Bern Sözleşmesi gereği 'çok tehlikeli ve mutlak korunması gereken' kategorisinde yer alan Amsonia orientalis 'Mavi Yıldız' bitkisi
Kocaeli Üniversitesi'nde koruma altına alınarak, çoğaltılmaya başlandı.
Mavi Yıldız bitkisi Dünyada sadece
Yunanistan'ın kuzeydoğusunda ve
Türkiye'nin kuzeybatısında son derece dar yayılış gösteren, nadir ve tükenme tehdidi altında olan bir bitki türü. Tıbbi ve
ekonomik öneme sahip ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan
mavi yıldız bitkisinin, Dünya üzerinde sadece Yunanistan ve Türkiye üzerinde bulunduğu yapılan araştırmalarda ortaya çıktı. Ancak Yunanistanlı botanikçiler tarafından 1974 tarihinden sonra hiçbir verinin bilim dünyasına sunulmaması, bitkinin sadece Türkiye'de kaldığı bilgisini kuvvetlendiriyor. Yunanlı proje ortakları ile Yunanistan'da yapılacak
arazi çalışmaları sonucunda
mavi yıldızın sadece Türkiye'de kaldığı kayıtlara geçirilerek, dünyaya ilan edilecek. Tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan Mavi Yıldız bitkisi 'çok tehlikeli' kategorisinde değerlendiriliyor ve Bern Sözleşmesi gereği olarak da
Avrupa ölçeğinde 'mutlak korunması gereken' bitki türleri listesinde yer alıyor.
Bitkinin Türkiye'deki tüm
doğal örnekleri,
Kocaeli Üniversitesi Bilimsel
Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenen ve yürütücülüğünü Prof. Dr.
Fazıl Özen'in yaptığı proje kapsamında koruma altına alındı. Bu projede, mavi yıldız bitkisinin Türkiye örneklerinin genetik yapısının aydınlatılması ve
doku kültürü ile çoğaltılarak doğaya kazandırılması hedefleniyor.
'MAVİ YILDIZ'IN TÜRKİYE'DE OLDUĞUNU İLAN EDECEĞİZ'
Mavi Yıldız bitkisinin Dünya üzerinde Yunanistan ve Türkiye'de bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Fazıl Özen, bitkinin komşu ülkede en son 1974 tarihinde saptandığını daha sonra bitki ile ilgili hiçbir bilginin kayıtlara geçmediğini kaydetti. Bu bilgi doğrultusunda Mavi yıldız'ın Yunanistan'da tükenmiş olabileceğini iddia etti. Özen, Yunanistan'da yunanlı botanikçilerle yapacakları saha araştırmaları sonrasında bitkiyi bulamamaları doğrultusunda 'Sadece Türkiye'de olduğunu dünyaya duyuracağız." dedi.
'Bitki çok sınırlı ve dar bir alanda yayılış gösteriyor. O yüzden bulunması da çok zor.' diyen Özen, bilim dünyasının bitkiyi rahatça bulabilmesi için Mavi Yıldız'ın doku kültürü yöntemi ile klonlandığını söyledi. Özen, "Bu yöntem ile yeni bir bitki oluşturuluyor. Yaprağından veya gövdesinden bitkinin herhangi bir bölgesinden bir doku alınarak bitki klonlanıyor. Gövde ve kök oluşturulması sağlanıyor.
Laboratuvar ortamında yapay doğa şartları oluşturularak doğa kazandırılıyor. Normal şartlarda 1 yıl kadar zamanda büyüyen çiçeği laboratuvar ortamında 2 aylık bir zaman diliminde yeniden büyütüyoruz. Doğaya bin tane koyarsak tabiat bunu çoğaltır,
ekolojik denge yeniden bitkiyi kabul eder ve dengeyi tabiatın lehine çevirmiş oluruz. Artık nesli tükenmeyecek diyebiliriz." şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Fazıl Özen, mavi yıldız bitkisinin içerisinde yer alan maddelerden dolayı bitkinin
kanser ve
kalp hastalıklarının tedavisinde kullanılabileceğini söyledi. Özen, "Bitkinin içerisinde tıbbi öneme sahip bileşenler bulunuyor. Bunlar, kalp hastalıkları ve kanserle ilgili kullanılabilecek maddeler. Kanser tedavisi için çalışmalar yapılabilir." ifadelerine yer verdi.