Cezaevlerinin dış güvenliğini sağlama görevinin jandarmadan alınarak Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne devredilmesini öngören, Ceza İnfaz Kurumları Dış Güvenlik Hizmetleri Kanunu Tasarısı, TBMM Başkanlığına sunuldu. Tasarıya göre, ceza infaz kurumlarının güvenlik hizmetlerinde kullanılacak silah, mühimmat, teçhizat ile diğer araç ve gereçler Ceza Tevkifevleri Genel Müdürlüğü tarafından temin edilecek. Dış güvenlik görevlilerine, bu Kanunla ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek üzere silah, alarm cihazı, kelepçe, kask, cop, kalkan, gaz maskesi, sis ve gaz bombaları, haberleşme ve iletişim araçları, boyalı ve boyasız basınçlı su püskürten araçlar ve buna benzer hizmetin gerektirdiği teçhizat ve mühimmat verilecek. Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları ile diğer kapalı ceza infaz kurumlarının yüksek güvenlikli bölümlerinde görev yapan dış güvenlik görevlilerinin, görevleri sebebiyle işledikleri iddia edilen suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda belirlediği bir avukatın ücreti, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak. Adalet Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında, çalıştırılmak üzere ceza infaz kurumu müdürü, ceza infaz kurumu müdür yardımcısı, infaz uzmanı, infaz uzman yardımcısı, infaz ve koruma şefi ile infaz ve koruma memurluğu kadroları tahsis edilecek. JANDARMANIN YETKİSİ Tasarı ile Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri Kanununda yer "ceza infaz kurumları ve tutukevlerinin dış korunmalarını yapmak" hükmü de madde metninden çıkarılıyor. Böylece jandarmanın cezaevlerinin dış güvenliğini sağlama görevine son veriliyor. Ayrıca tasarıyla ceza infaz kurumlarının güvenlik hizmetlerini yürütme görevi Adalet Bakanlığına bırakılıyor. CEZAEVLERİNE KONTROLÖR Tasarıya göre, ceza infaz kurumlarının yönetimine dair tüm işlem ve uygulamalar ile işyurtlarının denetiminde görevlendirilmek üzere Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünde "kontrolörler" istihdam edilebilecek. Bunlar, yapılacak yarışma ve yeterlik sınavı sonucunda mesleğe stajyer kontrolör olarak alınacaklar ve en az üç yıl çalıştıktan sonra yapılacak yeterlik sınavında başarılı olmak koşuluyla kontrolör olarak atanacaklar. Kontrolörler, ceza infaz kurumları ile işyurtlarında görevli olacaklar ancak atamaları Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca yapılmış olanları denetleyemeyecekler. Ayrıca cezaevlerinde infaz uzmanı ve infaz uzman yardımcısı da istihdam edilebilecek. DIŞ GÜVENLİK Ceza ve infaz kurumlarının dış güvenlik hizmetleri, İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı tarafından Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne devredilecek. Devir işlemi, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren en geç beş yıl içinde aşamalı olarak gerçekleştirilecek. Devir süresince, her yıl 1500'den az olmamak üzere, dış güvenlik görevlilerine ait boş kadrolara sınav ve atama yapılmak suretiyle personel alınacak. Dış güvenlik hizmetlerinde görev alacak personelin eğitimi, Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri Personeli Eğitim Merkezlerinde yapılacak. Ancak, ihtiyaç halinde, masrafları Bakanlıkça karşılanmak kaydıyla Jandarma Genel Komutanlığı veya Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından tahsis edilecek eğitim ve öğretim kurumlarında da yapılabilecek. Dış güvenlik hizmetleri devredilecek kurumlar, eğitimi tamamlanan dış güvenlik görevlisi sayısı ve niteliği gözönünde bulundurularak, Genel Müdürlük ile Jandarma Genel Komutanlığınca ortaklaşa belirlenecek. Jandarma Genel Komutanlığı tarafından dış güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesinde kullanılan ihtiyaç fazlası silah, mühimmat, teçhizat ile diğer araç ve gereçler, devir sürecine uygun olarak Genel Müdürlüğe bedelsiz devredilecek. Dış güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi amacıyla