Yeni çocuğu olan ailelerin akıllarına takılan en önemli sorularında biri güzel bir isim bulmaktır. Türkiye nüfusunun yüzde 29,7’sini oluşturan çocuklarda en çok tercih edilen isimleri TÜİK açıkladı. 

Türkiye nüfusunun yüzde 29,7’sini oluşturan çocuklarda en çok tercih edilen isimler erkeklerde Mehmet, kızlarda ise Zeynep oldu. Yeni doğan bebeklere konulan en popüler 3 erkek ismi 2013 yılında; Yusuf, Berat ve Mustafa oldu. En popüler 3 kız ismi ise Zeynep, Elif ve Ecrin oldu. 0-17 yaştaki çocuklar arasında kullanılan en popüler üç erkek isminin Mehmet, Yusuf ve Mustafa, en popüler 3 kız isim ise Zeynep, Elif ve Merve olduğu açıklandı. 

Türkiye İstatistik Enstitüsü Kurumu (TÜİK) 2013 yılı çocuk istatistiklerini açıklandı. 2013 yılı sonu itibariyle 76 milyon 667 bin 864 olan Türkiye nüfusunun 22 milyon 761 bin 702’sini çocuklar oluşturuyor. Birleşmiş Milletler tanımına göre ‘0-17’ yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1935 yılında toplam nüfusun yüzde 45’ini oluştururken 2013 yılında toplam nüfusun yüzde 29,7’sine tekabül etti.

Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2013 yılında çocuk nüfusun yüzde 27,3’ünü ‘0-4’ yaş grubu, yüzde 27,6’sını ‘5-9’, yüzde 28’ini ‘10-14’ ve yüzde 17,2’sini ise ‘15-17’ yaş grubu çocuklar oluşturdu. Bu oranların hem yıl hem de cinsiyet bazında önemli bir değişim göstermediği görüldü.

Kentleşme, kadının eğitim düzeyinin artması, kadının çalışma hayatına aktif katılımı gibi gelişmeler doğurganlığın azalmasına, doğumların ileri yaşlara ertelenmesine, kadın başına düşen ortalama çocuk sayısının düşmesine neden oldu. Bu değişimler, çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranının azalmasına etki etti. Çocuk nüfus oranının 2023 yılında yüzde 25,7’ye, 2050 yılında yüzde 19,1’e ve 2075 yılında yüzde 17,6’ya düşeceği tahmin ediliyor.

Çocuk nüfusun toplam nüfus içindeki oranı Avrupa Birliği üyesi ülkelerle karşılaştırıldığında, 2013 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına yüzde 29,7 ile Türkiye’nin, en düşük çocuk nüfus oranına ise yüzde 16 ile Almanya’nın sahip olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranı Fransa’da yüzde 22,2, İngiltere’de yüzde 21,2, İsveç’te yüzde 20,2, Yunanistan’da yüzde 17,6 ve İtalya’da yüzde 16,8.

Çocuk nüfus oranı illere göre incelendiğinde, 2013 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il yüzde 48,8 ile Şırnak. Şırnak’ı yüzde 48 ile Şanlıurfa ve yüzde 46,3 ile Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranı en düşük olan ilk 3 il ise sırasıyla Tunceli (yüzde 18,2), Edirne (yüzde 19,7) ve Çanakkale (yüzde 19,9).

Hane halklarının 2013 yılında yüzde 53,2’sinde ‘0-17’ yaş grubunda olan en az bir çocuk bulunduğu gözlendi. Hane halklarının yüzde 39,7’sinde bir çocuk, yüzde 35,5’inde iki çocuk, yüzde 14,5’inde üç çocuk, yüzde 5,3’ünde dört çocuk ve yüzde 5’inde beş ve daha fazla çocuk bulunuyor. Beş ve daha fazla çocuk bulunan hane halkı oranının en yüksek olduğu il yüzde 40,9 ile Şırnak. Şırnak’ı yüzde 30 ile Hakkari ve yüzde 29,2 ile Siirt izliyor.

