Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, artık gümrük kapılarına kadar gelmeden oy kullanabilecek. 2,7 milyon gurbetçi ilk kez ağustostaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde bulundukları ülkede sandık başına gidecek.
Ancak oyların sayılıp tutanak altına alınmadan Türkiye’ye getirilecek olması ‘şaibe’ tartışması başlattı. Avrupa Türk İslam Birliği Başkanı İhsan Öner, sonuçları en azından sandık görevlileri ve parti müşahitlerinin bilmesi gerektiğini söylüyor. Şaibe şüphesinin kalkması için YSK’nın adım atması gerektiğini vurguluyor.
Zaman'ın haberine göre, Cumhurbaşkanlığı seçimi iki tur olarak planlandı. Türkiye’de ilk tur oylama 10 Ağustos’ta başlayacak. Seçimin ikinci oylamaya kalması durumunda ikinci oylama 24 Ağustos’ta yapılacak. Yurtdışında yaşayan vatandaşlar bulundukları ülkede ilk oylama için 31 Temmuz-3 Ağustos tarihleri arasında sandık başına gidecek. Seçimin ikinci tura kalması durumunda ise 17-20 Ağustos tarihleri arasında oy kullanacaklar. Cumhurbaşkanlığı seçimi için 56 ülkede 118 temsilcilikte sandık kurulacak. Kayıtlı seçmen sayısının 500’ün altında olduğu ülkelerde ise sandık kurulmayacak. Yurtdışında yaşayan seçmenlerin oy kullanabilmeleri için yurtdışı seçmen kütüğüne kayıtlı olmaları gerekiyor. Seçimde yurtdışındaki misyon temsilcisi, siyasi parti temsilcileri ve 1 memur olmak üzere 5 kişilik ‘saklama kurulu’ adında kurullar oluşturulacak. Bu kurullar, 4 günde yapılan, tutanağa bağlanan seçim sonuçlarının olduğu ağzı kapalı torbaları saklamak ve güvenli şekilde Türkiye’ye ulaştırmakla görevli olacak. Daha sonra seçim bittiğinde Türkiye’de alınan sonuçlarla birlikte yurtdışından gelen sonuçlar aynı anda açılacak.
YSK’YA SORUMLULUK DÜŞÜYOR
Yurtdışında kurulan sandıklarda kullanılacak oyların bulundukları ülkelerde sayılıp tutanak altına alınmadan Türkiye’ye getirilecek olması ‘şaibe’ tartışmalarını da beraberinde getirdi. Yurtdışı seçmenlerinin yaklaşık yüzde 90’ının yaşadığı Avrupa’daki Türk Sivil Toplum Örgütleri’nin (STK) temsilcileri endişe ve taleplerini Zaman’a anlattı. Birçok dernek ve STK’yı bünyesinde barındıran Avrupa Türk İslam Birliği Başkanı İhsan Öner, 30 Mart’taki mahalli idareler seçimlerinde birçok şaibe yaşandığına dikkat çekti. Almanya’da 10’dan fazla seçimde sandık başında görev yaptığını ve tek bir sandığın bile tekrar sayılmadığını hatırlattı. Mektupla oy kullanmanın en ideal yöntem olduğunu belirtti. Öner, “YSK’ya büyük sorumluluk düşüyor. Seçim bittikten sonra sandıklar burada açılır, sayımı yapılır ve tutanak altına alınır. Sonuçları açıklamayacaksan yine açıklamazsın. En azından sandık görevlileri ve parti müşahitleri bilmeli. Son olarak seçilme hakkının verilmediği bir ortamda seçme hakkının verilmesini çok ciddi ve samimi bulmuyorum.” diye konuştu.
SANDIKLAR BURADA AÇILMALI
Almanya Türk Federasyonu Genel Sekreteri Fatih Oğuz da, cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili endişeleri olduğunu dile getirdi. Bu endişelerini ilgili yetkililere ilettiklerini aktaran Oğuz, “Sandıkların burada muhafaza edilmesi ve tabii ki Türkiye’ye götürüldüğü zaman dilimi içerisinde vatandaşın verdiği oyu takip edemeyişi, oyların burada sayılmayışı söz konusu endişeleri ortaya çıkarabiliyor.” ifadelerini kullandı.
Almanya Berlin Türk Cemaati Başkanı Bekir Yılmaz ise cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili yurtdışı oylarında yaşanabilecek tartışmalara ve endişelere katıldığını söylerken bir başka önemli soruna dikkat çekti. Türkiye’de 30 Mart seçimlerinde yaşanan kutuplaşmanın Almanya’daki Türkleri de derinden etkilediğini kaydeden Yılmaz, şöyle konuştu: “Bizim insanımızda şöyle bir şey var: Yatıyor kalkıyor Türkiye. Haliyle Türkiye’deki o ayrışma, kavgalar buraya taşınıyor. Kime oy verirse versin vatandaşın iradesini ortaya koyması gerektiğine inanıyorum. İnsanlarımızdan gidip o seçimlere katılmasını rica ediyorum. Bir de tabi dün kardeş dediklerine bugün düşman gözüyle bakmamalarını tavsiye ediyorum. Belki yarın farklı şeyler ortaya çıkabilir. O insanların yüzüne baktığında utanma duygusuna kapılmasınlar. ”
Seçmenlerin yüzde 90’ı Avrupa’da
YSK’nın seçmen kütüğü kayıtlarına göre yurtdışında yaklaşık 2,7 milyon seçmen bulunuyor. Seçmenlerin 2 milyon 450 bini Avrupa’da yaşıyor. Avrupa’yı 165 bin seçmenle Asya kıtası takip ediyor. Kalan seçmenlerin 107 bini Amerika kıtası, 40 bini okyanus ülkeleri ve 6 bini de Afrika’da yaşıyor. Ülkeler bazında ise en çok seçmen Almanya (1 milyon 380 bin), Fransa (293 bin) ve Hollanda’da (238 bin) bulunuyor. YSK verilerine göre, Sierra Leone, Komor Adaları, Moritus, Zambiya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Guyana, Tirinidad, Tobago, Butan ve Brunei Darüsselam olmak üzere toplam 10 ülkede ise sadece birer Türk seçmen yer alıyor.