Dahi fizikçiden İnönü'ye rica mesajı

Dünyaca ünlü Alman fizikçi Albert Einstein'ın, 40 bilim adamı için Türkiye'ye sığınma ve iş talebinde bulunduğu ortaya çıktı.

Dahi fizikçiden İnönü'ye rica mesajı

Dâhi fizikçi, ricasını 1933 yılında bir mektupla Başbakan İsmet İnönü'ye iletmiş. Tarihî belge, Nazi rejimi yüzünden (1933-1945) Almanya'dan Türkiye'ye göç eden Musevilerin hayat hikâyelerini konu alan Münih'teki sergide gün yüzüne çıktı. Programa katılan Türkiye'nin Münih Başkonsolosu Ali Rıfat Köksal, seçkin isimlerden oluşan topluluğa Albert Einstein'ın mektubunu gösterdi. Belgenin 17 Eylül 1933 tarihli Cumhuriyet arşivinde yer aldığını anlatan Başkonsolos, Nazi zulmünden kaçan 700'ü Musevi, toplam bin Alman'ın Türkiye'ye sığındığını kaydetti. Çoğunluğu akademisyenlerden oluşan bu insanların Ankara ve İstanbul'daki üniversitelerde istihdam edildiklerini anlattı. 1492 yılında da Osmanlı Padişahı II. Beyazıd'ın ülke topraklarını Musevilere açtığını vurgulayan Köksal, "Tarih, topraklarımızın yüzyıllar boyunca zulümden kaçan farklı din ve kültürler için 'sığınma cenneti' olduğunun örnekleriyle dolu." dedi. Einstein, mektubu meslektaşları için kaleme almış. Dâhi fizikçi, Nazi rejimi sebebiyle Almanya'da çalışma imkânı kalmayan yaklaşık 40 bilim adamı için Türkiye'den iş istemiş. Başbakan İnönü'nün 9 Ekim 1933 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı'na havale ettiği mektuba bakanlık ilk aşamada çekinceli yaklaşmış. Fakat bizzat devreye giren Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Alman bilim adamlarını Türkiye'ye davet ederek üniversitelerde görevlendirmiş. Tarihçiler, dış ülkelerde sıkıntıya düşen bilim adamlarına kapılarını açan Türkiye'nin, bu sayede üniversite eğitiminde ciddi mesafe kat ettiğini belirtiyor. Musevi müzesindeki 'Sürgün Yerleri: Münih ve İstanbul' adlı sergi, 8 Mart 2009 tarihine kadar açık olacak.
<< Önceki Haber Dahi fizikçiden İnönü'ye rica mesajı Sonraki Haber >>

Haber Etiketleri:
ÖNE ÇIKAN HABERLER