Rüşvet ve yolsuzluk soruşturmaları sürpriz sonuçlara gebe. 28 Şubat, Ergenekon ve Balyoz gibi darbe davaları sanıklarına piyango vuruyor.

Usul kanunları değiştirilecek ve hükümleri onaylanmış olanlar dâhil yeniden yargılanacak. Başbakan Başdanışmanı Yalçın Akdoğan’ın ‘milli orduya kumpas kuruldu’ minvalindeki yazısı üzerine başlayan tartışma umulmadık bir noktaya taşındı. Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu’nu kabul eden Başbakan Tayyip Erdoğan, yeniden yargılamaya sıcak baktıklarını somutlaştırmak için çalışacaklarını açıkladı. Hatta muhalefetin desteği olmasa bile tek başlarına yapacaklarını ekledi. ÖYM’leri kapatırken “Ergenekoncuları kurtarmanın zeminini döşüyorsunuz.” eleştirilerine şiddetle karşı çıkan AK Parti’nin geldiği nokta üzücü.

Konunun teknik ve hukukî boyutu ile siyasî yansımalarını ayrıştırarak ele almak gerekiyor. Feyzioğlu’nun teklif ettiği model, hukuk ve yargı sistemini epey zorlayacak bir by-pas içeriyor. 5 Temmuz 2012’de kapatılan Özel Yetkili Mahkemelerle ilgili geçici maddenin iptal edilmesi ilk adım olacak. Yargıtay, iptali gerekçe göstererek onanmış mahkûmiyetler dahil hükümleri bozacak. Dosyalar yeni ağır ceza mahkemelerine gidip davalar sil baştan görülecek. Bu arada tahliyeler gerçekleşmesi için tutuklu yargılama üst sınırını iki yıla çeken kanun çıkarılacak.

Evvela şunu söylemek lazım, ceza kanunlarında sanık lehine düzenlemeler geriye yürür; ancak usul kanunları yürürlüğe girdiği andan sonrasında işler. Aksini düşünmek yargıyı içinden çıkılmaz bir kaosun içine itmek olur. Mesela Devlet Güvenlik Mahkemeleri pek çok açıdan eleştirilen ve hukuken savunulamayacak mahkemelerdi. ÖYM’lerle ilgili elde sadece vehimler var. Buna karşılık DGM’lerde askerî üyeden tutun soruşturma kurallarına varana kadar somut ihlaller söz konusuydu. Haziran 2004 tarihindeki değişiklikten sonra kimse yeniden yargılama talep edemedi. O kapı açıldığında adliyeyi işletmek imkânsızlaşır. Feyzioğlu, 5 Temmuz’dan sonraki kararların kapsama dâhil edileceğini söylüyor. Kanun önünde eşitlik ilkesi buna izin vermez. Adı geçen mahkemeler kumpasçı ise belli tarihten önceki kararlarına kim kefil olacak? Hâkim ve savcıların yargısal denetim mercii Yargıtay, idarî denetimini ise Hâkimler Savcılar Yüksek Kurulu yapıyor. Yargıtay’da onanmış bir karara kumpas dediğinizde sistemin çivisini çıkarmış oluyorsunuz. Ayrıca ‘milli orduya kumpas’ kurulduğuna inanıyorsanız, delillerinizle birlikte HSYK’ya başvurun, o suçu işleyenler cezasını çeksin. Suç ve ceza bile şahsî iken siz bir vehimi umuma teşmil ediyorsunuz. Herkes şikeyle birlikte üç davayı konuşuyor ama diğer illerdekiler ile birlikte belki onlarca davadan söz ediyoruz.

Hukuk ne adına böylesine zorlanacak? Rüşvet ve yolsuzluk tartışmalarını gölgelemek ve kumpasçı yargı algısını oluşturmak için. Genelkurmay Başkanı’na, bakanlara kumpas kurduğunu ileri sürdüğünüz yargıya sokaktaki vatandaş niye güvensin? En iyisi mahkemeleri tamamen kapatın, herkes kovboy filmlerinde olduğu gibi beline bir silah taksın ve hakkını arasın. Bu girişimin siyasî faturası daha ağırdır. Bir yandan CHP’ye selam vereni hain ilan edip öbür yandan birlikte Ergenekoncuları salıvermeyi izah etmek kolay olmayacak. Hem 28 Şubat yargılamalarından şikâyet edeceksiniz, hem de mevcudu mumla aratacak düzenlemeleri konuşacaksınız. Balyoz ve Ergenekon’da darbeleri kelle koltukta yargılayanlara etmediğiniz hakaret kalmayacak, sonra 28 Şubat mahkemesinin naifliğinden şikâyet edeceksiniz. O mahkemeyi yeni kanuna göre elcağızınızla kurmadınız mı?