyoruz bu kadar kar ediyoruz diye bir yaklaşım içinde değiliz kesinlikle. Ama o günü şartlar itibariyle bir takım hava bankalarının görev zararları üstlenmesi gerektiği mükellefiyeti getirilmişti. O da şuydu; % 70 ile mevzuatı toplayıp çiftçiye % 30 kredi kullandırabiliyorduk. Kullandırmanız öneriliyordu ama 2001 yılında 4603 sayılı bir kanun çıktı. O kanun bu bankaların bir anlamda kaderini değiştirmiş oldu. Amir hüküm şuydu. Önceden bedeli ödenmeyen hiçbir görev kamu bankalarıyla yüklenmezdi. O günden sonra ki o gün 2001 yılına rastlayan 12,1 katrilyon bu bankaya ki halk bankasıyla beraber bakıldığında 21 katrilyonluk bir görev zararı devleti üstlendi. Bu bankaların bilânçolarında çıkardı. Ve yerine devlet iş borçlanma senedi çıkardı. Ama o günden sonra en önemli değişiklik biraz evvel ifade ettiğim bedel önceden ödenmeyen hiçbir görev yüklenmez hale geldi. Biz şimdi % 7’yle şu an ki bas faiz dediğim 17.5 arasında ki farkı hazine bize bir şekilde ödüyor. Dolayısıyla burada zararı oluşmuyor. Onun ötesinde tabi bankacılık gelişmeye başladı. Yeni iş imkânları ortaya çıktı. Bizde o fırsatları kullandığımız içinde son üç yıldır. Türkiye’nin en çok kar eden bankası haline geldi ki 2006 yılında da sanıyorum yine en çok kar eden banka olarak faaliyetlerimizi devam ettiriyoruz. Metin YIKAR Ama zaten göze batıyordunuz. Artık iyice göze batmaya başlamışsınızdır. Dünya piyasaları Ziraat Bankası’nı yakın takibe almıştır mutlaka. Türkiye piyasasına girmek isteyeler var. Özel sektörün bankalarına talip olanlar var. Satın almalar birleştirmeler var. Halk Bankası kadar birincil öncelikli gündemde sağlam hale geliyoruz. Alıcılar için daha şartlarımızı iyileştiriyoruz diyebilir miyiz? Can Akın Çağlar Tabii diyebiliriz. Ama Ziraat Bankası bankasının yapmış olduğu faaliyetlere belki bir parça dünya ölçeğinde nasıl görülüyor söylemek adına bankacıların çok yakından takip edildiği ’ The banker’ diye bir dergi var. Biz 2005 ve 2006 yılında Avrupa’nın en çok kar eden sermaye getirisi çerçevesinde en çok kar eden banka sıralamasında 1. sıradayız. Yine Güney Asya’nın 2. Bankasıyız. Bütün bunlar çerçevesinde tabii bir veya başka bir uluslar arası kuşkusuz merkezinin yaptığı en büyük hakla açık olmayan şirketler arasında 138. sırada yer alıyor Ziraat Bankası ki Ziraat Bankası’nı banka olarak değil petrol şirketlerinden, bütün sanayi kuruluşlarına hepsinin sıralaması içinde dünyanın 138. büyük kuruluşu 11 milyar dolar sadece bizim yayınlanmış rakamlarımız üzerinden yapmış oldukları değerlendirme söz konusu bütün bunlar, yabancıların Türkiye’ye olan söylediği o yöne zaten özelleştirme tam gaz devam edecek şeklide. Ziraat Bankası bunun neresindedir bunu söylemek lazım. Ama daha sonrasında Ziraat Bankası’yla her halde karar verilecektir. Metin YIKAR Galiba Halk Bankasıyla ilgili bu yıl seçimlere kadar dün devlet bakanı Ali Babacan açıkladı. Özelleştirmeyi söyledi. Dediler hükümetin niyeti böyle. Can Akın Çağlar Evet; Ziraat Bankası bundan sonra yavaş yavaş gündeme gelecektir. Günde geçecek midir? Gelmeyecek midir? Onu belki şey olarak bakmak lazım