Arap medyasında,
Türkiye'nin dış politikadaki yeni yaklaşımı hakkında birçok
analiz yayınlanıyor. Türkiye'nin sonunda gerçek kimliğine ve
doğal nüfuz alanına döndüğü, bunun bölgenin demokratikleşmesi ve
modernleşmesi açısından umut
vaat ettiği yazılıyor.
Gazze konusunda takındığı tutum,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı bölgedeki en popüler liderlerden biri yapmış durumda. Ancak
Ortadoğu'da Türklerin yükselmesini eleştiren ve "Yine Türk etkisi altına mı gireceğiz?" diye soranlar da mevcut.
El Kuds El Arabi gazetesi genel yayın yönetmeni Abdulbari Atwankullan
Türkiye'nin Ortadoğu'da giderek artan rolünün Arap dünyasında nasıl algılandığını, El Kuds El Arabi gazetesinin genel yayın yönetmeni Abdulbari Atwan ntvmsnbc'ye değerlendirdi.
Arap dünyasının etkili ve deneyimli gazetecilerden Atwan, "Türkiye şimdi aslına döndü Siz 'Avrupalıyız' dediğiniz dönemlerde, biz gülüyorduk." diye konuşuyor. Atwan, Türkiye'nin bölgesel bir süper güç olarak Ortadoğu'nun yeni lideri olacağına inanıyor ve Erdoğan'ın
Müslüman dünyasındaki en popüler lider olduğunu söylüyor. Deneyimli gazeteci, "Araplar
Osmanlı'ya karşı ayaklandıkları için pişmanlar" tespitinde de bulunuyor.
TÜRKİYE ORTADOĞU'NUN YENİ LİDERİ OLABİLİR
Sizce Türkiye bölgede yine Osmanlı rolünü mü oynamak istiyor?
Osmanlı'nın geleneksel anlamda canlandığını söyleyemeyiz, ama Türkiye artık bölgesel bir süper güç olarak doğuyor. Bu yeni bölgesel süper gücün bir etki alanına, yeni pazarlara, komşularıyla iyi ilişkilere ve dünyanın bu köşesindeki siyasette daha etkili olmaya ihtiyacı var. ABD nasıl bir imparatorluk kurduysa, Türkiye de bir imparatorluk olabilir. Ama
ekonomik gücüyle, siyasi rolüyle, ve popülerliğiyle. Türkiye artık, beş yüzyıl önceki gibi Ortadoğu
ülkelerinde hükümetler kurmadan, Ortadoğu'nun yeni lideri olabilir.
AKP ORTADOĞU SİYASETİNE YENİ BİR KONSEPT GETİRDİ
Türkiye ve
İran arasında Ortadoğu'nun lideri olmak konusunda
yarış var mı?
Ortadoğu'da üç tane yükselen güç var:
İsrail, Türkiye ve İran. İsrail zaten askeri bir güç ve bölgede kabul görmüyor. Geriye İran ve Türkiye kalıyor. Bunların içinde Türkiye daha güçlü, çünkü halkının çoğu
Sünni ve ekonomisi başarılı. AKP, Ortadoğu siyasetine yeni bir konsept getirdi. Ilımlı bir İslami parti olarak, tabandan onay alıyor, güçlü bir ekonomik altyapı kuruyor, Türkiye'yi modernleştiriyor ve bir süper güç yapıyor. Ermenistan'la,
Suriye ile olan sorunlar çözülüyor, İran ve
Kuzey Irak ile ilişkiler yoluna koyuluyor. Bu siyasetler Ortadoğu halkları tarafından takip ediliyor, takdir ediliyor ve beğeniliyor. Evet
Tükiye ve İran arasında bir yarış var. Tarihsel olarak da bu yarış var. Ama artık Türkiye'nin eli daha güçlü. Çünkü Türkiye demokratik, modern, ekonomisi gelişmiş ve artık bize karşı dostane. Ayrca
Gazze Şeridi ve İsrail konusundaki pozisyonu ile çok da popüler.
ARAPLAR OSMANLI'YA KARŞI AYAKLANDIĞI İÇİN PİŞMAN
Araplar arasında Türkiye'nin rolünün artmasına karşı çıkanlar da var, değil mi?
Tabii, bizde de Arap milliyetçileri var ve “Türkiye'nin şemsiyesi altında olmamalıyız. Türkiye, Arap topraklarını 500 yıl işgal etti. Gerici bir imparatorluktu ve Arap dünyasının gelişimini engelledi” diyorlar. Ama bu kesim güçlü değil ve insanların gözünde iflas etmiş durumdalar. Bunlar zaten Arap milliyetçiliğini, Türkiye'nin ayağını kaydırmak için Batı etkisinde başlattılar. Bu yüzden Batı tarafından kullanılmış olmakla, 20. yüzyılın başında Osmanlı İmparatorluğu'nu yok etmek için Batı'ya
yardım etmekle suçlanan insanlardır. İnsanlar, artık biz Arapların Batı tarafından kandırıldığını anlamaya başladı. Osmanlı İmparatorluğu'na karşı ayaklanmamızı, karşılığında
bağımsızlık vereceklerini söylediler. Ama sonra ne oldu? Ne modernlik verdiler, ne bağımsızlık. Onun yerine mandacılık verdiler, işgal verdiler ve Filistin'i de Yahudilere verdiler. İnsanlar şimdi, “Evet, biz Osmanlı'lara karşı çok kötü bir şey yaptık. Batı tarafından kullanıldık” diyor.
Yani Arap toplumunda bir pişmanlık var bu konuyla ilgili?
Evet. Ama şimdi Türkiye bize geri geliyor. Neden buna karşı koyalım? Üstüne üstlük Türkiye demokratik bir ülke. Ve
demokrasi ile İslam'ın ekonomik olarak başarılı ve modern bir ülkede beraber işleyebileceğini gösteriyor.
ERDOĞAN MÜSLÜMAN DÜNYASININ EN POPÜLER LİDERİ
Arap hükümetlerinin Türkiye hakkındaki görüşü ne yönde?
Hükümetler, Türkiye'nin süper bir güç olarak sahneye geri dönüşünden memnun değil. Mesela
Mısır, Türkiye'nin elinin güçlenmesinden memnun değil. Ayrıca
Mekke ve
İstanbul arasında tarihi bir çekişme vardır. Suudi hanedanı bu yüzden Türkiye'ye karşıydı ve İngilizler ile
işbirliği yaparak Türklere karşı ayaklandı. Şu an İstanbul'un, Müslüman dünyanın başkenti olabilecek şekilde yeniden sahneye dönüşünden memnun değiller. Ama bu hükümet düzeyinde böyle. Halkta böyle değil. Eğer halkın görüşünü sorarsanız, Erdoğan Müslüman dünyasındaki en popüler lider. Herhangi bir Arap liderden daha popüler.
NTVMSNBC