YAŞ MAĞDURLARININ OYAK HAKKI NE OLACAK? Hükümet Anayasa değişikliği referandumunda söz verdiği YAŞ mağdurlarıyla ilgili uyum yasası düzenlemesini yapıyor. Çalışmaya göre Yüksek Askeri Şura kararıyla ordudan atılan askerlere iade-i itibar yapılacak. İade-i itibara göre astsubaylar kıdemli başçavuş, subaylar ise kıdemli albay rütbesinden emekli edilecek. Yani astsubay ve subaylar gelebilecekleri en üst rütbeden emekli edilmiş olacaklar. Daha sonra ise subay ve astsubaylara yeni rütbeleri üzerinden emekli maaşı bağlanacak. Emeklilik hakkını elde edemeyenlere ise kamu kurumlarında iş verilecek ve böylece hizmet sürelerini tamamlayıp emekli olacaklar. Düzenleme sadece 12 Eylül sonrası, yargı kararı olmaksızın TSK'dan atılan subay ve astsubayları kapsayacak. Böylece 28 Şubat mağdurları da kapsama girmiş oluyor. Sorgusuz sualsiz kapının önüne konulan ve çok zorlu bir hayat mücadelesinin içine bırakılan bu insanlar aileleriyle birlikte tarifi imkansız sıkıntılar yaşadılar. Adeta inançlarından dolayı intikam alınırcasına bir muameleye maruz kalan yüzlerce subay ve astsubay, hiçbir hak elde edemeyecek duruma getirildi. Bu insanlara uygulanan muamele; aileleriyle birlikte tam anlamıyla bir linç kampanyasıydı. Tek suçları kiminin namaz kılması, kiminin eşinin başörtülü olmasıydı. Hatta namaz kılmaya meyilli olmak ya da evlerine başörtülü misafir gelmesi bile vatan hainliğinden beter sayılmıştı. Yüzlerce aile adım adım izlendi, fişlendi, taciz edildi. Şimdi hükümetin yaptığı bu düzenlemeden yaklaşık 2 bin kişi yararlanacak. Fakat yapılan çalışmada iade-i itibar yapılacak bu kişilere, emeklilikleri sırasında resmi emeklilik tazminatı ödenip ödenmeyeceği muallak. Bu kişilere ordu dışında geçirdikleri yıllara karşılık; her yıl başına belirlenecek bir ikramiye miktarı mı ödenecek, yoksa dışarıdaki yıllarında TSK'da çalışmış mı sayılacaklar ? Zira burası çok önemli. Çünkü ordu mensupları sadece devletten emekli maaşı almıyor, OYAK'tan da görevde oldukları yıllarda düzenli yatırdıkları aidatları emeklilik sırasında toplu olarak alıyorlar. Yani OYAK'tan da ayrı bir emekli ikramiyesi almış oluyorlar. TSK mensupları görevde oldukları sürede her ay OYAK'a belli bir aidat yatırıyorlar. OYAK sistemine göre bu aidatlar, üyelikten ayrılışları sırasında üyelik sürelerine göre faiziyle birlikte geri ödeniyor. Bu emeklilik yardımını alabilmenin belli şartları var. 10 yıl ve daha fazla süre aidat ödeyerek üyelikten ayrılanlara yardım yapılıyor. 3 ile 10 yıl arasında aidat ödeyen ve sistemden ayrılma durumunda kalanlar, yalnızca birikmiş aidatlarını alabiliyor. Üyelik süresi 3 yıldan az olanlaraysa üyelikten ayrılmaları halinde ödeme yapılmıyor. YAŞ mağdurları; ordudan atıldıkları yıllara göre, OYAK'tan bazıları ya hiç para alamadı ya da çalıştıkları süreye bakılarak sadece yatırdıkları çıplak aidatları aldılar. Onlar atılmamış olsaydı bugün OYAK'tan, TSK'da çalışmış emsalleriyle aynı emeklilik yardımı almaları gerekirdi. Hiçbir YAŞ mağduru kendi isteğiyle ordudan ayrılmadı. İstemeyerek zorla atıldılar. Dolasıyla OYAK sisteminden de istemedikleri halde çıkarılmış oldular. İşte bu yüzden yasal düzenleme yapılırken, onlar aradaki boş yıllarda çalışmış olarak kabul edilmeli ve resmi tazminat almaları sağlanmalı. Dolayısıyla resmi tazminat YAŞ mağdurlarının aradaki süreyi çalıştıklarını gösterecek. Ve kendilerine ödenecek tazminattan da OYAK'a her ay başına kaynağından aradaki yıllarda çalışmış gibi kesinti yapılmalı. Böylece emekli olduklarında OYAK haklarını alabilmeleri sağlanmalı. Bu dışarıdan ufak bir hesap gibi gözükebilir. Ancak meblağlar hiç de öyle küçük değil. Örneğin 30 yıl tam aidat yatıran bir subay, emekli olduğunda devletin ödediği emeklilik ikramiyesi dışında OYAK'tan 252 bin lira yardım alıyor. Oysa 12 Eylül'den sonra YAŞ'ta ihraç edilen bir subay daha meslekte yeni olduğu için hiç ikramiye alamadı. Eğer bu kişi ihraç edilmeseydi, maaşından kesilen aidatlarla bugün sadece OYAK'tan 252 bin lira emeklilik yardımı alabilecekti. 28 Şubat sürecinde ordudan atılan bir subayın ise en az 10-12 yılı gitti. Yine aynı örnekten hesap ettiğimizde bir 28 Şubat YAŞ mağdurunun en az 150 bin lira zararı ortaya çıkıyor. Yine 30 yıl çalışmış ve tam aidat ödemiş bir astsubay, bugün 201 bin lira OYAK'tan emekli yardımı alıyor. Ancak aynı durumdaki bir 28 Şubat YAŞ mağduru astsubay; atıldığı yıl itibariyle en fazla 20-25 bin lira para alabildi. Aradaki fark en az 175 bin lira. Daha az çalışanların mağduriyetleri daha fazla oldu, çünkü OYAK mevzuatına göre 10 yıla kadar çalışanlar çıplak ödedikleri aidatı alabildiklerinden, onlara en fazla birkaç ay kendilerini geçindirebilecek kadar para verildi. Bu arada bilgi olması açısından verelim; tam aidat ödemiş 40 yıllık hizmeti olan bir general 552 bin lira sadece OYAK'tan emekli yardımı alıyor. Şimdi yapılması gereken düzenlemede; YAŞ mağdurları eğer emekli sayılacaklarsa, aradaki yıllarda çalışmış gibi değerlendirilip resmi tazminat ödenmeli. Geçmiş OYAK aidatları da bu tazminatlardan kaynağından kesilip aradaki boş yıllar tamamlanmalı ve OYAK'tan emekli yardımı almaları sağlanmalı. Üstelik devletin mağdur ettiği insanlar olarak bu onların zaten hakkı olmalı. Zaten yıllarca tarifi imkansız sıkıntılar yaşamış bu insanlara hakları tam olarak verilmeli ve OYAK dahil bütün kayıpları telafi edilmeli. ABDULLAH ABDULKADİROĞLU [email protected] twitter.com/aabdulkadiroglu