Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan (
TAPDK) edinilen bilgiye göre, 19
Mayıs 2008 tarihinde uygulamaya giren, 19 Temmuz 2009'da ise kahvehane,
restoran, kafe ve barları da kapsamına alan kapalı alanlardaki
sigara yasağı, etkisini özellikle geçen yılın ikinci yarısından itibaren göstermeye başladı.
2006 yılında ülkemizde 5 milyar 395 milyon 434 bin paket sigara tüketilirken, bu rakam 2007 yılında 5 milyar 372 milyon 748 bin pakete geriledi. Ancak, 2008 yılında sigara
satışları tekrar 5 milyar 392 milyon 945 bin paket seviyesine yükseldi.
2009 yılında kapalı alanlardaki sigara yasağının kapsamının genişlemesiyle birlikte özellikle
Ağustos'tan itibaren satışlarda belirgin bir düşüş ortaya çıktı. Yıl sonunda da
tüketim, 5 milyar 377 milyon 748 bin paket oldu.
Sigara satışlarındaki en ciddi düşüş ise bu yıl meydana geldi. Geçen yılın Ocak ayında 431 milyon 158 bin paket olan sigara tüketimi, bu yıl aynı ayda 343 milyon 52 bin pakete indi.
Şubat'ta da geçen yıl 389 milyon 180 bin paket olan aylık
satış miktarı da, bu yıl 298 milyon 129 bin pakete geriledi.
Aylık sigara satışları,
Mart ayında 2009'un aynı ayına göre 78 milyon 794 bin,
Nisan'da 60 milyon 168 bin, Mayıs'ta 44 milyon 417 bin, Haziran'da da 136 milyon 337 bin paket düşüş gösterdi.
Turizm sezonu ve artan
turist sayısı da, sigara tüketimindeki gerilemeyi durduramadı. Buna göre, sigara satışları, Temmuz ayında geçen yılın aynı ayının 47 milyon 360 bin, Ağustos'ta da 44 milyon 934 bin paket altında kaldı.
Bu şekilde 2009 yılının Ocak-Ağustos döneminde, ülkemizde 3 milyar 641 milyon 383 bin 911 paket sigara tüketilirken, bu sayı, 2010'un 8 ayında 3 milyar 50 milyon 216 bin 665 paket olarak gerçekleşti.
2009 yılında bir önceki yıla göre 0,28 oranında gerileyen sigara satışları, bu yıl Ocak ayında yüzde 20,43, Şubat'ta yüzde 23,40, Mart'ta yüzde 17,17, Nisan'da yüzde 13,53, Mayıs'ta yüzde 9,64, Haziran'da yüzde 23,88, Temmuz'da yüzde 9,84, Ağustos'ta ise yüzde 11,12 oranında düşüş gösterdi.
8 aylık dönemdeki toplam düşüş de yüzde 16,23 oldu.
4,5 YILDA, 25 MİLYAR PAKET SİGARA İÇİLDİ
Öte yandan 2006 yılı başından, 2010 yılı Ağustos sonuna kadar geçen dönemde,
Türkiye'de tüketilen sigara miktarı 24 milyar 589 milyon 93 bin 778 paketi buldu.
Böylece 4,5 yılı aşan bu sürede tiryakiler, 491 milyar 781 milyon 875 bin 563 adet sigara içti. Söz konusu dönemde, günlük sigara tüketimi de, 292 milyon 727 bin 307 adet olarak belirlendi.
SİGARAYA MİLYARLAR AKITILIYOR
Bu arada 2006 yılından bu yana vatandaşın sigara için ödediği para da 86 milyar 388 milyon 105 bin liraya ulaştı.
2006 yılında 15 milyar 272 milyon lira olan sigara satışları, 2007 yılında 16 milyar 687 milyon lira, 2009 yılında 18 milyar 342 milyon lira, 2009 yılında da 20 milyar 402 milyon lira oldu.
Bu yılın Ocak-Ağustos döneminde ise tiryakiler, sigaraya 15 milyar 684 milyon 814 bin lira ödedi.
Söz konusu rakamlara göre, vatandaşlar sigaraya yılda ortalama 18 milyar lira harcıyor. Ceplerden sigara için ayda 1 milyar 5 milyon lira, günde de 33 milyon 484 bin lira çıkıyor.
Sigaraya ödenen para, devletin
bütçe yatırımlarına yaklaşıyor. 2010 yılı bütçesinde
hastane, okul, yol, elektrik, su ve diğer yatırımlar için 22 milyar lira
ödenek ayrıldığı dikkate alındığında, sigaraya giden paranın büyüklüğü daha iyi anlaşılıyor.
Öte yandan Türkiye
İstatistik Kurumu
Küresel Yetişkin Tütün Araştırmasına göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki bireylerin yüzde 31,3'ü her gün veya ara sıra
tütün kullanıyor. Bu oran erkeklerde yüzde 47,9, kadınlarda ise yüzde 15,2 seviyesinde bulunuyor.
Türkiye'de 13-
18 yaş grubundaki gençlerin yüzde 8,4'ü sigara kullanırken, gençlerde sigara kullanım oranı erkeklerde yüzde 9,4, kızlarda ise yüzde 5,3 olarak belirleniyor.
Rakamlar, 2003 yılında yüzde 6,9 olan sigara kullanım oranının yüzde 8,4'e yükseldiğini ortaya koyarken, özellikle kızlarda sigara tüketim oranında belirgin bir artış olduğu görülüyor.
SİGARA TÜKETİMİ
TAPDK verilerine göre, 2006 yılı başından bu yana sigara satışlarında aylar itibariyle şu gelişme yaşandı:
. PAKET
. -------------------------------------------------------------------
AYLAR 2006 2007 2008 2009 2010
-------- ----------- ------------ ------------ ------------ ------------
Ocak 387.552.236 434.194.747 396.983.826 431.158.817 343.052.833
Şubat 356.816.335 463.439.226 395.754.109 389.180.276 298.129.818
Mart 437.539.504 312.729.656 423.727.957 458.996.129 380.201.820
Nisan 412.769.151 404.875.034 437.172.613 444.785.700 384.617.562
Mayıs 487.153.309 468.397.181 472.161.749 460.867.653 416.450.673
Haziran 521.958.324 470.998.952 479.622.127 570.879.463 434.542.031
Temmuz 515.966.169 535.029.404 509.012.550 481.400.516 434.040.971
Ağustos 510.575.006 533.901.991 511.078.754 404.115.357 359.180.957
Eylül 426.600.748 372.171.259 410.301.137 399.856.940 -
Ekim 400.236.974 521.967.483 469.687.463 460.395.703 -
Kasım 470.545.953 440.701.579 455.265.656 425.101.968 -
Aralık 476.720.897 414.341.773 432.177.479 451.010.288 -
------- ------------- ------------- ------------- ------------- -------------
Toplam 5.395.434.603 5.372.748.281 5.392.945.420 5.377.748.810 3.050.216.665
SİGARAYA NE KADAR HARCADIK?
Tiryakilerin sigara için ödediği para da yıllar itibariyle şöyle:
. SİGARAYA ÖDENEN PARA
Yıllar (TL)
------- --------------------
2006 15.272.000.000
2007 16.687.000.000
2008 18.342.201.000
2009 20.402.000.000
2010-Ağustos 15.684.814.000
----------- ----------------
Toplam 86.388.105.000