Sualtı Araştırmaları Derneği (SAD) tarafından gerçekleştirilen, ''Orkidelerin Çığlığı'' Projesi ile orkidelere zarar verilmesinin önüne geçilmesi planlanıyor. Proje Yürütücüsü Derya Yıldırım, yaptığı açıklamada, Türkiye'de 30'u endemik olmak üzere 170 tür orkidenin bulunduğunu belirtti. Dernek olarak yaptıkları araştırmalarda, gelir düzeyi düşük ailelerin ek geçim kaynaklarına yöneldiğini belirlediklerini ifade eden Yıldırım, ''Bu kaynaklardan en büyük paya sahip olan iş kolu ise orkide toplayıcılığı. Her yıl bir çoğu daha çiçeğini bile açamamış orkideler doğadan sökülüyor. Hem de içeceğimiz bir fincan salep ve bir kap dondurma uğruna'' dedi. Orkideleri korumak için Şubat ayında başlattıkları projeyi orkide çeşitliliğin fazla olduğu Bafa, Milas, Kastamonu'da pilot olarak uyguladıklarını bildiren Yıldırım, projenin San Diego Orkide Topluluğu tarafında da desteklendiğini vurguladı. Orkidelerin sayılarının her geçen gün azaldığına dikkati çeken Yıldırım, şöyle konuştu: 'Orkideler hem tohumları hem de toprak altındaki yumruları ile çoğalabilen bitkilerdir. Bir orkide bir tanesi daha küçük olmakla beraber iki yumruya sahiptir. Küçük olan yumru bir önceki sene üretilmiş, mevcut bitkinin beslenip çiçeklenmesi ve meyve bağlaması için gerekli olan enerjiyi içeren yumrudur. Daha iri olan yumru ise bir sonraki sene için üretilen ve toplayıcılar tarafından tercih edilen yumrudur. Toplayıcılar genellikle bitkiyi söküp istenilen yumruyu aldıktan sonra eski yumruyu toprağa yeniden gömmek yerine açıkta bırakıyor. Açıkta kalan yumru kuruyup yaşamsal faaliyetlerini yitiriyor. Sanılanın aksine daha küçük olan o eski, buruşuk, kupkuru görünen yumru, yeniden çimlenme potansiyeline sahiptir. Toplayıcı bu yumruyu söktüğü yere yeniden diktiği zaman bir sonraki sene yine aynı yerden ürün elde etme şansı olur. Böylece sürdürülebilir orkide toplayıcılığı sağlanmış olur.' Tüketicilere de bu konuda önemli görevlerin düştüğünü savunan Derya Yıldırım, yenilen dondurma ve saleplerin menşelerinin sorulması gerektiğini belirtti. ''ORKİDE TARIMI'' UYGULAMASI Proje kapsamında ''orkide tarımı'' uygulaması başlattıklarını da kaydeden Yıldırım, şunları söyledi: 'Bir toplayıcı günde ortalama 1 kilogram yumru toplayabiliyor. Toplayıcılar aralarında yaşanan rekabetten ötürü de önüne çıkan her orkideyi söküyor. Henüz çiçeklerini bile açmamış, sonuç itibariyle de tohumlarını henüz doğaya salamamış orkideleri dahi söküyorlar. Toplayıcılarla çıktığımız arazi çalışmalarında ikinci yumruyu yerine yeniden dikmenin yanında bir kısmını da toplayıcıların kendi yaşam alanlarının çevresindeki uygun yerlere dikmelerine yönelik çalışmalar yapıyoruz. Yapılan yumru ekimi sonucunda her yıl doğadan toplayacakları yumrudan daha fazlasını elde edebileceklerini görmelerini hedefliyoruz.'