Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığının Bilgi İşlem Merkezine giren kişilerin, 'kanun dışı' şekilde Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin de aralarında bulunduğu, bazı devlet görevlileri ile siyasilerin mal varlığı ve vergi bilgilerini sorguladığı ortaya çıkarıldı. Usulsüz sorgulama yapılan kişiler arasında ANAVATAN Partisi Genel Başkanı Erkan Mumcu, DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Başbakanlık Müsteşarı Ömer Dinçer, Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök, Sabah Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Altaylı, Gazeteci Yazar Emin Çölaşan ile iş adamı Remzi Gür de bulunuyor. Maliye Bakanlığında ''Temiz Eller Operasyonu'' olarak da adlandırılan soruşturma; CHP milletvekilleri Kemal Kılıçdaroğlu ile Atilla Kart'ın Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ı da vergi kaçırdığı gerekçesiyle itham ettikleri, BEM Dış Ticaret A.Ş için Maliye Bakanlığı'na verdikleri ihbar dilekçesi üzerine başlatıldı. -OLAY NASIL ORTAYA ÇIKARILDI?- Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu, söz konusu dilekçenin ardından İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığına bir yazı göndererek, BEM Dış Ticaret A.Ş için vergi incelemesi yapılmasını istedi. Başkanlığın görevlendirdiği 2 Vergi Denetmeni de, incelemeleri sonrasında bir rapor hazırlayarak, Bakanlığa iletti. Bu raporda, anılan şirketin hesaplarında hukuk dışı bir işlem tespit edilmediği, herhangi bir vergi kayıp ve kaçağına da rastlanmadığı bildirildi. Teftiş Kurulu bu defa medyada daha önce yer alan çeşitli bilgileri de dikkate alarak, Gelir İdaresi Başkanlığının Vergi Daireleri Otomasyon Projesinde Veri Güvenliği yönünden bir sorun olup olmadığı için araştırma yapılması talebiyle Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'a başvurdu. Unakıtan'ın 11 Ocak 2007 tarihli onay yazısının ardından Teftiş Kurulu Başkanvekili Cemal Boyalı başkanlığında 6 müfettişten oluşturulan özel bir soruşturma komisyonu kuruldu. -İSİMLER BELİRLENDİ VE TARAMA YAPILDI- Bu süreçte, son dönemde devlet görevlileri, siyasiler ve gazeteciler hakkında medyada yer alan mal varlığı ve vergi haberleri de tarandı. Cumhurbaşkanı Sezer'in Gölbaşı'ndaki gayrimenkulü, Başbakan Erdoğan'ın geçmişteki şirket ortaklıkları ve mal varlığı, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın banka hesabındaki paralar ile Maliye Bakanı Unakıtan ve oğlunun şirketleriyle ilgili haberler tek tek derlendi. Daha sonra da çalışmalar sırasında kullanılmak üzere örnekleme yöntemi ile bazı kişi ve kuruluşların bilgilerine kanun dışı şekilde girilerek, haklarında sorgulama yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi için bir liste oluşturulması kararlaştırıldı. Söz konusu listeye alınan kişi ve kuruluşlar da şu şekilde belirlendi: ''Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, ANAVATAN Partisi Genel Başkanı Erkan Mumcu, DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, Başbakanlık Müsteşarı Ömer Dinçer, Maliye Bakanlığı Müsteşarı Hasan Basri Aktan, Teftiş Kurulu Başkanvekili Cemal Boyalı, Gelir İdaresi Başkanvekili Osman Arıoğlu, eski Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök, Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök, Sabah Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Altaylı, Hürriyet Gazetesi Yazarı Emin Çölaşan, Maliye Bakanının oğlu Abdullah Unakıtan ve şirketi AB Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş, Avek Otomotiv İnş. Turizm Sanayi ve Tic. Ltd Şti, iş adamı Remzi Gür ve Ramsey Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş, tasfiye halindeki BEM Dış Ticaret A.Ş, Emniyet Gıda Sanayi ve Tic. A.Ş, İhsan Gıda Paz. Sanayi Ltd Şti.'' -70 İLDEN SORGULAMA YAPILMIŞ- Boyalı başkanlığındaki komisyon, listenin belirlenmesinin ardından 2006 yılında bu kişilerin vergi kimlik numarası yoluyla bilgilerine girilerek, haklarında ne zaman, nerede, kim tarafından ve hangi amaçla sorgulama yapıldığını araştırdı. Yapılan inceleme sonucunda Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulunun yanı sıra 70 ildeki çeşitli vergi dairelerinden söz konusu kişilerin bilgilerine defalarca girildiği ve haklarında mal varlığı ve vergi sorgulaması yapıldığı saptandı. En fazla sorgulama yapılan kişiler arasında Başbakan Erdoğan da yer alırken, sadece Cumhurbaşkanı için 50 defa sisteme girildiği anlaşıldı. Cumhurbaşkanı Sezer için sisteme giriş yapılan yerler