Dünyanın birçok ülkesinde kapalı mekânları aşarak açık alanlarda bile yaygınlaşan sigara
yasağı 2008'den itibaren
Türkiye'de de genişliyor. Yeni
düzenleme, koridorlar da dahil, kamu
hizmeti verilen kapalı alanlarda sigara içilmesini
yasaklıyor. Taksilerin yanı sıra her türlü toplu
ulaşım aracında sigara yasak olacak. Barlarda ve statlarda sigara içinlere özel bölüm ayrılması öngörülüyor. Yasaklara uymayanlara ağır
para cezası uygulanacak.
TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesine geçen hafta başlanan ve 1. maddesi kabul edilen 'Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun'da değişiklik yapan yasa teklifinin ele alınmasına yarından sonra devam edilecek. TBMM
Sağlık Komisyonu Başkanı
Cevdet Erdöl tarafından hazırlanan yasa teklifine göre,
tütün ürünlerinin içilmesinin yasaklandığı yerler şöyle:
Kamu binalarının kapalı alanları, Koridorları dahil, her türlü eğitim, sağlık, ticaret, sosyal, kültürel,
spor, eğlence ve benzeri amaçlı binaların kapalı alanları, Taksi hizmeti verenler de dahil olmak üzere,
karayolu,
demiryolu, denizyolu ve
havayolu toplu
taşıma araçları,
Okul öncesi eğitim kurumlarının, dershaneler dahil, ilk ve orta öğrenim kurumlarının, on sekiz yaşını doldurmamış kişlere yönelik kültürel ve sosyal hizmet verilen binaların, sağlık kurumlarının ve ibadethanelerin açık alanları.
Otellerde sigara içilemeyecek
Yasağa ilişkin diğer düzenlemeler şöyle:
-Sigara içenler için ayrı bölüm tahsis edilmesi zorunluluğu kahvehane, kafeterya ve birahane gibi eğlence yerleri için de geçerli olacak. Otellerde sigara içilemeyecek. Ancak, sigara içen müşterilerin konaklamasına tahsis edilmiş kısımlar oluşturulabilecek. Sigarasız bölüm oluşturamayan
işletmelerde sigara tümüyle yasak olacak. İşletmelere sigarasız bölüm yapmaları için, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı aylık süre tanınacak. İşletmesinde sigara içilen bölüm ayırmayanlara 500'den 5000 YTL'ye kadar idari para cezası uygulanacak.
- 'Gaz odası' olarak adlandırılan, sigara içenler için ayrılan bölümlere 18 yaşından
küçük kişilerin girmesi yasak olacak.
Açık havada gerçekleştirilen spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetleri sırasında tütün ürünleri kullanılamayacak, ancak sigara içinlere mahsus alanlar oluşturulacak.
- Sigara firmalarının isim,
marka veya alametleri kullanılarak her ne suretle olursa olsun reklam ve
tanıtım yapılamayacak. Sigara üretimi ve pazarlamasını yapan firmalar, hiçbir etkinliğe isimlerini, amblemlerini veya marka ya da işaretlerini kullanarak
destek olamayacak.
- Sigara şirketlerinin isimleri, amblemleri veya bunları çağrıştıracak alametler
kıyafet, takı ve aksesuar olarak taşınamayacak. Kent içinde sigara dağıtımı yapan sigara şirketlerine ait araçlarda, markaların tanınmasını sağlayacak bir uygulamaya gidilemeyecek. Sigara üreticilerinin kafe, bar ve restoranlarda
promosyon amaçlı sigara dağıtımı yasaklanacak. Getirilen yasaklara uymayan sigara şirketlerine her bir yasak için 50 bin YTL'den 250 bin YTL'ye kadar idari para cezası uygulanacak.
- Sigara şirketleri, isim,
logo veya amblemlerini kullanarak basın yayın organlarında ilan yayınlayamayacak.
Televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde,
müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde sigara içen kişilerin görüntülerine yer verilemeyecek.
- Bu yasağa uymayan televizyon ve radyolara 50 bin YTL'den 100 bin YTL'ye kadar idari para cezası uygulanacak.
Otomatik sigara makinesi yasak
- Sağlık, eğitim ve
öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde sigara
satışı yapılamayacak.
- Tütün ürünleri, paket açılarak adet şeklinde veya daha küçük paketlere bölünerek satılamayacak.
- Otomatik makinelerle,
telefon, internet gibi
elektronik ortamlarda sigara satışı yapılamayacak ve satış amacıyla kargo yoluyla taşınamayacak.
- Tütün ürünleri on sekiz yaşını doldurmamış kişilerin doğrudan ulaşacağı ve işletme dışından görülecek şekilde satışa sunulamayacak. Bu yasağa aykırı hareket edenler bin YTL'den 10 bin YTL'ye kadar para cezasına çarptırılacak.
- Televizyon ve radyolarda ayda en az 60 dakika sigara alışkanlığının zararları konusunda uyarıcı, eğitici mahiyette yayın yapmak zorunlu olacak. Bu yayınlar sabah 8 ile
akşam 22 saatleri arasında yapılacak. Bu yükümlülüğe uymayan televizyonlara da yüksek para cezaları uygulanacak.
Bir zamanlar her yer 'dumanaltı'ydı
Türkiye '
sigara yasağı' kavramıyla 1980'li yılların ikinci yarısında tanıştı. 1986 ve 1989'da verilen iki ayrı yasa teklifleriyle, kapalı alanlarda sigara yasağı getirilmek istendi, ancak sigara lobileri bunu engelledi. Buna rağmen önce
uçaklarda, sonra da
tren ve
otobüslerde fiilen sigara yasağı uygulanmaya başlandı. Uçaklarda başlarda sadece arka koltuklarda sigaraya izin verilirken, zamanla tümüyle kaldırıldı.
1996'da Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun çıkartılarak, hastaneler, okullar, kültür hizmeti verilen yerler, kapalı spor salonları toplu taşıma araçlarıyla bekleme salonlarında sigara içilmesi hukuken yasaklandı.
RADİKAL