Toplu Konut İdaresi’nin ev sahipleri üzerinde yaptığı memnuniyet anketinden çarpıcı sonuçlar çıktı.

KALİTE VE KULLANILABİLİRLİK AÇISINDAN UYGUN DEĞİL

11 soruluk ankete katılan 5 bin hak sahibinden yüzde 63’ü tuvalet, banyo ve mutfağın kullanılabilirlik ve kalite açısından uygun olmadığını söyledi.

Yüzde 72’lik bölüm ise ankete konutlarda kullanılan malzeme kalitesinin beklentileri karşılamadığı cevabını verdi.

Zaman'ın haberine göre; Başbakanlık’a bağlı Toplu Konut İdaresi (TOKİ), konut açığını gidermek için son 10 yılda 620 bin konut inşa etti. Hak sahiplerinin konutlarını teslim alıp evlerine oturmaya başlamasıyla birlikte konutların kalitesi de tartışılmaya başlandı. Ev sahiplerinin inşaatlardaki eksik ve kusurlar ve geç teslimlerle ilgili protesto ve eylemleri görsel ve yazılı medyada sık sık haber konusu oldu.

Son 10 yılda fakir ve orta gelirliler için ürettiği konutlarla gündeme gelen TOKİ’nin ev sahipleri üzerinde yaptığı memnuniyet anketinden çarpıcı sonuçlar çıktı. 11 soruluk ankete katılan 5 bin hak sahibinden yüzde 63’ü tuvalet, banyo ve mutfağın kullanılabilirlik ve kalite açısından uygun olmadığını söyledi.

Konutta kullanılan malzemelerin kalitesinin beklentisini karşılamadığını söyleyenlerin oranı yüzde 72’yi buldu. Ev sahiplerinin yüzde 67’si konutundaki imalat problemlerinin kesin kabul dönemine kadar giderilmediğini söyledi. TOKİ tarafından oluşturulan geçici site yönetimlerinin çalışmalarından memnun olanların oranı yüzde 24,6 iken, memnun olmayanların oranı yüzde 73,7 olarak gerçekleşti.

Anket TOKİ’yi denetleyen Sayıştay uzmanlarının da dikkatini çekti. Sayıştay’ın TOKİ raporunda 2010 ve 2011’e göre 2012’de konut alıcılarının memnuniyet oranının giderek azaldığına dikkat çekildi. Raporda, sonuçların TOKİ yönetimi tarafından dikkatle incelenmesi ve eleştirilen noktalar üzerinde çözümler aranarak olumsuzlukların giderilmesi istendi.

TOKİ, konut alanların memnuniyetini ölçmek için 2010’da 9 bin 617, 2011’de 3 bin 247 ve 2012’de 5085 ev sahibi üzerinde anket düzenledi. 2010 ve 2011’le kıyaslandığında 2012’de ev sahiplerinin memnuniyetsizlik oranının zirveye çıkması dikkat çekti.

2012 anketinde yer alan ‘TOKİ’den aldığınız konutu kullanışlı buluyor musunuz?’ sorusuna ev sahiplerinin yüzde 62,3’ü evet derken yüzde 37,7’si hayır cevabını verdi. Bu soruya verilen evet cevabı 2010’da yüzde 73,8 olarak gerçekleşmişti. ‘Konutların çevre düzenlemesi ve sosyal imkânlarından memnun musunuz?’ sorusuna ankete katılanların yüzde 28,4’ü ‘evet’ derken yüzde 66,9’u ‘hayır’ cevabını verdi.

Ankete katılanların yüzde 57,4 satın aldığı konutu güvenli bulurken yüzde 41,5 güvenli bulmadığını söyledi. Konut bölgesiyle merkezi yerleşim arasında ulaşım sıkıntısı yaşadığını söyleyenlerin oranı yüzde 42,7 oldu. Isı ve ses yalıtımından memnun olmayanların oranı yüzde 49,9 oldu. Konutun plan açısından beklentisini karşılamadığını söyleyenlerin oranı yüzde 41,5 olurken beklentisini karşıladığını söyleyenlerin oranı yüzde 57,3 oldu.

