Askerî Ceza Kanunu'nun AB'ye uyum kapsamında değiştirildiğine dikkat çeken eski Askerî Yargıtay Başkanı emekli Tuğgeneral Nursafa Pandar, Sarıkız ve Ayışığı gibi darbe teşebbüslerinin sivil yargının alanına girdiğini söyledi. Ergenekon terör örgütüyle ilgili soruşturmaya karşı çıkan çevrelerin dile getirdiği, 'darbe girişimine askeri savcı bakar' iddiasına hukukçular tepkili. Eski Askerî Yargıtay Başkanı emekli Tuğgeneral Nursafa Pandar, Sarıkız ve Ayışığı gibi darbe teşebbüslerinin sivil yargının görev alanına girdiğini söyledi. Şener Eruygur ve Hurşit Tolon'un tutuklandığı TCK'nın 312. ve 314. maddelerindeki suçların askerî nitelik taşımadığını belirten Pandar, "Bunlara adlî yargı bakar, kural budur. Askerî mahkemeler, asker kişilerin Askerî Ceza Kanunu'na giren ve askerî mahalde işlenen suçlarıyla ilgilenir." dedi. 1995-99 yıllarında Askerî Yargıtay başsavcılığı, 1999-2000'de ise Askerî Yargıtay başkanlığı görevini yürüten Nursafa Pandar, Zaman'a önemli açıklamalar yaptı. AB'ye uyum amacıyla Askerî Ceza Kanunu'nun değiştirildiğine dikkat çeken emekli hakim tuğgeneral, 'savaş zamanı dışında sivillerin askerî mahkemede yargılanamayacağı' hükmünün yasaya eklendiğini vurguladı. Askerî Ceza Kanunu'nda yazılı olmayan suçların sivil mahkemelerin görev alanına girdiğini kaydeden Pan-dar, sözlerini şöyle sürdürdü: "Darbe hazırlığına ilişkin toplantılar dışarıda yapılıyor. Sivil kişiler de var. Suç da askerî suç değil. Ayrıca suçun hazırlık hareketleri ayrı, son hareketi ayrı değerlendirilir. Fiilin işlendiği yer son hareketin yapıldığı yerdir. Bu yönden de sivil mahkemeler görevlidir." Ergenekon soruşturması kapsamında Sarıkız, Ayışığı ve Eldiven darbe girişimleriyle ilgili iddianame süreci devam ederken, zanlılardan eski Jandarma Genel Komutanı emekli Orgeneral Şener Eruygur ve emekli Orgeneral Hurşit Tolon'un nerede yargılanacağı tartışması büyüyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi sırasında 367 fikrini gündeme getiren eski Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, şimdi de emekli orgenerallerin darbe hazırlıklarını görevleri başında yaptıkları Sarıkız ve Ayışığı girişimlerinin soruşturulması halinde Genelkurmay Askerî Mahkemesi'nde yargılanması gerektiğini iddia etti. TCK'nın 312. maddesinde düzenlenen darbe girişimi suçunun askerî suç olduğunu savunan Kanadoğlu, asker kişinin emekli de olsa görevi başında işlediği suçtan dolayı askerî mahkemede yargılanması gerektiğini öne sürdü. Eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral Hilmi Özkök de Radikal Gazetesi'ne, "Eğer suçlamalar emekli olduktan sonraki döneme ilişkin ise bu konuların ilgisi yok demektir. Eğer emekli olmadan önceki dönemi kapsıyorsa, o zaman da askerî yargının devreye girmesi gerekir." açıklamasını yaptı. Ancak hukukçular Eruygur ve Tolon'un hem görevleri sırasında hem de görevleri sonrasında işledikleri hükümete karşı darbe teşebbüslerinin sivil yargının görev alanına girdiğini vurguluyor. Emekli askerî hakim Ümit Kardaş, asker kişilerin görev başında işlediği her suçun askerî suç kapsamına girmediğini belirterek, "Darbe suçu Askerî Ceza Kanunu (ACK)'nda varsa Sabih Kanadoğlu'nun söylediğini kabul edelim. Eğer bu darbe teşebbüsü askerî mahalde işlendiği için askerî mahkemede dava açılmış olsaydı ve o arada emekli olsalardı sivil statüye geçtikleri için görevsizlik kararıyla sivil mahkemeye gönderilecekti." Tülay Tuğcu'nun Uyuşmazlık Mahkemesi başkanlığı sırasında verilen bir kararda, askerî mahkemeler hakkında 'kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askerî olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerî mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli' hükmü verildi. İçtihat niteliğindeki kararda, askerî suçlar da şöyle sıralandı: "Unsurları ve cezalarının tamamı ACK'da yazılı olan, başka bir anlatımla, ACK dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar, unsurları kısmen ACK'da kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, TCK'ya atıf suretiyle askerî suç haline dönüştürülen suçlar." Uyuşmazlık Mahkemesi'nin aynı kararında, askerî mahkemelerde yargılanan kişilerin askerlik mesleğiyle ilgilerinin kesilmesi, suçun askerî bir suç olmaması, askerî bir suça bağlı bulunmaması halinde askerî mahkemenin görevinin sona ereceği ifade edildi. Uyuşmazlık Mahkemesi de sivil yargıya işaret ediyor Uyuşmazlık Mahkemesi'nin çeşitli tarihlerde aldığı kararlar, görev alanlarıyla ilgili tartışmaya açıklık getiriyor. Tülay Tuğcu'nun başkanlığı sırasında verilen bir kararda, askeri mahkemelerin bakacağı davalar şöyle sıralanıyor: "Asker kişilerin askerî olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askerî mahallerde işledikleri suçlar." İçtihat niteliğindeki bu hükümde, Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olmayan suçlara sivil mahkeme-lerin bakması gerektiği belirtiliyor. Metin Arslan