Osmanlı padişahlarını kuvvet macunu olarak kullanılan ve dünyanın en pahalı baharatları arasında yer alan Safran bitkisi
Türkiye de sadece
Safranbolu ilçesi ve köylerinde yetişiyor.Dünyada adını bir yerleşim yerine veren tek bitki olan Safran dünyanın en pahalı baharatı olma özelliğini taşıyor. Safranbolu ilçesinin Osmanlı hakimiyetine geçmesi ile birlikte ilçede Safran
üretimi yapılmaya başladı. Bir zamanlar 40 köyde üretim yapılırken çeşitli nedenler 1990 yıllarında ise sadece Davutlarobası köyünde
yaşlı bir çift tarafından 600 metrekarelik bir
tarla da yetiştiriliyordu. Safran neslinin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalması üzerinde
Karabük Valiliği ve İlçe
Tarım Müdürlüğü Safran yetiştiriciliğini
teşvik etmek için İl Özel İdare kaynaklarından çeşitli teşvik uygulamaları başlattı. Yapılan teşvik uygulamaları sonunda bugün; Konarı, Yazıköy, Çerçen,
Düzce, Davutobası, Aşağı ve Yukarı
Güney ve Çavuşlar köyünde 34 üretici tarafından 20 dönümlük alanda üretiliyor.
SOĞANLAR İLÇE TARIM MÜDÜRLÜĞÜNDEN
Safranbolu İlçe tarım Müdürü Çetin
Ayvalık Safran üretimi teşvik etmek için üreticilere ücretsiz Safran
Soğanı verdiklerini belirterek" Safranbolu da Safran yetiştiriciliğini teşvik etmek için İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından teşvik uygulaması yapıyoruz.Bu teşvik uygulaması kapsamı ile Safran üretimi yapmak isteyen üreticilere ücretsiz Safran Soğanı veriyoruz.3 Yıl sonra verdiğimiz Safran Soğanını geri alıyoruz.Bu yıl Konarı köyünden bir çiftçimize 120 kg Safran soğanı verdik.700 metrekarelik alana ekim yapacak.Bu üreticimizden 3 yıl sonra verdiğimiz kadar soğanı geri alacağız.Soğan 3 yıl toprakta kalıyor
çiçek dönemi bitince soğanlar çıkartılıp 10 ay bekletildikten sonra tekrar dikiliyor.Sadece soğan vermiyor üreticimize her türlü
destek de sağlıyoruz.Hatta pazarlama konusunda bile"
Soğanların
Ağustos un 10 nundan itibaren dikildiğini belirten Ayvalık" Üreticimiz 10 Agustos tarihinden itibaren dikime başladı.Safran'ın çiçek açma dönemi ise
Ekimin 15 inde başlıyor ve 10 Kasıma kadar Safran çiçekleri toplanıyor.Açan Safran çiçeğinin içinde bulunan kırmızı renkte oluşan 3 adet kıl hakiki Safranı oluşturuyor. Kıymetli olanı da budur."
2009 SENESİNDE 3 KİLO SAFRAN
2009 yılında 3 kilo Safran alındığını belirten Ayvalık" Yaklaşık 19 dönümlük alandan 3 kilo hakiki Safran elde edildi.SSarı ve kırmızı tel olarak karışık ise 10 kilo kadar elde edildi.Elde edilen Safran başta
İstanbul olmak üzere toptancılara,Safranbolu daki
gıda üreticilerine ve turistlik
eşya olarak satıldı.
KİLOSU 10 İLA 12 BİN TL
1 gram
altınla 1 gr Safran'ın fiyatı ile eş değer olduğu için Kırmızı Altın olarak değerlendirilen Safranbolu Safranın kilosu 10 ila 12 Bin lira arasında satılıyor.
İspanya,
Fransa,
İtalya,
İran,
Hindistan, Fas, Yunanistan'da
safran ekimi yapılmaktadır. Kaliteli Safran İspanya, İran ve Türkiye de ise sadece Safranbolu da üretilir.
SAFRAN YEDİ DERDE DEVA
Safranın bir çok faydası vardır; Hafızayı güçlendirir. Depresyona karşı yararlıdır. Serotonin düzeyini etkilediği düşünülmektedir.İştah açıcı, Kadınların adet öncesi semptomlarını hafifletebilir. Hayvanlar üzerinde yapılan deneyde safranın cinsel gücü artırma özelliği görülmüştür. Safran antikarsinojenik (
kanser bastırıcı), anti-mutajenik (mutasyon-önleyici), immünomodüle edici, ve
antioksidan benzeri özellikleri olduğu için
İlaç sanayinde
hammadde olarak kullanılır Safran antikarsinojenik (kanser bastırıcı), anti-mutajenik (mutasyon-önleyici), immünomodüle edici, ve antioksidan benzeri özellikleri olduğu için İlaç sanayinde hammadde olarak kullanılır. Bunun yanı sıra Gıda, Kozmetik ve Kendi ağırlığının 100 Bin katını rahatlıkla
boyadığı için Boya sanayinde de hammadde olarak kullanılır.
ZAHMETLİ BİR BİTKİ
Kokulu safran elde etmek için çiçekler güneş doğana kadar toplanmalı, stilusları kesilip gölgede çabuk kurutulmalıdır.
Bitkinin kullanılan kısmı elle kopartılarak toplanır. Ayrılan stigmalar, ince bir tabaka halinde, bir elek üzerine konur ve hafif kömür ateşi üzerinde kurutulur. Safran çok eski çağlardan beri tarımı yapılan bir bitkidir. Teofraste ondan, "Drogların kraliçesi" diye söz etmiştir. Dioskurides'in de
tedavi edici olarak kullandığı safran bugün de değerini hiç kaybetmemiştir. Kullanılan kısımları bitkinin çiçeklerinin tekniğine uygun olarak kurutulmuş olmalıdır ve toz halinde kullanılır. 4 Bin 320 çiçekten 25 gram safran elde edilmektedir.
Amerika da safran satışı açıkta degil market yöneticisinin kasasında muhafaza edilerek peşin ödeme karşılığında yapılmaktadır. Dikimi,bakımı ve toplanması zahmetli olduğu ve üretimde hasatı az olduğu için fiyatı da pahalı olmaktadır.
SAFRANBOLU DA SAFRANLI ÇAY VE LOKUM
Safranbolu da son yıllarda bir çok gıda üretiminde kullanılmaya başlanıldı. Bunlardan başlıcalar ise Safranlı lokum, Safranlı çay,Safranlı
pilav ve Safranlı zerdedir. Safranbolu Safranını tüm Dünya da adını duyurmak için Safranbolu Kaymakamlığı ve Belediye başkanlığının organize ettiği "Uluslar arası Altın Safran
Belgesel Film Festivali" düzenlenmektedir. Böylece hem Safran bitkisi hem de Safranbolu'nun tarihi tanıtılmış olunuyor. Kalitesi nedeniyle özellikle İstanbul'da bazı aktarcılarda
Afganistan veya Pakistan'dan getirilen Safran'ının Safranbolu Safranı diye satılması üzerine Safranbolu Kaymakamlığı tarafından "Safranbolu Safran'ı" olarak tescilledi. Böylece bu yıldan itibaren Safranbolu'da üretilen Safranlar özel kutularda üzerinde "Safranbolu Safran'ı" yazılarak satıma sunulacak.