Büyükşehir belediyeleri başta olmak üzere, tüm belediyelerden zaferle ayrılmak isteyen siyasi partiler, kesenin ağzını sonuna kadar açıyor. Bu da en çok, global krizle hemhâl olmaya başlayan esnafa yarayacak. Bayrakçısı, müzisyeni, iğnecisi, iplikçisi, jelatincisi, boyacısı, ses tesisatçısı, sucusu, dönercisi, kebapçısı seçimlere kadar köşeyi dönmenin planlarını yapıyor. 2009 yılı içerisinde küresel ekonomik krizden etkilenmesi beklenen Türkiye, yılın ilk yarısındaki sarsıntıyı 'seçim kaynağı' ile atlatmayı hedefliyor. Piyasaya, yılın ilk çeyreğinde 5 ila 7 milyar dolar arasında bir paranın gireceği tahmin ediliyor. Sadece belediye başkanı adaylarının 1 milyar 100 milyon TL para harcayacağı öngörülüyor. Şöyle ki; adayların; 65 il ve 142 büyük ilçeye 207 milyon TL, diğer 750 ilçeye 375 milyon TL, bin 350 belde belediyesine 405 milyon TL, 16 büyükşehir belediyesine ise 32 milyon TL harcaması bekleniyor. Seçim süreci uzun, piyasada dönen para da bol olunca ekonomik krizde ne yapacağını kara kara düşünen vatandaşlar, seçim pastasından nasiplenebilmeyi ümit ediyor. İşsizler, işsiz kalanlar ve işsiz kalma ihtimali olanlar için seçimde köşeyi dönmenin yollarını araştırdık. İstanbul'daki bayrak pastası 50 milyon TL Formula 1 ve Euro 2008 gibi büyük çaplı organizasyonlar ile Kosova'nın bağımsızlık bayraklarının imalatçısı Aybayrak'ın sahibi İzzet Adar, seçim bayrağı talebinin oldukça fazla olduğunu söylüyor. Aybayrak, 50*75 ebadındaki seçim bayrağını 0,50 Kr'tan basıyor. İzzet Adar'ın, "İstanbul'da, sadece adayların bastıracağı bayrak sayısı 100 milyon tane..." sözünü göz önüne alınca ortaya büyük bir para çıkıyor: 50 milyon TL; varın Türkiye'deki bayrak pastasını siz düşünün!.. Bursalı bayrak üreticisi Selahattin Afşar ise bayrak sektörünün seçim döneminde geçen yıla oranla yüzde 200 büyüdüğünü belirterek şöyle konuşuyor: "Herkes biliyor ki seçim zamanında partiler bayrak yaptıracak. Şimdi inşaatçısından lokantacısına, tekstilin başka alanlarında çalışan işletmelerden mobilyacısı ve matbaacısına kadar herkes bayrak üretimine geçti." Siyasetçiler 1 TL'ye bütün evlere giriyor 1980'lerde başlayan kişiye özel seçim şarkısının mimarı Gökhan Şen, önümüzdeki seçim sürecinde yine bir ilke imza atıyor. "Türkiye'de ilk kez 'sosyal propaganda projesi'ni ben geliştirdim." diyen Şen, tüm harcamalarını seçim günü için yapan adayların çok az bir ücretle daha kalıcı olmalarını sağlamayı vaddediyor. 'Sosyal propaganda'; çocuk, aile, gençlik, kültür-sanat, eğitim, sağlık gibi sosyal konularda hazırlanan 50 dakikalık filmlerin baş tarafına, başkan adayının 5 dakikalık konuşmasının eklenmesiyle yapılıyor. Böylece vatandaşlar, CD'de yer alan bilgiye her başvurduklarında propagandayı tekrar tekrar izlemiş oluyor. Sosyal propagandanın yer aldığı CD'ler başkan adayına 1 TL'ye mal oluyor. Adaya özel seçim müziği de yapan Gökhan Şen, bunun da bedelinin 5 bin TL olduğunu açıklıyor. Gökhan Şen, seçim otobüslerini her şey dahil sistemiyle seçim gününe kadar 15 bin TL'ye kiralıyor. 