kurumların silah, mühimmat, teçhizat, araç, gereç ve diğer ihtiyaçları bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde satın alma veya kiralama yoluyla sağlanabilecek. İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yürütülmekte olan kurumların dış güvenlik hizmetleri, Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğüne devredilinceye kadar, devri yapılmayan kurumlarda dış güvenlik hizmetleri Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yerine getirilecek. Tasarıyla Adalet Bakanlığının taşra teşkilatlarındaki 5 bin 718 kadro iptal edilirken 12 bin 718 yeni kadro ihdas ediliyor. UYARI YAPMADAN DA ZOR KULLANILABİLECEK Ceza infaz kurumu müdürü, müdür yardımcısı, infaz uzmanı, infaz uzman yardımcısı, infaz ve koruma şefi, infaz ve koruma memuru ile teknisyen ve şoför, ateşli silah taşıyabilecek, meşru savunma hakkında bunu kullanabilecek. Ceza İnfaz Kurumları Dış Güvenlik Hizmetleri Kanunu Tasarısı, TBMM Başkanlığına sunuldu. Tasarı, kapalı ceza infaz kurumları, gözlem ve sınıflandırma merkezlerinin dış güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesine ilişkin esas ve usulleri düzenliyor. Askeri ceza infaz kurumları, tasarı kapsamı dışında tutuluyor. Tasarı, ceza infaz kurumu müdürü, dış güvenliğin sağlanmasında görevli ceza infaz kurumu müdür yardımcısı, infaz uzmanı, infaz uzman yardımcısı, infaz ve koruma şefi, infaz ve koruma memuru ile teknisyen ve şoförden oluşan, dış güvenlik görevlilerinin, görev ve yetkilerini sıralıyor. Buna göre, dış güvenlik görevlileri; kurumların dış güvenlik hizmetlerini yerine getirecek, açık ceza infaz kurumları ile çocuk eğitim evlerinden kapalı ceza infaz kurumlarına yapılacak hükümlü ve tutuklu nakillerini gerçekleştirecek. Koruma ve güvenliğini sağladıkları kurum, nakil aracı, sağlık ünitesi veya diğer ilgili yerlerde mevzuata uygun şekilde arama ve kontrol yapacak. Hükümlü ve tutukluların sevk, nakil ve duruşma sırasında veya bulundukları yerde meydana gelen olaylarda, kişiye suçu işlerken rastlaması, suçüstü bir fiilden dolayı izlenen kişinin kaçması olasılığının bulunması veya hemen kimliğini belirleme olanağının olmaması durumunda bunları yakalamakla da sorumlu bulunacak. Dış güvenlik görevlileri, kurumlarda suç işlenmesi halinde yetkili ve görevli Cumhuriyet savcısının emri alınıncaya kadar olay yerini ve delilleri koruma altına alacak. DIŞ GÜVENLİK GÖREVLİLERİ, ZOR KULLANABİLECEK Dış güvenlik görevlileri, nöbet ve vardiya şeklinde çalışacak. İnfaz ve koruma şefi ile infaz ve koruma memurları, kurumların iç ve dış güvenlik hizmetleri dışında, başka bir şekilde görevlendirilemeyecek. Tasarı, dış güvenlik görevlilerine zor kullanma yetkisi de tanıyor. Dış güvenlik görevlileri, görevlerini yaparken; direniş, firar, firara teşebbüs, ayaklanma veya asayişi bozan benzeri olayların ortaya çıkması halinde, bu olayların önlenmesi, saldırının, saldırıda bulunanların etkisiz hale getirilmesi, direnişin kırılması amacıyla veya kanuna uygun bir emrin yerine getirilmesinde, aktif veya pasif direniş gösterilmesi halinde zor kullanabilecek. Zor kullanma yetkisi kapsamında, asayişi bozan olaylar veya direnmenin kapsam ve derecesine göre, asayişi bozanları, direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde, kademeli olarak artan oranda bedeni kuvvet veya maddi güç kullanılabilecek. ZOR KULLANILMADAN ÖNCE UYARI YAPILACAK İlgililere, zor kullanmadan önce, asayişi bozan tutum ve davranışlarına ya da direnmeye devam etmeleri halinde, doğrudan doğruya zor kullanılacağı uyarısı yapılacak. Ancak, asayişi bozan olayların veya direnmenin niteliği, kapsam ve derecesi gözönünde bulundurularak, uyarı yapılmadan da zor kullanılabilecek. Dış güvenlik görevlileri, zor kullanma yetkisi kapsamında, asayişi bozan olayları sona erdirmek, direnmeyi etkisiz kılmak için kullanacağı araç-gereç ile kullanacağı zorun derecesini kendisi takdir ve tayin edecek. Ancak, toplu kuvvet kullanılarak