Alkan, Enerji Gazetecileri ve Medya Derneği (EGAD) üyeleri ile Ortaköy Radisson Blue Hotel’de bir araya geldi. Buluşmada Alkan, akaryakıt bayilerinin kar oranından yeni fiyat metodolojisine, petrol fiyatlarının pompada karşılığına dek pek çok konuda açıklamalarda bulundu. Alkan, ilk olarak bayilerin kar oranının iddia edildiği gibi yüzde 40‘a değil, yüzde 4-5‘e denk geldiğini dile getirdi. Bu oranın vergi ve eleman giderleri ile daha da daraldığını anlattı.

“Kasım ayı başında EPDK sektörün görüşünü almadan yeni bir fiyat metodolojisi ortaya koydu. Kasım ayı sonunda Ankara’da binlerce bayinin katılımıyla yaptığımız toplantıda bu metodolojiye karşı olduğumuzu açıkça dile getirdik ve tepkimizi ortaya koyduk. Çünkü bu metodoloji, tavan fiyat uygulamasını adeta kalıcı hale getiriyor. Bu metodolojiye göre Türkiye’de akaryakıt fiyatları bundan böyle İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya’nın fiyatlarına göre belirlenecek. Tabii EPDK bizi susturmak için de bu ülkelerle Türkiye‘yi ayıran yönlerin fiyatlarda karşılığı olacağını beyan etti.“

“Ham petrol fiyatlarında gerilemenin pompaya aynı oranda sirayet etmediği hakikat. Çünkü akaryakıt fiyatları; rafineri fiyatı, ÖTV, EPDK payı, dağıtıcı ve bayi karı ile KDV’nin toplamıdır. Rafineri fiyatı, ham petrol ve dolar kuruna bağlı olarak oynar. ÖTV ve EPDK payı ise maktu yani sabit bir rakamdır. Dağıtım şirketi ve bayi karı çok oynak değildir. KDV ise fiyatı meydana getiren bu dört öğenin toplamı esas alınarak yüzde 18 olarak belirlenir. Yani ÖTV sabit olduğu için, ham petrol fiyatlarında gerilemelerin pompa satış fiyatlarına aynı oranda sirayet etmesi mümkün değildir. Şu an ÖTV benzinde yüzde 51, motorinde yüzde 42’de sabit. Petrol 0 lira olsa da bu maktu vergiyi ödeme durumundayız. Şu an akaryakıt; musluktan bedava aksa da benzini 2,57 liradan, motorini ise 1,88 liradan daha ucuza kullanamayız.

Malum ham petrol fiyatları bu senenin Haziran ayından itibaren iniyor. Haziran ayından bu yana ham petrol fiyatlarında yüzde 47 gerileme oldu. Bu durum, ülkemizde rafineri fiyatına benzinde yüzde 43,2, motorinde ise yüzde 35,6 gibi bir indirim olarak sirayet etti. Son 6 ayda rafineri ürün fiyatlarında, ham petrol fiyatlarında gerileme oranına yakın bir oranda indirim oldu. Birebir aynı oranda indirim yapılamaması ise kur artışı ile açıklanabilir.

Peki, ham petrol fiyatlarında gerileme, bu dönemde pompa fiyatlarında ne oranda karşılık buldu? Yine Haziran ayından bu yana benzinin pompa satış fiyatında yüzde 17, motorinin pompa satış fiyatında ise yüzde 16,3 indirim oldu. Buradan göreceğiniz gibi ham petrol fiyatlarında çekilme pompada aynı oranda değil. Bunun temel nedeni Türkiye’de akaryakıt ürünlerinden alınan vergilerin büyük oranda ve sabit olmasıdır. Ham petrol fiyatlarında oynamanın birebir pompa fiyatlarına sirayet etmesi adına akaryakıttan alınan vergiler maktu değil, oransal hale getirilmeli. Ayrıca akaryakıtta tüketiciyi tatmin edici bir indirimin olması için de vergiler makul seviyelere çekilmeli. Bu adımlar atılmadığı müddetçe ‘ham petrol fiyatlarında gerileme pompada niye tam anlamı ile yok’ şeklinde tartışmalar ve pahalı akaryakıt kullanımı devam eder. “

Buluşmada gazetecilerin “Kaçak akaryakıt satışı ne durumda? Bunun büyüklüğü nedir?” sorularını ise PÜİS Genel Başkanı, “Türkiye’de taşıt adedi her sene 700-800 bin artıyor ancak akaryakıt tüketimi yerinde sayıyor. Bu da kaçak oranının ne kadar çok olduğunu ortaya koyuyor. Doğu ve Güneydoğu’da akaryakıt satamıyor, bayilerimiz. Kaçaktan dolayı satamıyor. İstasyona da koyamıyorlar. Koyabilir mi? Yaptırımı 600-700 milyar. Ne yapıyor, adam feveran ediyor, ‘beni kurtarın‘ diyor. Tabii kaçağın rakam olarak devlete milyarlarca dolar vergi kaybı var. Vergilerin indirilmesi bu anlamda önemli. İyi bir ekonomist vergilerin indirimi için kafa yorsa Türkiye daha çok gelir elde eder.“ diye cevapladı.

CİHAN