CIA başkanlığı ardından Soğuk Savaş deneyimlerini 'Gölgelerin İçinden' diye tercüme edebileceğimiz (From the Shadows) kalınca bir kitapta 1997'de topladı. Sovyetler'in çöküşü öncesinde Mihail Gorbaçov ile ilk doğrudan görüşmelere Başkan Ronald Reagan'ı hazırlayan, Irak'ın Kuveyt'i işgaliyle başlayan Birinci Irak Savaşı'nı Beyaz Saray'da planlayan, Sovyetler'in çöküşü ardından, o dönem KGB'nin başında bulunan Yevgeni Primakov ile yeni düzenin kurallarını belirleyen ekiplerin başında bulunduğunu bu anılarından da okuyabilmiştik o zaman. George Bush'un ilk iktidarında Savunma Bakanlığı'na ilk sırada ismi geçenler arasındaydı. Siyasi yoldaşlık tercihiyle getirilen Donald Rumsfeld işler Irak ve Afganistan'da sarpa sarıp Rumsfeld gönderilince Amerikan devletinin derinliklerinden, gölgelerden çıkarılıp işin başına getirilen yine Gates oldu. Avustralya ve Endonezya'dan sonra, Hindistan'dan Türkiye'ye yola çıkarken söyledikleri dün Ankara'da geniş yankı buldu; zaten amaç da buydu. Bu işleri gayet iyi bilen Gates böylece Ankara'daki medya gündemini kendisi belirlemiş ve Türk hükümet yetkililerine bu konuda bir söz söylemeleri için zaman vermiş oldu. Gates bu açıklamayı yaptığı sırada, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın dış siyaset Başdanışmanı Büyükelçi Ahmet Davutoğlu başkanlığında bir heyet Bağdat'ta Cumhurbaşkanı Celal Talabani tarafından kabul ediliyordu. Davutoğlu, Talabani'ye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Ankara'ya davet mektubunu iletti. Köşk kaynakları, Talabani ziyaretinin mart ayına planlama yaptıklarını, ama henüz kesinleşen bir şey olmadığını söylüyorlar. Hatırlanabileceği gibi, Cumhurbaşkanı Gül, Irak'a kara harekâtının başladığı (ama henüz kamuoyuna duyurulmadığı) 21 Şubat akşamı Talabani'yi telefonla arayarak sözlü davet iletmişti. Irak'ta Türk askeri harekâtı sürerken Talabani'nin Türkiye'ye gelmesi akla yakın gelmediğine göre, bu tablodan şu sonuca ulaşmak mümkün: Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kara harekâtını zaten çok uzatmak gibi, örneğin mart sonuna bırakmak gibi bir planlaması zaten yok. Muhabirimiz Hilal Köylü'nün haberinden okuyabileceğiniz gibi, derin Ankara kulisinde harekâtın aktif bölümünün iki hafta süreceği lafı dolaşıyor. Genelkurmay muhtemelen hedeflerini birkaç haftada ulaşılabilir hedefler olarak planlamıştır. Bundan sonra, muhtemelen ABD ve Irak yönetimiyle eşgüdüm içinde, PKK'nın saldırılar yürütmek için Türkiye'ye geçiş yollarında belli önlemler alınıp, belki geçici Türk karakolları kurulup geri çekilme başlayabilir. Yani Gates'in Yeni Delhi'den gönderdiği 'önleyici mesaj' ile, Gül ve Erdoğan'ın attığı diplomatik adımlar, Ankara'da kulaklara fısıldananlar aslında örtüşüyor. Gates'in açıklamasından az sonra Gül'ün "Orada işgal için bulunmuyoruz. Hedeflere ulaşıp döneceğiz" teyidi bunu gösteriyor. Dolayısıyla Türk askeri operasyonu uzarsa ne olacağı sorusunun cevabı, muhtemelen 'ABD, PKK'ya karşı etkin istihbaratı keser' değil. Böyle bir hamle, terörizme karşı başta Afganistan olmak üzere daha fazla uluslararası işbirliği isteyen ve Irak'taki PKK'ya karşı verdiği destekle, samimiyetine en azından Gül ve Erdoğan'ı ikna eden ABD tarafından kolaylıkla açıklanamaz. Zaten Gates'in telaffuz ettiği 'üst sınır', 'haftalar değil, aylar' sınırıdır. Pek söz konusu olmadığını sanırım artık görebiliyoruz. Ancak Gates'in mesajında bir de "askeri önlemler dışında" adımlar atılması kısmı var ki, Erdoğan'ı rahatlattığı söylenemz. Çünkü, birkaç gündür yazıyoruz ki, Ankara'da öyle kapsamlı bir Kürt sorunu çözüm paketini, bir paket mantığı ile toptan açıklama niyeti yok. Bunun önünde ciddi bir psikolojik engel var. Erdoğan, mutlaka Kürt ayrılıkçı isteklerine değil, bölgenin ekonomik, sosyal refahına katkı verecek herhangi bir adımı sırf etnik nedenlerden dolayı atmış görüntüsü vermek istemiyor. Bu konuda askerle bakışlarında paralellik var. ABD'den gelen bu tür açıklamalar ise, Ankara'nın elini zorlaştırmaktan başka işe yaramıyor. CIA için çalıştığı yıllarda muhtemelen Iraklı Kürtlerin birkaç kere kullanılıp atılması işlemi yaşamış olan Gates, belki Irak'taki Kürtleri ve genel olarak Irak'taki tarafları rahatlatmak için bunları söylüyor, ama Erdoğan'ın işini kolaylaştırmış olmuyor. Bakalım Ankara'da Afganistan konusunu açacak mı? Murat Yetkin- RADİKAL