müdahale edilen durumlarda, bunları, müdahale eden görevlilerin en üst amiri belirleyecek. Dış güvenlik görevlileri, kendilerine, kuruma, nakil aracına, hükümlülere, tutuklulara ve diğer görevlilere yönelik bir saldırı karşısında, zor kullanmaya ilişkin koşullara bağlı kalmadan, Türk Ceza Kanununun meşru savunmaya ilişkin hükümleri çerçevesinde savunmada bulunacaklar. SİLAH TAŞIYABİLECEK Dış güvenlik görevlileri, ateşli silah taşıyabilecekler veya bulundurabilecekler; ancak ateşli silahları, görev gerekleri dışında kullanamayacaklar. Kanunen yetkili kılındıkları haller dışında, kurum içine silahla giremeyecekler. Kurumda bulundurulacak veya dış güvenlik görevlilerine verilecek ateşli silahları kimlerin taşıyacağı, miktarı, cinsi, kayıt ve belgelerin ne şekilde tutulacağına ilişkin hususlar, İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. MEŞRU SAVUNMADA SİLAH KULLANABİLECEK Tasarı, dış güvenlik görevlilerinin, hangi durumlarda silah kullanmaya yetkili olduğunu da düzenliyor. Buna göre, meşru savunma hakkının kullanılması, bedeni kuvvet veya maddi güç kullanarak etkisiz hale getiremediği asayişi bozan bir olay, direniş karşısında, bu olayın önlenmesi ya da direnişin kırılması, hükümlü ve tutuklunun, kurumdan veya nakil ve sevk sırasında bulunduğu yerden kaçmaya kalkışması ya da bu amaçla saldırıda bulunması halinde dış güvenlik görevlileri silah kullanabilecek. Ayrıca, korumakla görevli oldukları kurum, yer, tesis, araç ve silaha karşı saldırıda bulunulması veya kendisine teslim edilmiş kişilerin kaçırılmaya kalkışılması, bunlara karşı meydana gelecek saldırıyı başka türlü savuşturma imkanının bulunmaması, tecavüze veya karşı koymaya elverişli silahların veya aletlerin kurum personeline teslimi emredildiği halde, direnişte bulunulması veya teslim edilmiş silah veya aletlerin zorla tekrar alınmasına teşebbüs edilmesi, kurumlarda bastırılamayan kavga, kargaşa, direnme ve ayaklanma çıkması durumlarında dış güvenlik görevlileri silahına başvurabilecek. Ateş etmek, silah kullanmada son çare olacak. ÖNCE "DUR İHTARI" Tasarıya göre, dış güvenlik görevlisi, silah kullanmadan önce kişiye duyabileceği şekilde "dur" çağrısında bulunacak. Kişi, buna uymayarak, eylemine devam ederse, önce uyarı amacıyla ateş edebilecek. Buna rağmen eyleme son verilmemesi halinde, kişinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçü ve oranda ateşli silah kullanabilecek. Dış güvenlik görevlisi, görevi sırasında, kendisine karşı silahlı saldırıya teşebbüs edilmesi halinde, saldırı tehlikesini etkisiz kılacak ölçü ve oranda, duraksamadan silahını çekebilecek. Silah kullanma yetkisi ve bu yetkinin kullanılacağı durumların, terör suçlarından veya kanunların suç saydığı fiilleri işlemek amacıyla örgüt kurma veya yönetme suçundan, örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen bir suçtan hükümlü ve tutuklu olanlar tarafından gerçekleştirilmesi halinde, "dur" çağrısına uyulmaması veya silah kullanmaya teşebbüs edilmesi halinde, dış güvenlik görevlileri, tehlikeyi etkisiz kılabilecek ölçü ve orantıda, doğrudan ve duraksamadan hedefe karşı ateşli silah kullanmaya yetkili olacak. GÖREV NEDENİYLE İŞLEDİĞİ SUÇLARDAN YARGILANMAYACAK Dış güvenlik görevlilerinin, görevleri nediyle işledikleri suçlardan dolayı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanmayacak. Dış güvenlik görevlileri ile genel kolluğun toplu kuvvet kullanarak müdahale ettiği durumlarda, ceza soruşturması ve kovuşturmasına ilişkin hükümler saklı kalmak üzere, müdahalede görev alan personelin kimlik bilgileri gizli tutulacak. Kolluk makamlarından yardım talep edilmesi halinde, kolluk kuvvetleri, kurumlarda iç veya dış güvenliğin sağlanmasında ya da asayiş veya düzenin yeniden kurulmasında, kendi mevzuatında sahip olduğu yetkileri kullanacak. Dış güvenlik hizmetlerinin yerine getirilmesi sırasında ihtiyaç duyulması halinde iç güvenlik görevlilerinden de yararlanılacak AA