Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Maden Mühendisleri Odası (MMO), Karaman Ermenek’te 18 işçinin mahsur kaldığı madenle ilgili tespitlerini kamuoyuna sundu.

Açıklamada, Ermenek'teki kazanın Soma faciasında olduğu gibi, havza madenciliği yapılmamasından kaynaklandığı ifade edildi.

HAVZA MADENCİLİĞİ YAPILMADI

Olayın yaşandığı bölgede üç ayrı firmanın maden işlettiğini belirten MMO, bu firmaların ‘havza madenciliği’ yapmadığını, yani imalatlarının birbirlerini nasıl etkileyeceğini bilmeden planlama ve üretim yaptıklarını vurguladı.

Yakınlardaki eski madenlere fazla yaklaşılması nedeniyle, bu alanlarda yıllar boyu biriken yaklaşık 10 bin metreküp suyun ocak içerisine dolduğunu söyleyen uzman heyet, olayın planlama ve üretim hatası olduğunu ifade etti.

İŞLETMELER BİRBİRLERİNDEN HABERSİZ

Açıklamada, Soma ve Elbistan’da yaşanan faciaların da benzer sebeplerle meydana geldiği ifade edildi:

“Havza madenciliği, bir havzada bulunan madenlerin, bütüncül bakış açısı ile planlanması ve üretilmesi anlamına gelir. Aynı havzada farklı firmaların, değişik ya da aynı zamanda yaptıkları planlama ve üretimi birbirlerinden bağımsız, habersiz, birbirlerini olumsuz etkileyebilecek şekilde yerine getirilmesi politikası sürdükçe Soma‘da, Elbistan‘da ve son olarak Ermenek‘te yaşanan facialar gelecekte de yaşanabilecektir.”

Maden ocağındaki su seviyesinin, işçilerin mahsur kaldığı seviyenin üzerinde olduğunu söyleyen MMO heyeti, ocakta çalışan işçilerin genellikle çevre köylerden geldiğini, sendikasız ve düşük ücretlerle çalıştıklarını aktardı.

EN BÜYÜK SORUMLU MİGEM
Taraf'ın haberine göre, Madencilik faaliyetlerine ilişkin tüm bilgilerin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nde (MİGEM) toplandığını aktaran heyet şu tespiti paylaştı:

“MİGEM ruhsat verirken havza madenciliğini göz önünde bulundurmamakta, bu da planlama ve işletmede parçalı durum doğurmaktadır. Bunun sonucunda aynı sahadaki işletmelerden kaynaklanacak gaz ve su baskınları gibi tehlikeler bilinememekte, önlem alamamaktadır.”

FELAKETİN DİĞER NEDENLERİ

“Sektörde uygulanan rodövans ve taşeronlaştırma uygulamaları da parçalı üretim mantığı ile yürütüldüğü için kazanın başka bir diğer önemli nedenidir” diyen Maden Mühendisleri Odası,  “Dolayısıyla kazanın ve kaybedilen canların en büyük sorumluluğu MİGEM‘e aittir” açıklamasını yaptı.

Ellerindeki verilere göre 2008 yılında 43 maden çalışanının iş kazasında yaşamını yitirdiğini söyleyen MMO, bu sayının yıllar içinde düzenli olarak yükselerek bu yıl 400 civarına geldiğini ifade etti.

ÖLÜMLER ARTIYOR BAKANLIK BAKIYOR!
Maden Mühendisleri Odası ayrıca ülkede her yıl bin 500 işçi ölümünün gerçekleştiğine dikkat çekerek, iş güvenliğine ilişkin kararlarda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yalnız hareket ettiği ve üniversitelere, sendikalara ya da meslek örgütlerine danışmadığı ifade edildi.

Rodövans ve taşeronlaşma uygulamalarının acilen bitirilmesi gerektiğini savunan MMO, madenlerin mühendislik bilim ve tekniğine, ölçek ekonomisine ve havza madenciliğine uygun olarak planlanması tavsiyesinde bulundu. Bu faciayı ancak “topuk” önlerdi
Maden Mühendisleri Odası, faciada sorumluluğun, havza madenciliği şartlarını dikkate almadan ruhsat veren Enerji Bakanlığı’nda olduğunu bildirdi. Ocakta bu tür su baskınlarına karşı “Emniyet topuğu” denen güvenli bölgenin oluşturulmadığı açıklandı

Karaman Ermenek’teki maden faciasından sonra TMMOB Maden Mühendisleri Odası, bölgeye bir heyet gönderdi. Heyet hazırladığı ön raporda, madenin çevresinde terk edilen galerilere dikkat çekti. Terk edilmiş galerilerde su birikimi olabileceği için bu galeriler ile çalışılan ocaklar arasında emniyet topuğu oluşturulması gerekiyor. Topuk; işletmelerde güvenlik için bırakılan maden kısımlarına verilen ad. Bu kısımdaki madende üretim yapılmıyor ve bu şekilde terk edilen eski galeride biriken suyun çalışılan galeriye basması engellenmiş oluyor.  Faciayla ilgili Taraf’a konuşan TMMOB Maden Mühendisleri Odası Eski Başkanı Mehmet Torun bölge hakkında şunları söyledi; “Bu çalışılan galerinin yanında bir galeri daha var. Orası 15 yıl önce kapatılmış. Ancak bu eski galeri imalat haritasına hiç işlenmemiş. Dolayısıyla burası hakkında dikkatli olunması gerektiği bilgisi eksik. Daha sonra 2008’de Has Şekerler Şirketi, su basan galeride çalışmaya başlamış. İmalat haritasında boşluk olduğu için topuk emniyeti konusu da ihmal edilmiş.”

TARAF