Üye
aidatlarıyla milyonlarca YTL kazanan
sendika ve meslek kuruluşları, siyasi düşüncelerini parti kurarak veya bir partiyle hareket ederek dile getirmeyi
tercih ediyor.
CHP aleyhtarı isimleri bir araya getirerek çeşitli toplantılar yapan DİSK, partileşme hedefini bir süre sonra 'solda
birleşme' olarak değiştirdi. Ancak yıllardır süregelen bu tartışmanın devam etmesinden öteye bir adım atılamadı. Toplantılarda "Bu ülkeyi ve bu ülkenin insanlarını artık sağa teslim etme lüksümüz yok." vurgusu yapan DİSK lideri
Süleyman Çelebi, siyasi çalışmalarını sürdürüyor. Türk Metal Sendikası, kurduğu ART
Televizyonu'yla 'ulusalcılık propagandası' yaparken, daha aktif bir
siyaset için '
Türkiyem' adlı bir parti kuruyor. Hareketin önderliğini sendika başkanı
Mustafa Özbek yürütüyor. Siyasi oluşumun temel hedefi AB müzakerelerini kesmek. Oluşumda
emekli Tümgeneral Alaattin Parmaksız, Şu Çılgın Türkler kitabının yazarı
Turgut Özakman,
avukat Kemal Kerinçsiz gibi isimler yer alıyor. Derviş Günday liderliğindeki
TESK, 4 milyon esnafı temsil etmesine karşın her konuda hükümete karşı çıkarken CHP'yi destekliyor. Anamuhalefet partisiyle birlikte geçen aylarda
Esnaf Kurultayı düzenleyen Günday, "Bu kurultaya katılarak CHP'ye olan borcumuzun bir bölümünü ödedik." demiş, her zaman bu partiyle birlikte hareket ettiklerini vurgulamıştı.
Sendikalar, yaklaşık 4 milyon üyeyi bünyelerinde bulunduruyor. Örgütlü esnaf sayısı da yine 4 milyonu buluyor. Örgütlenmenin temel şartlarından biri olan aidatlar, meslek kuruluşlarının kasalarına her ay milyonlarca YTL girmesini sağlıyor. Sendikalar Kanunu'na göre,
işçi sendikası üyelerinin aylık aidat tutarı bir günlük çıplak maaşlarına denk düşüyor. Buna göre, aylık 1.000 YTL alan bir işçi, 33 YTL aidat ödemek zorunda. 2006'nın başında çıkan
Kamu Sendikaları Kanunu'na göre, sendika üyesi memurların aidatlarını devlet ödüyor. En düşük aidatın 5 YTL olduğu memur sendikalarında, 295 bin üyeli
KESK'in 1 milyon 500 bin YTL aylık gelir elde ettiği tahmin ediliyor. Esnaf kuruluşlarının gelirleri de sendikalar kadar yüksek. Derviş Günday başkanlığındaki Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'nun (
TŞOF) 2005'te açıkladığı gelir 15 milyon YTL, TESK'in bu yöndeki beyanı ise 19 milyon YTL.
Sendika kökenli siyasetçiler uyardı: Başarılı olamazlar
Meslek kuruluşları ve sendikaların siyasete soyunması, sendika kökenli siyasetçiler tarafından eleştiriliyor. Hizmet-İş Sendikası eski genel başkanı ve
AK Parti Milletvekili Hüseyin Tanrıverdi, sendikaların siyasallaşmasının
hizmetlerini aksatmalarına sebep olacağını vurguladı. Bunun yerine siyaset kurumu ile kendi üyeleri arasında bir
köprü olunması gerektiğini kaydeden Tanrıverdi, "Siyasallaşmak,
sivil toplum kuruluşu anlayışını yok eder. Daha önceki dönemde siyasallaşmak isteyenler oldu; ancak başarılı olamadılar." dedi. Türk Harb-İş Sendikası eski başkanı ve CHP Milletvekili
İzzet Çetin ise sendikaların siyaset yapmak yerine önce kendi görevlerini yapması gerektiğini ifade etti. İşçi ve memurun haklarını kısıtlayan tasarılara sessiz kalan sendikaların bir taraftan da parti kurmak istemesinin çelişki olduğunu anlattı.
Meslek kuruluşları patronluk da yapıyor
Her fırsatta işçi haklarını savunan sendikalar, bir yandan da dev bütçeleriyle işverenlik yapıyor. Otelcilikten televizyon yayıncılığına, akaryakıt bayiliğinden oto tamirciliğine kadar pek çok sektörde büyük yatırımlar yapan sendikalar, binlerce kişi çalıştıran patronlar haline geldi. İşçi sendikaları arasındaki en büyük patron Türk Metal Sendikası. Yatırımlarının yaklaşık 1 milyar YTL'yi aştığı tahmin edilen
Türk-İş'e bağlı sendikanın
Ankara ve Kıbrıs'ın Girne kentinde iki adet 5 yıldızlı
oteli bulunuyor. Otel standartlarında çok sayıda işçi evi, öğrenci yurdu ve bir de akaryakıt istasyonuna sahip olan Türk Metal, KKTC'de kurduğu
Avrasya Televizyonu ve Avrasya Radyo ile medya sektöründe de faaliyet gösteriyor. Türk-İş'e bağlı Haber-İş Sendikası'nın
Mersin Yeşilova'da 210,
İzmir Çeşme'de 170
yatak kapasiteli eğitim ve dinlenme tesisleri,
Antalya Kemer'de bir oteli ile Ankara'da 43 oda ve 100 yatak kapasiteli 6 katlı misafirhanesi bulunuyor. Türk-İş'e bağlı 70 bin üyeli Yol-İş'in
Silifke Kapızlı'da 450 yataklı bir oteli bulunuyor. Sendikanın Antalya, İzmir, Ankara,
Trabzon ve
Erzurum gibi illerde kendine ait misafirhaneleri de var.
2005 yılı verilerine göre, Türkiye'deki önemli memur-işçi sendika konfederasyonları ve esnaf konfederasyonu ile üye sayıları şöyle:
Kamu-Sen: 343 bin
KESK: 295 bin
Memur-Sen: 138 bin
BASK: 5 bin
DİSK: 393 bin
Türk-İş: 1 milyon 950 bin
Hak-İş: 362 bin
TESK: 4 milyon
Habib Güler - Zaman