arasında Kocaeli Körfez Vergi Dairesi (4 kez), Iğdır Vergi Dairesi (7 kez), Amasya-Merzifon Vergi Dairesi (2 kez), İstanbul-Üsküdar Vergi Dairesi (3 kez), Sivas-Kale Vergi Dairesi(4 kez), İstanbul-Kartal Vergi Dairesi (9 kez), Bursa-Yıldırım Vergi Dairesi (4 kez), Ankara-Ostim Vergi Dairesinin de (2 kez) olduğu ortaya çıktı. Bu şekilde, Cumhurbaşkanına yönelik mükellefin işe başlama ve terk tarihleri, sicil detay bilgileri, her türlü mal edinimleri, ödediği motorlu taşıtlar vergisine kadar her türlü vergisel işlemleri ve vergi borcu olup olmadığı, herhangi bir cezai işlemi bulunup bulunmadığı gibi bilgiler sorgulandı. Aynı işlemler, sorgulama yapılan diğer kişiler için de gerçekleştirildi. -GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMALAR BAŞLADI- Komisyon, incelemelerinin ardından 'ilk aşamada' Maliye Teftiş Kurulu Başmüfettişlerinden Hamza Kaçar ile Ankara-Cumhuriyet Vergi Dairesi Müdürü Cemal Kartal, Etimesgut Vergi Dairesi Müdürü Saim Demirel, Keçiören Vergi Dairesi Müdür Yardımcısı Ali Adanır ile Teftiş Kurulundaki bir bilgisayar programcısını görevden uzaklaştırdı. Özel Komisyon, bundan sonra sisteme giriş yapılan yerlere tek tek giderek, belirlenen kişiler için sisteme hangi amaçla giriş yapıldığını soruşturacak. Bu çerçevede kullanıcılarla tek tek görüşülecek. Bundan sonraki incelemelere paralel, hukuka aykırı şekilde işlem yaptığı belirlenen diğer görevliler için de cezai işlemlere başvurulacak. Bir Maliye yetkilisi, ''Burada kişi merak için bile olsa bu sorgulamayı yapamaz. Ancak araştırmamızda, kişilerle ilgili sorgulamaların ardından bir süre sonra bu konudaki haberlerin medyada yer aldığını tespit ettik. Örneğin Emin Çölaşan için 24 Nisan 2006'da Teftiş Kurulundan sisteme giriş yapılmış, daha sonra da bununla ilgili haberler medyada yer almış'' açıklamasında bulundu. Soruşturmalar sonucunda çok sayıda kişinin disiplin cezalarına çarptırılacağını belirten Maliye yetkilisi, TCK'nın 136. maddesi uyarınca ''Kişisel verileri ele geçirme ve yayma'' suçu nedeniyle olaya karışan kişiler hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda da bulunulacağını bildirdi. Maliye Bakanlığı, Vergi Daireleri Otomasyon Projesi (VEDOP) kapsamında yer alan bilgilerin, 'görevlendirme olmaksızın sorgulanarak üçüncü şahıslara aktarıldığını' bildirdi. Olaya ilişkin bu aşamada, bir merkezi denetim elemanı, iki vergi dairesi müdürü ve bir vergi dairesi müdür yardımcısı ile bir bilgisayar programcısının, 23 ocak 2007 itibariyle görevlerinden uzaklaştırıldığı belirtildi. Maliye Bakanlığı, ''Devletteki Usulsüz Sorgulama'' olayı ile ilgili bir duyuruda bulundu. Duyuruda, Maliye Teftiş Kurulu tarafından, Vergi Dairelerinde ve denetim birimlerinde kullanılmakta olan VEDOP sistem ve vergi güvenliğinin tespitine yönelik çalışmalar sırasında, herhangi bir görevlendirme olmaksızın bazı kişilere ilişkin bilgilerin sorgulanarak, üçüncü şahıslara aktarıldığının saptandığı ifade edilerek şöyle denildi: ''Bu tespitler çerçevesinde, Bakanlık Makamından alınan 11 Ocak 2007 gün ve 9 sayılı onay gereğince söz konusu çalışmaların kapsamı, devletin bazı üst düzey makamlarında görev alan (Cumhurbaşkanı, Başbakan, eski ve yeni Genelkurmay Başkanı, Ana Muhalefet Partisi Lideri, bazı Bakanlar, bazı Siyasi Parti Liderleri, üst düzey bürokratlar, bazı medya mensupları ve bunların bir kısım aile fertleri) kişilere ait kişisel verilerin Türkiye çapında, nedensiz olarak sorgulanıp, sorgulanmadığının tespitine yönelik olarak genişletilmiştir. Yürütülmekte olan tahkikat çerçevesinde, bu aşamada bir merkezi denetim elemanı, iki vergi dairesi müdürü ve bir vergi dairesi müdür yardımcısı ve bir bilgisayar programcısı tahkik edilen fiil ve olayların ehemmiyeti göz önünde bulundurularak 178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 20'inci maddesi uyarınca Bakanlık Makamından alınan izin çerçevesinde Devlet Memurları Kanununun 137'inci maddesi gereğince 23 Ocak 2007 tarihi itibariyle görevlerinden uzaklaştırılmıştır.'' Duyuruda, Vergi İdaresinin önemli projelerinden biri olan VEDOP vb. otomasyon sistemlerinin vergi giriş ve kullanım güvenliği ile ilgili olduğu kadar, görev, yetki ve sorumluluk düzeyi ne olursa olsun tüm kamu görevlileri ve vatandaşlara ait kişisel verilerin güvenliğini de ilgilendiren, tüm Türkiye çapında yürütülen söz konusu soruşturmanın safahatı konusunda, ilerleyen tarihlerde kamuoyuna gerekli bilgilerin sunulacağı kaydedildi.