Gülen'in fikirlerini Oklohoma'da masaya yatıran uzmanlar, üçüncü sempozyum için çalışmalarına önümüzdeki günlerde başlayacak. Sempozyumun son gününde yapılan 2 ayrı oturumda verilen tebliğlerde, ağırlıklı olarak Fethullah Gülen'in adı ile anılan hareketin felsefi boyutu tartışıldı. Kapanış yemeğinde konuşmacı ve dinleyicilerin büyük kısmı gözyaşlarına hakim olamadı. Son gün tebliğ veren Oklahoma City Üniversitesi'nden Jon Cantrell, Gülen hareketinin barışa katkısını irdeledi. Hayatı boyunca çevresine barışı öğütleyen tarihi figürlere işaret eden Cantrell, "Buda, Martin Luther King, Gandi ve Fethullah Gülen bu insanların başta gelenleri." dedi. Luther King'in "Bir rüyam var" hitabına atıfta bulunan Cantrell, "Gülen sadece bir millet için değil, tüm insanlık için benzer rüyaları görüyor. Önyargıları yıkmak, herkesin arzu ettiği günlere ulaşmak için Gülen'in ısrarla tavsiye ettiği diyalog ve barış tavsiyelerine uymak gerekir." diye konuştu. Cantrell, teröre karşı duruşunu da değerlendirdiği Gülen için "Sadece bir dinde değil, Hıristiyanlık'ta da İslamiyet'te de terörü tavsiye eden kişilerin, o dinin gerçek takipçileri olamayacağını söylüyor." diye vurguladı. Avustralya Kültürlerarası Çalışmalar Merkezi'nden Emre Çelik de konuşmasında Gülen'in fikirleri doğrultusunda yürütülen diyalog çalışmalarını anlattı. 1960 ve 70'li yıllarda çeşitli sebeplerle ülkelerini terk etmek zorunda kalan Türklerin gittikleri yerlere Yunus Emre ve Mevlânâ'nın düşüncelerini de taşıdıklarını kaydeden Çelik, "Türklerin diasporası Avustralya'daki Türkler, Gülen'in, Papa ile buluşması ile başkaları ile diyaloğu yeniden hatırladı." dedi. Sempozyuma İngiltere Central England Üniversitesi'nden katılan Ian Williams, İslamiyet'teki "cihat ve şehit" kavramlarını, Fethullah Gülen'in fikirleri doğrultusunda değerlendirdi. İngiliz Müslümanların son dönemde karşılaştıkları durumu örnekleri ile anlatan Williams, yaşanan sorunların aşılmasında Gülen tavrının yapıcılığını vurguladı. William, "cihat" kavramını açıklarken Gülen'in toplum için fedakarlık tavsiye eden tavrı ile insanın nefsi ile mücadelesini önceleyen anlayışının önemine işaret etti. Williams, "eğitim, diyalog ve sevgi" temelli Gülen ve Türk modelinin, barışa büyük katkıda bulunabileceğini belirterek, "Gülen'in fikirleri yıllardan beri biliniyordu ve hiç değişmedi." diye konuştu. Central Oklahoma Üniversitesi'nden felsefe ve antik Yunanca profesörü Darian De Bolt, Gülen'in görüşlerini, Batılı "radikal" hoşgörü taraftarlarından bile geniş bulduğunu kaydetti. De Bolt, "Türkler, içlerinde hayat bulan bu görüşler nedeni ile gurur duyabilirler." diye konuştu. Türkler, bunu dünyaya dağıtmalı Teksas Tech Üniversitesi'nden Mark Owen Webb, Fethullah Gülen'in toleransı anlatırken kullandığı ifadeleri, felsefi metinler ve Kur'an'daki ayetler çerçevesinde yorumladı. Gülen'in görüşlerinde Kur'an'dan ayetlerin yanı sıra sünnetin de büyük yer kapladığının altını çizen Webb, tebliğinde sık sık Gülen'in kitaplarından ifadelere yer verdi. Webb, Gülen'in dini metinlerdeki hoşgörü bahsini, nedenleri ile açıklamasını, "Onun en büyük farkı" diye yorumladı. Georgetown Üniversitesi'nden Mehmet Kalyoncu, Türkiye'de Gülen hareketi tarafından yapılan işleri Mardin örneği ile işledi. Bölgenin çok dinli ve kültürlü yapısına vurgu yapan Kalyoncu, Mardin'de açılan eğitim kurumlarının yanında sosyal yardımlaşma derneklerinin de küçük yerleşim birimlerine kadar hizmet götürdüğünü anlattı. İkinci günkü müzakerelerde Gülen hareketinin temel öğelerinden, "karşılıksız verme" felsefesi üzerinde yoğun fikir alışverişi yapıldı. Katılımcılar, Gülen'in, kitleleri başkalarının yardımı için harekete geçirmesini, evrensel değerler açısından değerlendirdiler. Sempozyumun kapanış konuşmasını gözyaşları içinde yapan Oklahoma Üniversitesi'nin kıdemli profesörlerinden Tom Boyd, "Türklerde gördüğüm bu 'verme arzusu' paketlenen bir şey olsa da, almayı çok seven Amerikalılara bolca dağıtılsa... Hatta tüm dünyaya da dağıtılsa." dedi. Dinlerarası Diyalog Merkezi Başkanı Muhammed Çetin de gelecek yıl 3. sü yapılacak sempozyum için çalışmaların başlayacağını duyurdu. Emrah Ülker - Oklahoma