çünkü kamu bankalarının sektörden aldığı paylar % 39’lar civarındaydı. Fakat bu faizi Halk Bankasının sistemden özelleştirilerek çıkmasıyla Vakıflar Bankasının bir anlamada işte halka arzlar suretiyle. Kamunun bankası içerisinde payı azalınca kamu bankası aslında şu anki haliyle yapılacak olursa belki kamunun elinde olunması gereken bir endüstri durumundadır diye görmek lazım çünkü bunun Avrupa örneklerinde bakıldığında değişik ülkelerde 5 ile 10 arasında kamu bankacılığı söz konusu. Kamu bankası sadece bize ait bir olgu değil. Bizde ki kamu bankası korkusu şundan kaynaklanıyor. 2000 öncesi yıllarda hatırlarsanız siyasete alet edilmesinden işte geri dönmeyen kredilerden o çerçeveden kamu bankacılığından korkar olmuşuz ama kamuda haksız rekabet yapmadan oluşturmadan piyasadaki diğer elde ettiğinin de ciddi bankacılık yapabildiğini göstermiş olduk. Metin YIKAR Bu ciddi karlar ve kamu özel sektör rekabet anlamında sizin bir planınız olduğunu biliyorum. Ziraat Bankası İstanbul’a taşınması gündemi var, hala bu plan var mı? Can Akın Çağlar Var. bu plan sadece benim planım anlamında ifade etmek doğru değil,bu sayın başbakanımızın da bu yönde bir talimatı olmuştu. İstanbul un finans merkezi yıllardır hep yapılması konusu hep konuşulur ama bugüne kadar işte onla alakalı bir çok düzenleme yapıldı.Aracılık mahiyetlerinin azaltılması vesaire çerçevesinde ama birde fiziksel fiziken de bizim orda oraya gitmememiz bu anlamda uygun görüldü Bana göre de doğrusu gitmek gerekiyor .Çok fiziken bir yerden bir yerde olmak bu kadar elektronik ortamda olmak gerekir mi diye zaman zaman biz kendi içimiz de yaptığımız tartışmalarla bunu gündeme getiriyoruz ama orası bambaşka yani niye başka sadece kişisel bir izlenim olarak söyleyeyim Ankara ya geldiğimizde konuştuğumuz konular kim nereye atanmış kim görevden alınmış kim nereye gidiyormuş.Konular oluyor ne zaman İstanbul a gidiyorum etrafta ki insanlarla arkadaşlarla konuştuğumuzda konu şu oluyor ; ya işte yatırım yapıyor 20 milyon dolar yatırım yapıyorum,10 milyon dolar yatırım yapıyorum ,bunu kredilendirebilir miyiz?diye konsept bile çok değişiyor İstanbul Ankara arası……. Metin YIKAR Yurt dışında çok bağlantıları olanlarda bahsederler. Avrupa’ya gidince gündem değişik oluyor. Amerika’da da NewYork’da başka Washington başka diye bağlantıları olanlar söylüyorlar. Ziraat Bankası Türkiye’nin en çok kredi kullanılan belki bankası. Rakamları bilmiyorum ama muhtemelen öyledir. İnsanlara yeni enstrümanlar var mı sunacağınız. Farklı faiz oranlarının getirilebileceği bir enstrüman ya da faizlerle alakalı aşağıya çekip daha cazip hale getirebileceğiniz bazı yatırımları teşvik edeceğiniz enstrümanlarınız var mı? Can Akın Çağlar Önce 2203 yılı il bugünkü rakamları mukayese ederek 2002 sonu 2003 yılı bazıyla söyleyelim. 1 milyar 450 milyon YTL idi. 2002’nin sonunda ki kredi raporu, bunun yarısından fazlası kamu kuruluşlarına , 500 milyon Euro’su Exim Bank’a kullandırılan krediler şeklideydi. Piyasadan uzak kalmış bir yapı vardı. Yaklaşık 18 yıldır banka ticaret kredilerinden uzak kalmış. Birkaç tane büyük siyasete alet edilmiş krediler var onlarla batmış vaziyette. Öyle bir yapıdan bugün yaklaşık 16 milyar YTL’ ye ulaşmış kredi hacmine ulaştı. 