Şoförden berbere, eski genelev kadınından, komünist çobana, 72 yaşındaki seyyar satıcıdan, ekonomiste, diplomatından pilotuna kadar 7 bin 394 kişi, genel seçimlerde milletvekili olmak için yarışacak. Partilerin aday profilleri ve mesleklerine göre özel sektörden en fazla adayın yer aldığı AK Parti'de ev kadını ve işçi yok, sadece 4 çiftçi aday var. CHP, işçi ve çiftçi aday açısından zayıf. Demokrat Parti (DP) bile yıllardır destek aldığı çiftçilere sadece yüzde 4 oranında yer verdi, buna rağmen en çok çiftçi adaya sahip parti oldu. En fazla işçi ve sanatçının aday gösterildiği parti ise barajı aşması beklenmeyen Türkiye Komünist Partisi oldu. En eğitimli adaylar ve en çok mühendis, mimar, hukukçu AK Parti'de yer alırken en çok emekli ÖDP'den, en çok doktor ise MHP'den aday gösterildi. Seçimin en "devletçi" partisi de MHP. Kamudan aday olan 369 kişinin 86'sı MHP listesinde. 22 Temmuz'da yapılacak olan ve 14 partinin katılacağı seçimlerde milletvekili olmak için yarışacak adaylar arasında alışılagelen şekilde ağırlığı bürokrat ve iş dünyası kökenliler alıyor. Bu yıl ki seçimlere damgasını vuran en ilginç özellik ise bağımsız milletvekili aday sayısındaki artış. 2002'de 180 olan bağımsız milletvekili adaylarının sayısı, bu seçim döneminde 700'ü buldu. Sağda ve solda birleşme tartışmaları nedeniyle partilerin daha geniş seçmen kitlelerine hitap edebilmek için esnek davranması ise transfer yarışını patlattı. Bu sürecin sürprizleri de; CHP’ye geçen sağın sembol isimlerinden İlhan Kesici, AKP'ye geçen “sosyal demokrat” Ertuğrul Günay, DP'den aday olan MHP'li eski bakan Enis Öksüz ve yıllardır Şanlıurfa’dan bağımsız aday olması beklenen ancak GP’nin İstanbul 3. Bölge 1. sıra adayı İbrahim Tatlıses oldu. Tatlıses’in memleketindeki boşluğu doldurmak isteyen ünlü sanatçının adaşı İbrahim Tatlı da, Şanlıurfa’nın bağımsız adayı. En eğitimlisi AK Partili adaylar Listelere bir de meslekler açısından bakıldığında ise toplam 7 bin 395 milletvekili adayının 4 bin 78’inin yüksekokul, 2 bin 376’sının orta öğretim ve 940’ının ise ilkokul mezunu olduğu görülüyor. AK Parti, en fazla üniversite, en az ilkokul mezununa sahip. Bu partinin 514 yüksekokul ve üniversite mezunu adayına karşılık sadece 2 ilkokul mezunu adayı var. CHP’nin üniversite mezunu aday sayısı 435 iken, DP’nin 376, MHP’nin 454, Genç Parti'nin ise 252 üniversite ve 228 de ortaöğrenim mezunu adayı var. Özel sektör önde Seçime katılacak milletvekili adaylarının en büyük kısmı 4 bin 485 kişiyle özel sektörde yer alırken, kamudan aday olanların sayısı 369 kişi. Tüm partilerde de en fazla aday özel sektör çalışanlarından gösterildi. Meclis’in 60'ıncı döneminde Türkiye’nin ekonomi politikalarına yön vermek için aday olan ekonomistlerin sayısı 156, finans sektöründen gelenlerin sayısı 69, maliye kökenlilerin ise 226. En fazla ekonomist adayı olan siyasal parti, 28 ile DP. Merrill Lynch’ten Mehmet Şimşek’in de aralarında bulunduğu AKP’nin ekonomist adaylarının sayısı 26. Eski Hazine Müsteşarı Faik Öztrak’a aday listesinde yer veren CHP’de ise bu sayı 20. Seçimlerde aday olan partilerin meslek gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise, 233 ev kadını, 856 emekli, 532 işçi, 73 sanatçı, 525 iş insanı, 145 çiftçi, bin 579 esnaf, sanatkar, tüccar, 4 bin 485 özel sektör çalışanı, 369 kamu çalışanı, 156 ekonomist, 69 finansçı, 226 maliyeci, 478 hukukçu, 265 doktor, 411 sağlık personeli, 457 öğretmen, 142 akademisyen, 109 basın mensubu, 632 mühendis, 74 mimar, 10 sporcu, 18 de din adamı yer alıyor. Askerler İP'te, işçiler TKP'de Toplam 59 asker, Yüksek Seçim Kurulu'nun açıkladığı kesin aday listesinde yer alırken, en