EN ÇOK ŞİKÂYET KAPI, PENCERE VE CAMDAN

Sayıştay raporunda 2012’de TOKİ’nin İzleme ve Kabul Dairesi Başkanlığı’na gelen 6 bin 364 şikâyet ve istekle ilgili bilgilere de yer verildi. 6 ana grupta toplanan şikâyetlerin yüzde 42’si inşaat grubuyla ilgiliydi. Bu kapsamda en fazla şikâyet edilen konular yüzde 16 ile kapı, pencere, cam, yüzde 15 ile alçı, boya, sıva, yüzde 12 ile seramik, karo, fayans yüzde 11 ile çatı, yüzde 9 ile dış cepheden oluştu.

Toplam şikâyetlerin yüzde 16’sını mekanik grubu altında en fazla şikâyet edilen konular; yüzde 20 ile su tesisatı, yüzde 15 ile ısıtma tesisatı, % 13 ile doğalgazdan oluştu. Şikâyetlerin yüzde 15’ini oluşturan elektrik grubunda yüzde 19 ile asansör, yüzde 18 ile elektrik tesisatı, yüzde 17 ile TV sistemi şikâyete konu oldu.

Şikâyetlerin yüzde 12’sini oluşturan altyapı grubunda yüzde 21 kanalizasyon, yüzde 20 yol, kaldırım, otopark, yüzde 17 yağmur suyu, yüzde 15 ada içi aydınlatma şikâyete konu oldu.

Şikâyetlerin yüzde 7’sini oluşturan altyapı grubunda yüzde 33 bitkisel peyzaj, yüzde 23 çocuk oyun grupları, yüzde 22 spor ve sosyal alanlar şikâyete konu oldu. Şikâyetlerin yüzde 9’unu oluşturan diğer grubunda yüzde 30 konut teslimi sonrası çevre düzenleme, yüzde 17 elektrik, su, doğalgaz abonelik, % 15 site yönetimi şikâyete konu edildi.

TOKİ, stok için 5 yılda 22 milyon TL ödedi

Sayıştay raporunda TOKİ’nin stokunda yer alan konutlarla ilgili bilgilere de yer verildi. 2012 sonu itibarıyla TOKİ’nin stokunda 3 bin 838 konut bulunuyordu. Bu konutların büyük kısmını kentsel dönüşüm kapsamında hak sahiplerine teslim aşamasındakiler oluştururken konut satışında sıkıntı yaşanan birkaç bölge bulunduğu tespit edildi.

TOKİ stoktaki konut ve işyerleri için 2009’da 4,1, 2010’da 7,9, 2011’de 6,6, 2012’de 2,4 ve 2013 Temmuz ayı itibarıyla da 1,5 milyon lira aidat ödedi. Sayıştay raporunda stokta yer alan konutların kullanılmaması nedeniyle güvenlik ve yıpranma sorunlarıyla karşılaşıldığı ve ek maliyetlere katlanıldığı belirtildi.

Raporda, stoktaki konut ve işyerlerinin satışlarının artırılması için, tanıtım faaliyetlerine ağırlık verilmesi ayrıca konut satış fiyatlarının piyasa fiyatlarıyla mukayese edilmek suretiyle yeniden tespit edilmesi önerildi.

15 bin konut iade edildi

Sayıştay raporunda TOKİ’den konut satın alıp da çeşitli nedenlerle geri iade edenlerle ilgili istatistiki bilgilere de yer verildi. Buna göre 2009’da 5 bin 645, 2010’da 4 bin 822, 2011’de 3 bin 181, 2012’de ise 1687 konut ve işyeri TOKİ’ye iade edildi.

TOKİ iadeler karşılığında hak sahiplerine toplam 350 milyon lira ödeme yaptı. Konut iadeleri konutların anahtar tesliminin gerçekleşeceği tarihe kadar yapılabiliyor.