3 yılda kredisi en çok artan bankalardan bir tanesi. Sektörde yıllardır kredi ile haşır neşir olan bankaların gerisindeyiz fakat bizim stratejimiz bu kadar yaygın network’un olduğu bir ortamda ağırlıklı olarak bireysel kredilendirmeye kendimizi odaklamış vaziyetteyiz. Tarımsal bizim vazgeçemeyeceğimiz bir olgu. Bir başka olgumuzsa küçük işletme kredileri. Tarımsalda ki kredileri söyleyeyim 224 milyon YTL idi 2002 sonunda. Bugün 3 milyar 520 milyon YTL 2006 son rakamı. Yaklaşık 15 16 katlık bir artış yaşandı. Bunun geçmişle mukayeseni ifade etmek gerekirse Türkiye’de ki en çok finanse edildiğini düşündüğümüz yıllarda tarımsal GSMH ile mukayese edildiğinde Ziraat Bankası kredileri % 5’e kadar ulaşmış. Bugün % 6.6’lık bir orana geldik. 2007 yılında ki vereceğimiz rakamlarda herhalde 7’nin üzerine çıkaracağız. Çiftçinin şu anda 3 yılda kullandığı kredi 580 bin civarında ki çiftçiye kullandırmışız ve 6 milyar YTL’lik bir volüme ulaşmış bu kullanılan kredi. Bireysel de mesela biz teknolojisini sonradan yenilemiş bir banka olmakla birlikte şu anda Türkiye’de ki her 4 kişiden 1’nin ihtiyaç kredisi Ziraat Bankası tarafından kullandırılıyor. Reklâm yapmadığımız için çok duyurmadığız için bilinmiyor. Metin YIKAR NEDEN? Can Akın Çağlar Şöyle bir şey öğrenmiştim. Önce yaptığın işi iyi yap ondan sonra bunu insanlara ulaştır. Sonra bunun reklâmını yap. Biz önce yaptığımız işi iyi yapmaya çalışıyoruz. 3 yıldır banka bir taraftan da yenilemeye çalışıyor. Özellikle teknolojik yapısı çok geri kalmıştı. Önce ki tasarruf genelgeleri çevresinde o günden bugüne kadar şu anda Türkiye’nin en yaygın network’lerine en yaygın teknoloji ile ulaşmış bulunuyoruz. Metin YIKAR Aslında başka bir soru soracaktım ama bu soruyu birazdan sormayı düşünüyordum ama bir ana kriz yaşandı Türkiye’de Ziraat Bankası’nın bilgisayarlarında problem var ve insanlar kuyruk oldular diye her yerde ama herkes bunu konuşmaya başladı. Çünkü herkesin o güne kadar Ziraat Bankası ile bağlantısı var. Bu konu şimdi açıldı ama o gün ne oldu da bu kadar kriz oldu yani bir double check mi yapılmadı. Bilgi işlem servislerinde mi problem oldu. Can Akın Çağlar Önce şuradan alınganlık duyuyoruz Ziraat Bankası ile ilgili olan en ufak bir olumsuzluk bütün gazetelerde yer alıyor. Bütün medyada. Bu tabi bizim büyüklüğümüzden kaynaklanıyor. Yaygın Network 1 milyon 300 ile 1 milyon 800 bin arasında insan girip çıkıyor. Şubelerimizde ki dakika da işlem adedimiz 4547 kişi 1 dakikada. 10 dakikada İnönü stadı kadar insan giriyor çıkıyor. Bu kadar yoğun insanın girip çıktığı sistemimizde en ufak bir yavaşlama bütün Türkiye ödemeler sistemini bir anlamda tıkıyor. 18 Ekim 2004 yılında yaşadık onu. Bizim bilgisayar alt yapımızı tamamen dağıttık sistemle hizmet veren bir sistemdir. Bütün bilgiler şubelerde tutuluyordu. Urfa müşterisinin bilgisi Urfa’da Trabzon müşterisinin ki Trabzon da ve burada sadece akşamları muhasebesel dataları alabiliyorduk ama şu an geldiğimiz nokta bugün Türkiye’nin hangi şubesinde hangi işlemin yapıldığını ben oturduğum ekrandan görebiliyorum. 