Bugünlerde dünya yerinden oynasa İstanbulluların gözü görecek halde değil. Çünkü İstanbullu için varsa yoksa tek bir sorun var, o da trafik. Saatlarce işlerine ulaşamıyor, yine saatlerce evlerine dönemiyorlar. Büyükşehir Belediyesi de trafik kördüğümünden dolayı tepkilerin hedefi. Zaten Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş kendi dönemlerinin başlıca sorunun trafik olduğunu peşinen kabul ediyor ve bütçeleriyle enerjilerinin yüzde 60’ını bu işe yatırdıklarını söylüyor. Aslında İstanbullu’nun çektiği bu ıstırabın bir nedeni, trafik sorununu çözmek üzere yürütülen işler:
Yeni kavşaklar açılıyor, yan yollar, üst ve alt yollar ekleniyor, Marmaray ilerliyor, metro ve raylı sistem dallanıp budaklanıyor. Topbaş, İstanbullulardan biraz daha sabır istiyor. Diyor ki, "Büyükşehir olarak son yıllarda yaptığımız hamlelerle çevre sorununu çözdük. Kıyılarımızı güzelleştirdik. 15 yıl öncesine oranla İstanbullular, daha yeşil bir ortamda hayatını sürdürüyorlar. Tarihi mirası kurtarmak için adımlar attık, bu adımlar daha da hızlanacak. İstanbul’u çevreleyen banliyölerde sıvasız, çatısız ve boyasız bina kalmadı. Demir filizleri yok ettik. Ama şu trafik sorununu henüz çözemedik." İşte şehrin en tepe yöneticisine bu itirafı yaptıran devasa sorunun çözümü için etap etap gerçekleşecek çözüm planı şöyle. Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş: 'Şehri yeraltından ve yerüstünden demir ağlarla örüyoruz' * Taksilere konfor geliyor * Deniz ulaşımı artıyor * Servis araçlarına denetim * Hırdavatçı, tekstilci, kuyumcu şehir dışına
70 yıldır biriken sorunları çözmek zaman alıyor. Avrupa kentleri, Rusya metropolleri, ABD, Çin ve Japonya gibi ülkelerde bu sorun büyük oranda çözülmüş. Çünkü, adamlar şehirlerini bundan 50-80 yıl önce raylı sistemle donatmışlar. Biz, Tünel’deki feniküler sistemle raylı sistemi ilk kuran en eski kentlerden biri olmamıza rağmen daha sonra hamle yapmamışız. Beklemişiz. Şimdi raylı sistem zamanı. Aslında çok geç kaldığımız için kısa zamanda çok büyük adımlar atmak zorundayız. İstanbul’un Avrupa Kültür Başkenti olacağı 2010’a kadar çekirdek raylı sistem dediğimiz, merkezlerdeki sorunu aşacağız. O tarihten birkaç yıl sonra da İstanbul, yeraltından ve yerüstünden demir ağlarla örülmüş olacak. 2011’e kadar bu iş için 12 milyar dolar harcama yapacağız. YOLU YOK, ŞEHİR DIŞINA GİDECEKLER Desantralizasyon dediğimiz sistemi acilen oturtmamız lazım. Bundan kastım sektörel faaliyetin kent dışına taşınması. Perşembe Pazarı’ndaki hırdavatçılar, Unkapanı’ndan başlayıp Vatan Caddesi’ne kadar kenti kilitliyor. Tahtakale’deki tekstilciler ve kuyumcular, Beyazıt, Eminönü, Sahil Yolu gibi trafiğin can damarlarını tıkıyor. Artık yolu yok, 2010’dan önce bu meslek gruplarının hepsi şehir dışında kendileri için yapılan yerlere çekilecekler. RUHSATSIZ ARAÇLAR MEN EDİLECEK Büyükşehir, İstanbul Metropolitan Planlama Merkezi’ni (İMP) kurdu. Tepebaşı’ndaki bu merkezde 500 uzman çalışıyor. İMP her ölçekte şehir planları hazırlamaya başladı. Minibüs, taksi, deniz motorları ve servisler için yeni uygulamalar getiriyoruz. Önümüzdeki yıldan itibaren İstanbullular yeni düzenlemeyi görecekler. Bu uygulama da kent trafiğini önemli ölçüde rahatlatacak. Taksilerin sicil ve ruhsatlandırılması yeni 5216 sayılı yasayla Büyükşehir’e geçti. Bütün toplu taşımı ruhsatlandıran büroyu yeni kurduk. 2007 sonuna kadar ruhsatlandırma işlemi yapılmamış taksi, minibüs, servis ve deniz motoru kalmayacak. Herkes ruhsat almak zorunda. 