Emniyet Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği, hakkında soruşturma başlatılan M.A. adlı personelin avukatı aracılığıyla istediği soruşturma dosyasının bir örneğini vermedi.
Hukuk Müşavirliği, avukatı aracılığıyla Emniyet Disiplin Tüzüğünün atıfta bulunduğu CMK 153. maddeye göre hakkındaki soruşturmayla ilgili evrakların örneğini isteyen M.A.’dan fotokopi parası talep etti. Soruşturma evraklarının ilk on sayfasının ücretsiz olduğunu belirten Hukuk Müşavirliği, kalan bin 30 sayfa evrak için ise (sayfa başına 88,7 kuruş) 914 TL’nin 15 gün içerisinde emniyetin hesabına yatırılmasını istedi. Aksi taktirde istenilen evrakların verilmeyeceğini kaydetti. M.A.’nın avukatı Turgay Balaban, söz konusu soruşturma evraklarının örneğinin Emniyet Disiplin Tüzüğünün atıfta bulunduğu CMK 153. maddesine göre ücretsiz istenmesine rağmen Hukuk Müşavirliğince para istenmesine tepki gösterdi. Avukat Balaban, "CMK madde 153 göre soruşturma evraklarının fotokopisi için herhangi bir bedel ödenmesi söz konusu değildir. Burada yargı gaspı yapılmakta." dedi.
Avukatların müvekkillerinin ve haklarında soruşturma açılan şahısların dosyalarına bakmalarını kısıtlayıcı maddelerin yer aldığı torba yasa önceki Meclis'ten çıktı, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Ancak yasanın daha çıkmadan Eskişehir'de görevli Emniyet Müdürü ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasındaki soruşturma dosyasının örneğinin istenmesinde uygulandığı ortaya çıktı. Eskişehir Emniyet Müdürlüğünde görevli Emniyet Müdürü M.A. için algı operasyonu kapsamında Emniyet Genel Müdürlüğünce soruşturma başlatıldı. Görevli müfettişlerce M.A.’nın ifadesini 10 gün içinde hazırlamasını bu konuda bir avukatın yardımından da istifade edebileceği belirtildi. Bunun üzerine M.A., hakkında açılan soruşturmada neyle suçlandığını öğrenmek ve kendini savunabilmek için avukatı Turgay Balaban aracılığıyla Emniyet Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliğine başvurarak soruşturma evraklarının birer örneğini istedi.
Avukat Balaban, yaptığı başvuruda, "Müvekkilim, hakkındaki soruşturma evraklarının birer fotokopisini neyle suçlandığını daha net öğrenebilmek ve savunma yapabilmek için Emniyet Disiplin Tüzüğünün atıfta bulunduğu CMK 153. maddesi gereğince tarafımıza verilmesini talep ediyoruz." ifadesini kullandı.
Ancak Emniyet Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliğinin cevabı M.A. ve avukatı Turgay Balaban'ı şaşırttı. Çünkü, Hukuk Müşavirliğinin, Emniyet Disiplin Tüzüğünün atıfta bulunularak ücretsiz olarak CMK 153. maddesi gereğince istenilen soruşturma evraklarının fotokopisiyle ilgili talebi Bilgi Edinme Kanunu kapsamında değerlendirdi. Soruşturma evraklarıyla ilgili M.A.’dan 913 TL fotokopi, inceleme ve postalama parası istedi. Hukuk Müşavirliğinden gönderilen yazıda, "Müvekkiliniz hakkındaki 293 sayfa disiplin soruşturma raporu ve 755 sayfa dosya içeriği olmak üzere toplam 1048 sayfadan oluşan disiplin soruşturma dosyasının bir suretinin verilmesine yönelik talebinizin yerine getirilebilmesi için 4982 sayılı Bilgi Edinme Kanunu kapsamında, hazırlanan İçişleri Bakanlığı Bilgi ve Belgeye Erişim Ücret tarifesine göre, Emniyet Genel Müdürlüğü Basın Protokol Şube Müdürlüğü’nün Ziraat Bankası Şubesindeki hesabına 913,44 TL (On sayfası ücretsiz, 1030 sayfa ücretli) yatırıldığına dair dekont ile müracaatınız gerekmektedir. Başvuru tarihinden itibaren 15 gün içerisinde belirtilen hesaba talep edilen gerekli para yatırılmadığı taktirde şahsın talepten vazgeçmiş sayılacağı." ifadeleri kullanıldı. Ayrıca yazıda, kendisi veya avukatının müracaatı halinde, soruşturma dosyasının Emniyet Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliğinde ücretsiz incelenebileceği, son savunma yazısının gönderilebileceği kaydedildi.
M.A.'nın avukatı Turgay Balaban, Hukuk Müşavirliğinin verdiği cevaba tepki gösterdi. Avukat Balaban, söz konusu soruşturma evraklarının fotokopi talebinin Bilgi Edinme Kanunu çerçevesinde değil, Emniyet Disiplin Tüzüğünün atıfta bulunduğu CMK 153. Maddesi gereğince yapıldığını kaydetti. "Biz CMK 153. maddeye göre evrakların nüshasını istedik. Onlar başka cevap vermiş. Talebimiz görmezlikten gelinmiş." diyen Avukat Balaban, oysa Emniyet Disiplin Tüzüğünün de atıfta bulunduğu CMK 153. maddeye göre söz konusu soruşturmayla ilgili istenen evrakların fotokopisi, incelenmesi ve postalanması için herhangi bir bedel ödenmesinin söz konusu olmadığını vurguladı.
Ancak kendilerine verilen cevapta Bilgi Edinme Kanunu gerekçe gösterildiğini, bu değerlendirmenin doğru olmadığına dikkat çeken Avukat Balaban, "Biz Bilgi Edinme Kanunu değil, CMK 153. maddeye göre evrakları talep ettik. Bu maddeye göre de hakkında soruşturma açılan kişi, soruşturma evraklarını ücretsiz olarak alabilir. Bu Emniyet Disiplin Tüzüğünde belirtilmiştir. Yoksa şahıs kendisi hakkında veya avukatı müvekkili hakkında nasıl savunma yapacak. Şahıs hakkında soruşturma var ama ne kendisi ne de avukatı müvekkilinin neyle suçlandığını bilmiyor, dosyadan örnek alamıyor.Para isteniyor." diye konuştu.
Balaban, "Soruşturma dosyasındaki istenen belgelerin nüshasının verilmemesi şahsın savunma hakkını kısıtlamakta, yargı gaspı yapılmakta. Bu cevap ‘parası olana adalet var’ anlayışını göstermektedir. Ayrıca avukatı, dosya örneği vermeden şubede 1000 küsur sayfadan oluşan dosyayı incelemeye zorlamakta, bu hukuken mümkün değildir. Yasa açık olup, hak aramanın önünde engel olan bu hukuksuz işleme karşı yasal yollara başvuracağız." şeklinde konuştu.
CİHAN