32 milyon hesabın yeni sisteme aktarılmasında sistem bir miktar yavaşladı. Bu iki gün içerisinde aşıldı. Bununla ilgili çok yazıldı çizildi. Hatta yazılmanın çizilmenin ötesinde meclisten bu işin araştırılması, soruşturulması konusunda talimat çıktı. Bu konuda bakanlık yüksek denetleme bankalarla ilgili olarak inceleme yaptılar. Bankanın bu dönüşüm sürecinde zararı olmuş mudur diye. Geçen hafta o raporda geldi. Çok şükür o dönem içerinde herhangi bir işlem kaybı, müşteri şikâyeti olmadı. Tabi şuna Ziraat Bankası Genel müdürü olmak bir parça üzülüyorum. Benzer sıkıntıları daha uzun süre başka bankalarda yaşamış çok yakın tarihte bankalarımız oldu. Özel sektörde sistem değişiklikleri, birleşmeler, yaşanılan sıkıntılar oldu sıkıntılar oldu. Bunlar günlerce devam etti. Ama hiç medya da bunu görmedik. Hiç bir gazete bunu görmedik. Ama bizim sadece 2 günlük sistemimizin yapım aşım aşamasının getirdiği aksaklık her yerde haber olduk. Metin YIKAR Tabi işin zor tarafı bu. Kamu kuruluşu bir kere kamu kurumu olmuş olmanın objektiflerin sürekli üzerinizde tutuyor. Öbür taraftan büyük bir volüme sahipsiniz. Herkes bir şekilde en ufak bir problem dağlar gibi gözüküyor. Dolayısıyla da böyle sıkıntılar olması da muhtemel. Çok da fazla üzülmeyin. Belki şurada üzülmesi gereken bir konuda şu olabilir iyi yapılan işler lanse ediliyor mu? Can Akın Çağlar İyi yapmak istiyoruz insanlara ulaşmak konusunda işimizi iyi yapmak istiyoruz insanlara ulaşmak konusunda çok sıkıntımız yok. Türkiye de benim olduğum Ziraat Bankası olduğu 453 belde de başka hiçbir banka yok. Yani Türkiye’nin doğuda batısına bütün illerde bir bütün ilçelerde bütün beldelerde Ziraat Bankası olarak varız. Ama öncelikle işimizi iyi yapmaya çalışıyoruz. Bunun alt yapısını oluşturuyoruz. Önce sistem alt yapısını değiştirdik. Şimdi ürün kalitesini, ürün çeşitliliğini arttırıyoruz. Ondan sonra reklâm yapacağız. Metin YIKAR Türkiye’nin önümüzde ki dönemde karşılaşabileceği ekonomik sıkıntılarla alakalı güçlü bir Merkez Bankası güçlü bir Ziraat Bankası var mı? Bunları bir konuşalım isterseniz. Güzel gidiyor sohbetimiz teşekkür ediyoruz öncelikle bize olan ilginizden dolayı da. Az önce ara vermeden önce Ziraat Bankası olarak yeni imaj yapmayı düşünüyor musunuz? Bir kez daha insanların gözüne çağdaş bir teknoloji ile çıkmayı düşünüyor musunuz? Diye bitirecektik. Bu sorunun cevabını şimdi sizden rica edelim. Can Akın Çağlar Az evvel onu söylemeye çalıştım. Biz önce ürün çeşitliliğini sektördeki diğer bankaların ulaştığı ürün çeşitliliğine sahip olmak istiyoruz. Ki şu anda o noktaya gelmiş vaziyetteyiz. Ama bunu sistemsel alt yapıyla desteklememiz gerekiyordu. Son birkaç yıldır bununla uğraştık. Şu anda bunların insanlara tanıtılması ulaştırılması noktasına geldik ama bunu öncelikle bu yaptığımız işlemleri bir parça daha oturtmak istiyoruz ama biz zaman zaman yapmış olduğumuz bir takım uygulamalarımız var. Mesela bir nema kredisi ile ön plana çıktık. 1.5 milyar YTL yaklaşık 1 ay içerisinde kredi kullandırdık. 