Eskİ
Yargıtay Başsavcısı
Sabih Kanadoğlu,
yasanın onanması halinde ortaya çıkacak sorunları değerlendirirken,
Anayasa'nın 145. maddesinde askerî yargının görev ve yetkilerinin net bir şekilde belirlendiğine dikkat çekti.
Anayasa değişikliği yapılmadan yasanın yürürlüğe girmesinin “daha başka büyük sorunlara” neden olacağını söyleyen Kanadoğlu, şöyle konuştu: “Ana muhalefet partisi,
Anayasa Mahkemesi'nde bunun iptali için
dava açar.
O da yetmez, elinde o dava bulunan askerî
mahkeme, çıkarılan yasanın Anayasa'ya aykırı olduğunu Anayasa Mahkemesi'nde iddia edebilir, gönderebilir. Bir de üçüncü, asıl
tartışmalı olabilecek ve ortalığı daha büsbütün değiştirecek bir unsur daha var. Şimdi onun kimse farkında değil. Anayasa maddeleri doğrudan uygulanabilir haldeyse, o takdirde mahkemeler yasayı
ihmal ederler, Anayasa'yı doğrudan uygularlar. Onun için şu tartışma bunu beraberinde getirebilir. Der ki askerî yargı; bakmakta olduğu davada 'ben yetkimi görevimi Anayasa'dan alıyorum. Bu çıkardığınız yasayı uygulamıyorum. Ben devam ediyorum'. Tabi kendisine
dosya gönderilmiş olan adli yargı da aynı şeyi yapabilir.
Adli yargı da 'Anayasa'yı uygularım, bu davaya bakamam'diyebilir. Asıl sorun yaratacak olan da bu olur.”
Kanadoğlu, yasanın onaylanması halinde askeri bir mahalde
250. madde kapsamında
soruşturma yürütmek isteyen bir
sivil savcıya askeri yetkililerin de gerekli izinleri vermeme ihtimali olup olmadığı sorusuna ise, “Asıl
kaosu yaratacak ihtimal bu olur. Sayın Cumhurbaşkanı'nın yasayı iade etmesi gerektiğini düşünüyorum. Bir büyük risk olarak duruyor ortada” karşılığını verdi.
Mahkeme üst normu uygular
Milli Savunma Bakanlığı eski Başhukuk Müşaviri Cavit Çalış, Kanadoğlu'nun görüşüne katılarak şöyle dedi: “Mahkeme üst normu uygulamayı
tercih edebilir. Kanadoğlu'nun düşüncesini doğrulayan başka bir husus da var.
Askeri Mahkemelerin
Kuruluş ve Yargılama Usülü Kanunu'ndaki hükümler halen yürürlükte. Bu
kanuna göre askeri mahalde veya askeri mahal dışında da olsa asker kişilerin asker kişiler aleyhine işledikleri suçlarda askeri yargı görevli. Bu kanun askerlerin sivil yargıya tabi kılınmaya çalışıldığı CMK'nın 250. maddesindeki
düzenlemeye göre daha özel bir düzenleme. Hukukta özel kanunla genel kanun arasında çelişki varsa, özel kanun uygulanır.”
Mahkeme yasayı uygulamak zorunda
Ceza hukuku uzmanı
avukat Ergin Cinmen ise mahkemelerin kendini Anayasa Mahkemesi yerine koyamayacağını belirterek şunları söyledi: “Kanadoğlu'nun görüşüne katılmıyorum. Çünkü bu yasa Anayasa Mahkemesi'ne gidecek ve Anayasa Mahkemesi de bunu kısa sürede sonuçlandıracak. Anayasa Mahkemesi bunu bekletse dahi, mahkemeler yasayı uygulamak zorundadır. Yasayı
Meclis çıkarmıştır ve mahkemelerin görevi öncelikle yasayı uygulamaktır. Aksi takdirde mahkemeler kendilerini Anayasa Mahkemesi yerine koymuş olurlar.”
VATAN