Hani ‘masonik’ işler hep çetrefillidir ama ‘küresel’ masonların Avrupa üzerinden dünyayı şekillendirme fikri pek akil durmuyor. Çünkü önce evdeki tadilatı bitirmek lazım. Önce bu toplantının genel hatlarını bir söyleyelim. Mason Kongresi’ne Fransa, İtalya, Türkiye gibi ülkelerin yanı sıra Güney Amerika ve Afrika ülkelerinin mason teşkilatından da temsilciler katıldı. Arap ülkeleri ise Lübnan ve Fas’tan gelen iki heyet ile temsil edildi. Toplantının bazı bölümleri gazetecilere açık yapıldı. Ama açık bölümleri “suya tirit” sayabilirsiniz. Çevre sorunları, göç, yoksullukla mücadele türünden. Bunlar önemsiz manasına gelmesin. Asıl konunun yanında daha şekli duruyorlar. Yine bu oturumlarda din-devlet ilişkileri ve eğitim-öğretim faaliyetlerinin mutlaka laiklik prensibine göre yürütülmesinin önemi hususunda görüşler öne sürüldü. Irkçılık ve dinsel ayrımla mücadelenin tek yolunun laik eğitim olduğu vurgulandı. Fakat “Avrupa Üzerinden Dünyayı Yeniden İnşa Etmek” adıyla düzenlenen bu kongrede gazeteciler kapalı oturumlara alınmadı. Hatta bunlara sadece belli dereceden masonların girmesine izin verildi. Son olarak, kongrenin kapanış oturumunda Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, “Avrupa değerlerine hizmetten” dolayı katılımcılara teşekkür etti. Avrupa’yı masonlar toparlar mı? Bu geniş katılımlı ve ilgi çekici mason kongresinin ana ekseni belli ki Avrupa ve Birliği üzerine kurulmuş bulunuyor. Detaylarına girmediğimiz noktalarda da Avrupa üzerinden neler yapılması gerektiği minik notlar halinde dışarı yansıdı. Zaten Barosso’nun katılımı ve “Avrupa değerlerine hizmet” ifadesi durumu yeterince açıklıyor. Kaldı ki, masonluğun ilkelerinin evrensel olduğu anımsandığında, daha bölgesel bir yaklaşım üzerinden dünyanın yapılandırılması fikri hayli tezat içeriyor. Şu an Avrupa değerleri ve AB üzerinden küresel bir okuma yapmak doğrusu hayli zor. Yani AB’yi merkez alarak, dünyayı şekillendirme fikrinin pek elle tutulur tarafı yok. Çünkü gerçek şu ki AB’nin sorunları o kadar çok ve derin ki, değil dünyayı üzerine kurmak, kendisini taşıyacağı bile hayli şüpheli. Bunun detaylarını vereceğiz elbette ama işte bu nedenle bu mason kongresini, “küresel” değil Avrupa’yı toparlamak olarak değerlendirmek daha doğru duruyor. Yani toplantının isminin bu kadar şaşalı olmasının anlamı yok. Toplantının yeri, içeriği, katılımcıların ağırlıklı kesiminin geldiği yer ve ana konu buna işaret ediyor. Avrupa’nın ilk sorunu, kendi içinde “küresel dengeler” özelinde ciddi ayrışmalara sürüklenmiş olmaları. Merkezi Avrupa sayabileceğimiz Fransa ve Almanya bunun en iyi örnekleri. İki ülke iki ayrı telden çalıyor. İtalya ve İskandinav ülkelerini de aykı kaselere koymak mümkün. İngiltere ise başlı başına ayrı bir fenomen. Londra işin başından bu yana ABD’nin AB içindeki uzantısı sayıldığından bu konudaki çatlak ayrı bir fasıl içeriyor. Ama bu temel sorunlar işin sadece başı. Referandumlar meselesi de önemli. Son olarak İrlanda yaptığı referandumla AB “değerlerini” hayli üzdü. Arkasının gelmeyeceğinin garantisi de yok. Bir başka sorun genişleme süreci. AB ülkelerinin bir çoğu genişlemeyi artık kaldıramadıklarını zaten söylüyorlardı. Eski Varşova Paktı üyelerinin hızlı katılımları bu yarayı biraz daha kaşıdı. Bekleyenler de büyük sorun. Türkiye, AB ne denli yumuşak ağız kullansa da Avrupa değerlerini ikiyi bölmüş durumda. Açıkça karşı çıkanı da var farklı formül bulanı da illa katılsın diyeni de. Bunların çoğu siyasi meseleler. Fakat AB’nin demografik, ekonomik, enerjik sorunları da yığınla. Hepsini tek tek yazmak mason kongresi için gerekli değil. Ama şu kesin, masonluğun ana arterlerini barındıran Avrupa ülkeleri ve değerleri, hazır masonlar el atmışken, onarım istiyor. Küresel dengelerin şu an temel oyuncu olarak kritik saymadığı Avrupa değerleri üzerinden dünyanın yapılandırılması fikri bunun için oldukça yaban. Masonlar bu yüzden önce “evlerini” tamir etmeye çalışıyor. Yani Avrupa “değerlerini”. Kongre bu anlama geliyor.İYİBİLGİ