1 milyon 600 bin insanın 10 taksitle alması gereken Metin YIKAR O dönemde gerçekten bir çalkantı oldu. Can Akın Çağlar O hakikaten has bir çalışma oldu. Kullandırdığımızın üstesinde 10 taksitle bekleyip nemasını alacak insanlara finansman ihtiyaçlarını o süre içerisinde karşıladık. Yine o dönemde kredi kartları bakiyesi hep böyle konuşuluyordu plastik bomba vesaire gibi 600 trilyon lira aşağıya gittiği o kredilerle. İnsanlar gittiler yüksek maliyete bunu çok fazla duyurmadık ama bağ-kur kredisi uygulaması biliyorsunuz geçenlerde bağ-kur un borçlarının yeniden yapılandırılması diye bir uygulama yapıldı. Bir yasal düzenleme. O dönem içinde Türkiye’de yaklaşık 70 bin kişi emekliliği gelmiş olmasına rağmen 5 milyar 10,15 milyar rakamları bulup borçlarını ödeyip emekli olamıyorlardı. Bunlara yönelik bir kredi geliştirdik ve 55 bin kişi Ziraat Bankası olarak biz emekli ettik. Öğretmenler gününde bir uygulama yapalım dedik. Öğretmenlerimize indirimli faiz oranlarıyla hiçbir komisyon almadan bir ürün ortaya koyalım dedik. 40 kişinin üzerinde yeni müşterimiz oldu. Öğretmen. Eğitici müşterimiz oldu. tüm bunları görünce Ziraat Bankası olarak biz böyle bir şeyin ön çıkarıp onu yüklendiği zaman hakikaten çok iyi sonuçlar aşıyoruz. İmajı biraz bunlarla yapmaya çalışıyoruz. Metin YIKAR Şu an Türkiye’de şu an en hareketli sektörü ya da en hareketli bölüm kredi kartları gibi görünüyor. Kredi kartları da alternatifler farklı cazip kampanyalar vs. banklardan insanlar kredi kartlarını istiyorlar. Ziraat Bankası bu anlamda hareketli olduğu söylenemez. Can Akın Çağlar Şimdi onun 2 tane sebebi var. 1 tanesi alt yapısı oluşmamıştı. Yani bilgisayar alt yapınız olmadan bütün Türkiye’de real time online hale gelmeden böyle bir yatırıma giremezdik. O yaklaşık 1.5 yıl önce tamamlandı. Bu güne baktığınızda Türkiye’de işin açıkçası gidiyorsunuz baklada 7 tane post makinesi var. Hatta bakkal 8. yi tezgahın altından çıkarıyor. Çekiyim falan diyor. Bunların her birine biz yurt dışına para ödüyoruz. Ve böyle çok ciddi networkler var birçok bankanın 100 bin 150 bin civarında networkleri var. Biz bu kredi kartlarından bir ürün geliştirmemiz için puanlar taksitler gibi bir post netwoküne sahip olmamız gerekiyordu. Biz bu kadar post makinesine sahip olmamız gerekiyordu. Bu yatırımları yapacak güçte miyiz? 10 kere 100 kere yapacak güçteyizbir şey değil ama işin açıkçası yurt dışına ödeyeceğimiz döviz olarak gördüğüm için bunlara girmedik. Kurulmuş network bedelini ödemek kaydıyla yararlanma imkânlarını araştırdım. Şu anda bir bankamızda onu da önümüzde ki günlerde ciddi bir lasmanla açıklayacağız. Bir bankamızda işlemlerimizi bitirdik. Ve bu işten sağladığımız tasarruf yaklaşık 100 milyon civarında. Yani şu anda geldiğimiz noktaya ulaşabilmek için Ziraat Bankası olarak yaklaşık 100 milyon dolar harcamamız gerekirdi ki o networkleri kurabileyim diye. Ama hazır bir network var çünkü o 1 tanesi post makineleri bakkalın önündeki Metin YIKAR Yerli banka mı? Can Akın Çağlar Yerli banka 1 post makinesi 10 tane 100 tane banka dahil istifade