fazla asker kökenli adaya sahip parti 17 kişiyle İşçi Partisi oldu. Onu 12 asker adayla Halkın Yükseliş Partisi takip ediyor. MHP’nin asker adayları ise 10. Buna karşılık CHP’den 4, AK Parti'den bir asker aday var. İşçilerin adayların yoğunlaştığı partiler ise TKP, İP, EMEP ve ÖDP. TKP 207 aday ile en çok işçiye yer veren parti olurken, İP'in işçi aday sayısı 100, EMEP'in 57, ÖDP'nin 45, DP'nin 4, CHP'nin 1. AKP'de ise hiç işçi milletvekili adayı bulunmuyor. Adayların sadece yüzde 16.2'si kadın Genel seçimde aday olan kadın aday sayısı yine çok düşük kaldı. YSK'nın kesin listesinde kadın aday sayısı diye ayrı bir sınıflandırma yapılmadığı için, isim, çift soyadlı olanlar ve meslek kısmında ev hanımı yazanların toplamına göre oluşturulan kadın adayların sayısı bin 489. AKP listesinde toplam 64, CHP'de 55, DP'de 94, MHP'de 38, GP'de ise 130 kadın aday var. AKP'nin hiç ev kadını adayı bulunmazken, CHP'de 1, MHP'de 3, DP'de 6 ve GP'de de 11 aday var. BAĞIMSIZ ADAYLARIN SAYISI: PARTİLERİN ADAYINI GEÇTİ Bağımsız aday sayısının çokluğu ise genel seçimlerin tarihinde ilk kez yaşanacak bir gelişme oldu. 2002 genel seçiminde 188 olan bağımsız aday sayısı bu yıl 700’ü buldu. DTP kökenli adayların çoğunlukta olduğu adayların yanı sıra, yüzde 10’luk seçim barajına karşı olan akademisyen Baskın Oran, ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras ile şair Şükrü Erbaş gibi isimler de tercihini “bağımsız” olmaktan yana kullandı. Seçimlere katılan politik bağımsız adayların yanı sıra, oldukça farklı isimler de dikkat çekiyor. Konya'da seyyar satıcılık yapan 72 yaşındaki Şahin Büyükyıldırım, İstanbul birinci bölgeden aday eski genelev çalışanı Ayşe Tükrükçü, ilginç videoklipleri ile video paylaşım sitelerinde boy göstererek, propagandalarını yapan "renkli" simalar da bu seçimin bağımsız adaylarından. Bağımsız adaylar arasında aktörlük, aşçılık, bakkallık, balıkçılık, berberlik, dağcılık, fahri imamlık, fırıncılık, kabzımallık, kapıcılık, masörlük, oto ressamlığı ve sıvacılık gibi mesleklere sahip kişiler de bulunuyor. DP'NİN FLAŞ TRANSFERİ ESKİ MHP'Lİ ENİS ÖKSÜZ 20 Haziran'da kesinleşen listelerde 215 aday listelerden çıkarken, 74 aday da listeye girdi. Bu değişiklerden en ilginç olanı ise MHP'li eski bakan Enis Öksüz'ün, Demokrat Parti'nin Mersin'den birinci sıra adayı olması. ANAP, DSP, MHP koalisyon döneminde MHP'li Ulaştırma Bakanı olan ve dönemin Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Kemal Derviş ile Telekom özelleştirmesine karşı çıkması yüzünden sorun yaşayan Öksüz, MHP'den ayrılmış, Büyük Birlik Partisi'ne geçmişti. Öksüz'ün MHP tabanından gelen de güçlü bir desteği vardı. Kesinleşen listelerde dikkat çeken bir diğer düzenleme de Liberal Demokrat Parti'nin adaylarına yapıldı. LDP'nin hem İstanbul hem de Çanakkale adaylarının hepsi listeden çıkarıldı. Seçim listesindeki diğer bir değişiklik de, EMEP'in İstanbul 1'inci bölge, ÖDP'nin ise İstanbul 3'üncü bölgedeki bağımsız adaylarını geri çekmesi oldu. ADAYLAR 'EN'LERİ En "devletçi" parti Milliyetçi Hareket Partisi (86) En fazla emekli Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nde 142) En çok kadın aday Halkın Yükselişi Partisi (185) En çok okumuşlar AK Parti'de (514) En az okumuşlar Bağımsızlar'da (138) En çok ev hanımı Özgürlük ve Dayanışma Partisi'nde (44) En çok ekonomist Demokrat Parti'de (29) En çok hukukçu AK Parti'de (94) En çok doktor Milliyetçi Hareket Partisi'nde(50) En çok asker İşçi Partisi'nde(17) En çok öğretmen İşçi Partisi'nde (103) En çok akademisyen AK Parti ve MHP'de (47-42) En çok mühendis AK Parti'de (89) En çok sanatçı Türkiye Komünist Partisi'nde (31) REFERANS