'Her şey dahil'in içeriğinde otobüs, seçim müziği, şoför, jeneratör, ses tesisatı ve aracın üstündeki fiber konsül bulunuyor. Su yerine salep satın milyarder olun 3 aylık seçim maratonunun en kârlı işlerinden biri, mitinglerde su satmak. Mevsim kış olacağı için su belki eskisi kadar para getirmeyebilir, onun yerine sıcak içeçekler tercih edilebilir. Mesela sahlep... Baskı işi yapanlar soluk almadan çalışıyor Dört bir yana asılan bayraklar ve afişler ile elden ele dağıtılan broşürleri hesaba katacak olursak başta bayrak imalatçıları olmak üzere; matbaacılar, broşürcüler ve poşet imalatçılarının yerel seçimde önleri açık. Broşür dağıtın Belediye başkan adaylarının seçmenlere ulaşmak için kullanacağı en keskin yollardan biri de el ilanı ve broşürler. Eğer bu işten para kazanmak istiyorsanız, boş vakitlerinizde ev ev dolaşarak broşür dağıtabilirsiniz! Bu arada muhtarları da ihmal etmeyin; çünkü onların seçim bütçeleri hayli fazla... Miting alanlarının en önemli ihtiyacı gıda Özellikle büyük şehirlerde miting alanına giden insanların neredeyse bir günlerini orada geçirmeleri, pek çok ihtiyaçla birlikte yiyecek ihtiyacını da doğuruyor. Buradan hareketle seçimlere üç aydan az bir süre kala iyi paralar kazanabileceğiniz işleri; köftecilik, dönercilik, kebapçılık, pamuk helvacılık, kış olması nedeniyle kestanecilik vb... şeklinde sıralamak mümkün. Çocukları unutmamak gerek Ebeveynlerinin elinden tutarak miting alanlarına giden çocukları da unutmamak gerek... Bütün gün siyasi atmosfere maruz kalan çocuklara; uçan balon, elma şekeri, pamuk helva, macun satarak hem onları bu çileden kurtarabilir hem de iyi paralar kazanabilirsiniz. 'Yoldaş' ya da 'ülküdaş' albümleri... Siyasi parti taraftarlarının seçim dönemi en çok rağbet ettikleri materyallerden biri ise partilerinin görüşünü yansıtan albümler. Siyasi parti ayrımı yapmadan mitinge göre; 'yoldaş', 'ülküdaş' yahut 'mücahit kardeş' albümleri satabilirsiniz. İnternet sitesi sahipleri yaşadı İnternetin önemini ve gücünü bilmeyen artık yok. Siyasetçiler de bunun farkında. Seçimlerin yerel olması, küçük çaplı adreslerin bile yüzünü güldürmeye yetiyor. Size hemen bir tiyo daha verelim. Muhtemel belediye başkan adaylarını hemen tespit edip onlar adına internet sitesi oluşturabilir, bunu daha sonra onların yayın organı haline getirebilirsiniz Profesyonellik PR şirketlerinden geçiyor Günümüzün su götürmez gerçeklerinden biri de artık her işin profesyonelliğe uygun yapılması gerektiği... Seçimlerde 'büyük oynayan' başkan adayları, seçimlerde PR, reklam ve organizasyon şirketleriyle çalışmak isteyecektir. Yerel seçim öğrencileri de sevindiriyor Öğrenciler en kısa sürede bir reklam şirketine başvurarak broşür dağıtım işini üstlenebilirler. Günlük 30-40 YTL olan ücretler, bir öğrencinin yadsıyamayacağı kadar iyi... Köfte, ekmek ve suyu herkes satar, başka alternatif yok mu diyenlere son bur tüyo: Seçmenleri üşütmemek de lazım. Bunun için de eldiven, bere, atkı ve şemsiye satmak karlı bir iş olarak görülüyor. ZAMAN - CUMARTESİ