edebilecekken her banka kendine ait 1 network oluşturuyor. Onların her birine 140 Euro ödendi. Biz 500–600 dolarla bile alıyorduk. Bunların bir tanesini düşünün her bir bankanın 40 bin 30 bin 100 bin 120 bin tane post makineleri var. Bakkalın koyacak yeri yok nerdeyse. Bunlara yazık günah bir parça yaklaştığımız için böyle bir anlaşmaya gittik. Onu da önümüzde ki günlerde lanse edeceğiz. Bu Türkiye’nin bir kazanımı olarak görüyorum bu çalışmayı ondan sonra Ziraat Bankası kredi kartlarında etkin olacaktır. Metin YIKAR Biz gene de bildiğimiz kadarıyla Ziraat Bankası sadece bu bahsettiğimiz tasarrufun dışında bankanın farklı tasarrufu da önemli girdiler sağladınız bankanızın karını arttırdınız. Bize birkaç örnek verebilir misiniz? Bu anlamda çok ciddi yapılmaması gereken şeyler yapıldı. Can Akın Çağlar Sadece şöyle bir rakam olarak söyleyeyim 2002 yılında bu bankanın genel gideri personel, taşıt, elektrik,su gideri gibi faiz dışında ki genel giderleri 1.6 katrilyon liraydı veya milyar YTL idi. Bugün 1.2 milyar YTL yeni yıl bazında 400 milyon YTL’lik genel giderlerde indirim yapılmış vaziyette. Bunun dışında ödediğimiz kurumsal yükler vardı. Onlarda arındırılmış olmamızla birlikte yaptığımız ciddi tasarruflarda oldu. bir örnek olsun diye söyleyeyim. Yaklaşık 2000 dolara yakın bir bakıma parası verdiğimiz ATM’lere bugün 230 dolara kadar inmiş vaziyetteyiz ki bunlar teknolojinin gelmesiyle yapılacak işlemler değil. Neticede kart sıkışınca bir yere gidip kartı çıkarıyor. Makineyi çalıştırıyor. Bu tarz emek yoğun işlemlerde bile ciddi tasarruflar sağlandı. Bugünkü gelinen karlılık da tabi ki bu yapılan tasarrufların çok büyük önemi var. Metin YIKAR 2006 da nasıl geçirdi ana başlıklarıyla? Can Akın Çağlar Çalkantı bir parça tedirgin etti tüm bankacıları. Bahardaki çalkantılar. O hem kendini test etmek adına kullanmış olduğumuz kredilerin o dönemde ne kadar bir zarar oluşturabileceğini görme fırsatımız oldu. çok şükür orda bir sıkıntı olmadı. Genel rakamlar itibariyle bakıldığında geçen seneki performans daha iyiydi. Genel performans derken hem kredilerdeki artış hacmi olarak hem mevduatın büyümesi olarak baktığımızda geçen sene Ziraat Bankası 1,8 milyar YTL ile tarihi bir kar elde etmişti. Bu sene onunda üzerinde bir rakam. Rakamı netleşmediği için söylemiyim ama onun üzerinde bir kardayız. Metin YIKAR 2007 ile ilgili ne düşünüyorsunuz daha iyi olacak diyor musunuz? Can Akın Çağlar 2007 bu şekilde olur diye düşünüyorum. 2006’nın bir benzeri olacaktır. Çünkü sadece sizin iyi olmanız değil müşterilerinizde aynı beklenti içinde olması lazım sizin para kazanabilmeniz için. Topladığınız mevduatı krediye dönüştürmeniz lazım. Karşı tarafında bu yatırımı yapıyor olmaları lazım. Metin YIKAR 2007 dileriz hem Ziraat Bankası adına hem Türkiye adına çok iyi bir yıl geçiririz. Çok teşekkür ediyoruz. Çok sıkışık bir zamanda geldik. Vakit ayırdınız. Marka programı bu bölümünde Türkiye’nin en eski bankası ve de aynı zamanda en eski markası olan Ziraat Bankası Genel müdürü Can Akın Çağlar’la birlikteydik. Bir daha ki programda görüşmek üzere.