Çocuk bulunan hane halkları illere göre incelendiğinde, en az bir çocuk bulunan hane halkı oranının en yüksek olduğu il yüzde 81,4 ile Şırnak. Sırasıyla yüzde 81,1 ile Hakkari, yüzde 79,9 ile Van ve yüzde 79,1 ile Şanlıurfa takip ediyor. En az bir çocuk bulunan hane halkı oranının en düşük olduğu il yüzde 36,9 ile Sinop. Sinop’u yüzde 37 ile Çanakkale ve yüzde 37,5 ile Tunceli takip ediyor.

Doğum istatistiklerine göre 2013 yılında bin milyon 283 bin 62 doğum gerçekleşmiş olup, doğan bebeklerin yüzde 51,4’ünü erkek, yüzde 48,6’sını kız bebek. Doğum olayları yıla göre incelendiğinde, cinsiyet bazında doğumlarda önemli bir değişim gözlenmedi. Doğuşta cinsiyet oranı 2013 yılında 105,8 oldu. Yani 100 kız çocuğuna karşılık yaklaşık olarak 106 erkek çocuğu doğdu.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre; sağlık kuruluşlarında gerçekleşen doğumların oranı, 2002 yılında yüzde 75 iken 2012 yılında yüzde 97’ye yükseldi. 2012 yılında İstanbul, Batı Marmara, Batı Anadolu ve Akdeniz bölgelerindeki doğumların tamamı, Kuzeydoğu Anadolu ve Ortadoğu Anadolu bölgelerinde ise doğumların ancak yüzde 88’i sağlık kuruluşlarında gerçekleşti.

2013-2014 öğretim yılında öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ilkokulda 19, ortaokulda 18, ortaöğretimde ise 16. Derslik başına düşen öğrenci sayısı ise tüm eğitim kademelerinde 29.

Çocuk yaşta resmi nikahla evlendirilen kızların oranı 2013 yılında yüzde 3 oldu. Çocuk yaşta resmi nikahla evlendirilen kızların (16-17 yaş grubu) 2013 yılında yüzde 69,9’u kendisinden 6 ve daha büyük yaşta bir erkek ile evlendi. Çocuk gelinlerin yüzde 15,2’sinin ise eşi ile arasındaki yaş farkının 11 ve daha yukarı yaş olduğu görüldü. Akdeniz, Kuzeydoğu Anadolu ve Ortadoğu Anadolu bölgelerinde ise bu oran yaklaşık olarak yüzde 20 oldu. Yani 18 yaş altında evlenen her 5 kız çocuğundan birinin eşi ile arasındaki yaş farkının 11 yaştan fazla olduğu görüldü. 

Çocukların (6-15 yaş grubu) bilgisayar kullanmaya ortalama başlama yaşı 2013 yılında 8 iken İnternet kullanmaya başlama yaşı 9 ve cep telefonu kullanmaya başlama yaşı ise 10 oldu. Çocuklarda (6-15 yaş grubu) 2013 yılında kendi kullanımına ait bilgisayara sahip olanların oranı yüzde 24,4, cep telefonuna sahip olanların oranı yüzde 13,1 ve oyun konsoluna sahip olanların oranı yüzde 2,9. 

Hanelerin 2012 yılında yüzde 54,8’i sigara, tütün, puro içme alışkanlığı olan en az bir ferde sahip. Bu hanelerin yüzde 34,9’unda ise en az bir çocuk bulunmakta ve bu çocuklar sigara dumanına maruz kalmakta. Bununla birlikte, bu oran yıllara göre incelendiğinde azalma eğilimi görülmekte. 2010 yılında sigara, tütün, puro içme alışkanlığı olan ve en az bir çocuğu olan hanelerin oranı yüzde 36 iken bu oran 2012 yılında yüzde 34,9’a düştü.

En az bir çocuğa sahip hane halklarının 2011 yılında yüzde 7,4’ünün tuvaletinin konutun dışında olduğu gözlendi. Çocuk bulunan ve tuvaleti konutlarının dışında olan hane halklarının oranı illere göre incelendiğinde, en yüksek orana sahip il yüzde 52,4 ile Iğdır oldu. Iğdır ilini yüzde 50 ile Kars, yüzde 41,8 ile Ağrı ve yüzde 41,1 ile Ardahan takip etti.

CİHAN