2007 baharında aktif denetime geçilecek. Ruhsatsız araçlar trafikten men edilecek. Bu kesinleştirilmiş bir karar herkes buna uymak zorunda. Bu taksiler çok dolaşarak trafiği kilitliyor. Taksiler için durak çalışmasının tüm kentteki projesi tamamlandı. Ayrıca çağrı merkezli taksi sistemi de 2008’de tamamlanacak. 2008’in ortalarına kadar yeni ve konforlu bir taksi işletmeciliği oluşturulacak. Kent trafiğinin belirli alanlarında sıkışmalara yol açan minibüsler de raylı sistemin yapımına paralel olarak besleyici dikey hatlara çekilecek, kentin merkezlerinden kaydırılacaklar. Kameralarla kontrol sistemi ile ilgili beş ayrı noktada pilot uygulamaya başladık. Karayolu Trafik Kanunu’nda yapılacak olan değişikliğin Genel Kurul’dan geçip yasallaşmasının ardından uygulamaya geçeceğiz, ihlallere ceza keseceğiz. 2008’in başına kadar servis araçlarının sistemi baştan sona değişecek. Servis araçlarının tipi, servis sürücü standardı, güzergahları, servis işletim ve denetim sistemleri tamamlanacak. Deniz ulaşımının payı yüzde 4’lerden 2008’de yüzde 7’ye, 2011’de yüzde 10’a çıkacak. İSTANBUL’DA Günlük nüfus:15 milyon Toplam araç sayısı:2.5 milyon Toplam otomobil sayısı:1.9 milyon Her gün trafiğe giren yeni araç:600 Toplam yol ağı:25 bin kilometre Kıtalararası günlük yolculuk:1.3 milyon kişi Özel araçla:yüzde 34 Karadan toplu taşımayla:yüzde 17 Denizyoluyla:yüzde 17 Ortalama yolculuk süresi:42-49 dakika 1000 kişiye düşen otomobil sayısı:150 ULAŞIM TÜRÜ YÜZDELERİ Karayolu:Yüzde 89 Raylı sistem:Yüzde 7 Denizyolu:Yüzde 4 İBB Genel Sekreter Yard. Rafet Bozdoğan Üç aşamalı plan yaptık Avrupa Birliği’nde 1000 kişiye 450-500, Japonya ve ABD’de ise 650-700 otomobil düşüyor. İstanbul’da bu oran 150. 2004’te bu sayı 125’ti. İki sene içinde müthiş bir artış yaşandı. İstanbul’da otomobil sayısı 2 milyonu aşmış durumda. Ortalama yolculuk süresi de 42-49 dakika arası. Avrupa’da sözkonusu oran 25 dakikaya düşüyor. ÜÇ OTOMOBİLİN BİRİ İSTANBUL’DA Türkiye’nin sahip olduğu toplam otomobil sayısının yüzde 30’u İstanbul’da. Paris, Londra, New York, Tokyo gibi büyük metropollerde her zaman trafik sorunu yaşanır ama ulaşım sorunu yaşanmaz. Çünkü raylı sistemlerle çözülmüş. 70 yıl boyunca ihmal edilen raylı sistemleri İstanbul Büyükşehir Belediyesi olarak en üst seviyeye çekerek, yıllık 2.2 kilometre olan yapım hızını yıllık 15 kilometreye yükselttik. Amaç çok geç kalınmış olan metro sistemlerini bir an evvel tamamlayıp insanların bir yerden bir yere hızlı ulaşımını sağlamak. HALİÇ METRO GEÇİŞİ 2009’DA TAMAM Haliç Metro Geçiş Köprüsü’nün projesi bitti, statikle ilgili son hesaplamalar yapılıyor. Hedefimiz 2009 yılı itibarıyla bu işi tamamlamak. 2009’da Levent’le Yenikapı birbirine bağlanmış olacak. Şu an 72 kilometre raylı sistem inşaatı sürüyor. Yenikapı’daki arkeolojik çalışmalar yüzünden takvimde bir aksama oldu. Bizim için arkeolojik değerler, yani kültür mirası en az ulaşım kadar kıymetli. Bunun için titiz davranıyoruz. Atina bu sorunu nasıl çözdüyse biz de aynı şekilde çözeceğiz. Asıl hedefimiz olan 60 kilometrelik yeraltı metrosu hattının da yapım ihalesine 2007 yılı sonunda çıkacağız. Arazi kullanım kararlarına bağlı olarak "ulaşım master planı"nın yenilenmesine başlandı. Ulaşım master planı, 3-5 yıllık kısa, 8-10 yıllık orta ve 15-25 yıllık uzun periyotlar için: Toplu ulaşım sistemleri ve entegrasyonu, ulaşım altyapılarının güçlendirilmesi ve trafik yönetimi ile denetimi konularını içeriyor. Hürriyet